افت سنگین بورس 
در پی تحولات بین‌المللی
بازار سرمایه در اولین هفته مهرماه تحت تأثیر فشار روانی ناشی از تحولات سیاسی، کاهش قابل توجهی را تجربه کرد. شاخص کل بورس تهران با افت ۲.۶ درصدی، بیشترین کاهش هفتگی خود را از تاریخ ۲۲ مردادماه به ثبت رساند. شاخص هم‌وزن نیز با ۲.۷ درصد افت، عملکردی مشابه را نشان داد. این کاهش در شرایطی رخ داد که انتظارات برای فعال شدن قطعنامه‌های شورای امنیت و بازگشت تحریم‌ها عملاً محقق شد و بر بازار سرمایه فشار آورد.
نکته قابل توجه در جریان معاملات روز پایانی هفته، شدت کمتر افت نسبت به انتظارات بود. در حالی‌ که تصور می‌شد بازار با ریزش شدیدتری مواجه شود، برخی فعالان فرصت‌هایی را در فضای فعلی شناسایی کردند و ورود مجدد به سهم‌های ارزنده آغاز شد. به‌نظر می‌رسد نزدیک شدن قیمت بسیاری از سهم‌ها به سطوح بنیادی، مانعی در برابر ریزش‌های بیشتر ایجاد کرده است.
 
رشد چشمگیر دلار و سکه؛ پیشتازی طلا در میان بازارها
در نقطه مقابل بورس، بازار ارز و طلا هفته‌ای بسیار پررونق را سپری کردند. دلار آزاد با افزایش ۶.۷ درصدی، بیشترین رشد هفتگی خود از تاریخ ۱۲ تیر را به ثبت رساند. یورو نیز با ۸.۳ درصد رشد، حرکت صعودی قدرتمندی را تجربه کرد. این در حالی است که دلار در بازار توافقی رسمی، به دلیل مداخلات، کاهش اندکی را شاهد بود.
در این میان، طلا و سکه با بیش از ۱۴ درصد افزایش قیمت، بازدهی بی‌سابقه‌ای را در سال‌جاری به ثبت رساندند. رشد شدید بهای جهانی طلا در کنار افزایش نرخ ارز داخلی، جهشی چشمگیر در قیمت سکه و طلای داخلی ایجاد کرد و این بازار را به صدر جدول بازدهی رساند.
 
کوچ پول از سهام به پناهگاه‌های امن
نگاهی به جریان ورود و خروج پول در بازارهای مختلف، گویای تغییر نگرش سرمایه‌گذاران خرد است. در روز پایانی هفته، بازار سهام شاهد خروج ۲۵۵ میلیارد تومانی سرمایه حقیقی بود. در مقابل، صندوق‌های درآمد ثابت بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان و صندوق‌های طلا بالغ بر ۲۰۰۰ میلیارد تومان جذب سرمایه داشتند.
در مجموع هفته نیز بازار سهام با خروج بیش از ۲۱۰۰ میلیارد تومان پول از سوی حقیقی‌ها مواجه شد. این در حالی است که صندوق‌های درآمد ثابت با ۲۲۰۰ میلیارد تومان خروج سرمایه، و صندوق‌های طلا با جذب بیش از ۷۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه جدید، وضعیت متفاوتی را رقم زدند. این اعداد بیانگر آن است که سرمایه‌گذاران به‌دنبال پناهگاه‌های امن‌تری برای دارایی خود هستند.
 
فرصت‌های پنهان در دل نااطمینانی
گرچه فضای کلی بازار سهام منفی بود، اما برخی نشانه‌ها از بروز فرصت‌هایی جدید خبر می‌دهند. فعالان بازار معتقدند که اکنون وضعیت از حالت تعلیق سیاسی خارج شده است. این امر می‌تواند زمینه‌ای برای تصمیم‌گیری فعالان اقتصادی فراهم آورد؛ هرچند همچنان ریسک‌های سیاسی در سطوح بالایی قرار دارند.
رشدهای دلار و شکاف سنگین بین دلار دستوری و آزاد خیلی‌ها را نسبت به آنکه این وضعیت نمی‌تواند پایدار باشد و در نتیجه بورس هم از این محل می‌تواند رشد اسمی تجربه کند، مطمئن کرده است. اکنون به راحتی می‌توان «وام خروج سرمایه» گرفت؛ یعنی اگر حتی کسی با نرخ ۴۰ تا ۵۰ درصد تأمین مالی کند و ارز توافقی بگیرد، می‌تواند بلافاصله در بازار آزاد همه آن بهره را پوشش دهد. این فرصت رانتی بی‌نظیر است برای برخی که به نوعی دسترسی به ارز بانک مرکزی پیدا می‌کنند و تجربه نشان داده این وضعیت در این حد پایدار نخواهد ماند و بورس نیز بر رالی تورمی بازارها سوار خواهد شد.
 
نرخ بهره؛ ترمز رشد بازار سهام
اما یکی از مهم‌ترین موانع رشد پایدار بورس، نرخ بهره بالاست. در شرایطی که انتظارات تورمی در حال افزایش است و دولت با کسری بودجه مواجه است، انتشار اوراق بدهی به عنوان ابزار تأمین مالی در دستور کار قرار می‌گیرد و این موضوع مانع از کاهش نرخ سود خواهد شد.
بنابراین، بازار سهام همچنان با رقیبی جدی به نام سود بدون ریسک مواجه است که سرمایه‌گذاران را از پذیرش ریسک بازار سهام دور می‌کند. در نتیجه، رشد بورس در این فضا مقطعی و محدود خواهد بود، مگر آنکه یا نرخ بهره کاهش یابد، یا تورم به سطوح بسیار بالاتری برسد که بازار سهام به عنوان تنها ابزار پوشش تورمی جذاب شود.
 
نقش عملکرد شرکت‌ها در حفظ انگیزه معامله‌گران
با وجود فضای منفی، توجه به عملکرد شرکت‌ها در معاملات پایانی هفته نشان داد که بازار همچنان نسبت به سودآوری بنیادی شرکت‌ها حساس است. سهامی که گزارش عملکرد مناسبی منتشر کردند، با استقبال نسبی مواجه شدند. این امر بیانگر آن است که تحلیل بنیادی هنوز در بازار نقش دارد و می‌تواند در آینده نقش مهمی در جهت‌دهی به بازار ایفا کند.
 شمشیر دولبه بازار جهانی برای بورس
نکته مهم بازار جهانی آن است که طلا همچنان پیشتازی می‌کند و با ایجاد جذابیت برای بازار طلای داخل، یک رقیب مهم برای سهام محسوب می‌شود و بر بازار سهام فشار می‌آورد. دیروز نیز با صحبت‌های ترامپ مبنی بر آنکه اوکراین می‌تواند خاک اشغال‌شده خود را پس بگیرد که نشان می‌دهد روابط بین پوتین و ترامپ خوب پیش نرفته، اونس طلای جهانی به سمت رکورد جدید ۳۸۰۰ دلار حرکت کرد. اما یک موتور اصلی رشد طلای جهانی، انتظار برای کاهش ارزش دلار جهانی است که به طور سنتی به رشد همه کالاهای پایه یا کامودیتی‌ها کمک می‌کند. از جمله این کالاها فلزات هستند مانند مس، روی و حتی فولاد؛ کالاهایی که در بورس تهران اهمیت ویژه‌ای دارند، زیرا حدود ۶۰ درصد ارزش بازار سهام کشور را این نوع شرکت‌ها تشکیل می‌دهند.
 
واگرایی بازارها، فرصتی برای بازنگری در استراتژی‌ها
هفته اول پاییز با عملکرد متضاد بازارها همراه شد. در حالی‌که بازار سهام در سایه ریسک‌های سیاسی و نرخ‌های بهره بالا با افت مواجه بود، بازار ارز و طلا رشدهای چشمگیری را تجربه کردند. خروج سنگین پول از بازار سهام و ورود آن به صندوق‌های طلا، نشان‌دهنده بی‌اعتمادی فعلی سرمایه‌گذاران به آینده کوتاه‌مدت بازار است.
با این حال، برخی نشانه‌ها از ایجاد فرصت در دل بحران‌ها خبر می‌دهند. اگر ریسک‌های سیاسی تشدید نشوند و قیمت‌ها در بورس به سطوح ارزنده‌تری برسند، می‌توان انتظار داشت بخشی از سرمایه‌های خروجی مجدداً به بازار سهام بازگردند. همچنین، افزایش قیمت جهانی کالاها می‌تواند به کمک صنایع بزرگ بورسی آمده و موتور محرکی برای رشد تدریجی بورس در ماه‌های آتی باشد.
به نظر می‌رسد فعالان بازار باید در شرایط فعلی با رویکردی منعطف و استراتژی‌های چندوجهی، حرکت میان بازارها را به دقت رصد کنند و به جای واکنش‌های هیجانی، تصمیم‌گیری‌های خود را بر پایه تحلیل دقیق ریسک‌ها و فرصت‌ها انجام دهند.

عضویت بورس انرژی ایران در انجمن بورس‌‌های 
سازمان همکاری اسلامی (OICEF)
بورس انرژی ایران با هدف توسعه همکاری‌‌های بین‌‌المللی و به عنوان پیشران در ایجاد ابزارهای مالی مبتنی بر توسعه پایدار در بازارهای سرمایه اسلامی، با پیگیری‌های انجام شده و پس از دریافت موافقت دبیرخانه انجمن بورس­‌های سازمان همکاری اسلامی(OICEF)، به عضویت این انجمن درآمد. عضویت بورس انرژی ایران در انجمن بورس‌های سازمان همکاری اسلامی(OICEF) که همزمان با برگزاری نوزدهمین نشست سالانه این انجمن نهایی شد، بخشی از برنامه‌های بورس انرژی ایران در افزایش دامنه نفوذ مشارکت کنندگان در بازارهای مرتبط است. انجمن بورس‌های سازمان همکاری اسلامی که با ابتکار کمیته مشارکت‌های تجاری و اقتصادی سازمان همکاری اسلامی (OIC) شکل گرفته است، با هدف توسعه روابط میان بورس‌های کشورهای عضو سازمان ایجاد شده و شبکه‌ای از ارتباطات کاری با هدف پیشبرد همکاری‌های بین‌المللی را فراهم می‌آورد.