در حافظه موقت ذخیره شد...
بیستودومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی ۱۲ تا ۱۷ مهر برگزار میشود
نمایش ایرانی برای مردم ایـــرانزمیـــن
نشست خبری بیستودومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی با حضور رضا مردانی(مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، سیاوش ستاری(دبیر جشنواره)، ابراهیم گلهدارزاده(دبیر بخش پژوهش) و جمعی از هنرمندان و مدیران هنرهای نمایشی کشور در سالن مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد. در ابتدای این مراسم از پوستر بیستودومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی رونمایی شد.
و سنتی به نسل جوان
رضا مردانی، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم با تشکر از تمامی اساتیدی که طی سالهای گذشته تلاش کردهاند تا هویت فرهنگی هنری ایرانی با برگزاری این رویداد حفظ شود، گفت: «بخشی از آیینها و سنتهای ما برگرفته از هویت و میراث فرهنگی کشور عزیزمان ایران است. آن چیزی که مفهوم میبخشد و زیباییها را به نمایش میگذارد میراث ملموس ماست. این جشنواره به نسل جوان کمک میکند تا با هویت فرهنگی هنری خود آشنا شوند. پاسداشت هویت فرهنگی ایرانی اسلامی، یکی از اولویتهای مهم وزیر فرهنگ هم به شمار میآید. بنابراین چه بهتر که این کار طی برگزاری یک رویداد نمایشی صورت گیرد. دوستان برای اولین بار در این دوره از جشنواره، شهر به شهر حضور داشتند و کلاس تخصصی برگزار کردند؛ این موضوع اتفاقی مهم به شمار میآید.»
تلاش برای ایجاد پیوند میان
این جشنواره و سراسر ایران
سعید اسدی، مدیر انجمن هنرهای نمایشی نیز در ادامه این نشست بیان کرد: «امیدوارم این جشنواره همچون شعله فروزان، تئاتر را زنده نگه دارد. خوشحالم که به عنوان همکار و همیار، پشتوانه دوستان در جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی بودیم. شاید تنها جشنوارهای که باید و حتماً باقی بماند، جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی است. در حوزه نمایش و درام ایرانی آثار منحصربهفردی داریم که در جهان وجود ندارد. اینکه در سراسر ایران به تمام آیینهای ایرانی بپردازیم و در همان مکان با نسل جدید ارتباط برقرار کنیم و گفتوگو داشته باشیم، اتفاق مبارکی است.»
او با خاص خواندن جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی ادامه داد: «در این دوره، بهرغم دشواریهایی که وجود داشت، تیم آقای ستاری؛ دبیر جشنواره تلاش کردند تا پیوندی میان این جشنواره و سراسر ایران ایجاد کنند. امیدوارم جشنواره درخشانی که آغاز شده است، با شکوه ادامه پیدا کند و به صورت مطلوب برگزار شود.»
جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی
برای ما هم جشن است و هم سوگواره
سیاوش ستاری، دبیر بیستودومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی، در بخش دیگری از این نشست گفت: «قرنهاست که با نمایشهای آیینی و سنتی اشک درآوردیم، خندیدیم و واسطه ارتباط با کائنات شدیم. اکنون به جایی رسیدیم که هر دو سال یکبار در جشنوارهای دور یکدیگر جمع میشویم و تلاش میکنیم تکههایی از این هنر را به نمایش بگذاریم. اینکه شاهد تمام شدن نسل هنرمندان نمایشهای آیینی و سنتی هستیم بسیار دردناک است. این جشنواره از جهتی دیگر، برای ما یک سوگواره است، زیرا هر سال که دور یکدیگر جمع میشویم برخی از هنرمندان در میان ما نیستند.»
او در ادامه با اشاره به اینکه اگر دبیر جشنواره دو سال زمان برای برگزاری داشته باشد، میتواند اتفاق بهتری را ایجاد کند، افزود: «دوستان لطف داشتند و گفتند که در این دوره کار ویژهای انجام شده است اما من کار جدیدی انجام ندادم. در واقع آنچه را که اساتیدم چندین سال درباره آن صحبت کردهاند به گونهای دیگر مطرح کردم. به عنوان مثال، سالهاست میگوییم، نمایشهای آیینی و سنتی، نیاز به ساختمانی دارد که هم دفتر دائم در آنجا برپا شود و هم تماشاخانهای باشد که در طول سال، نمایشها در آنجا اجرا شوند. در این دوره سعی کردم ضرورت آموزش و پژوهش را یادآوری کنم. به هرحال از لطف و اعتمادی که به بنده شده است، تشکر میکنم.»
دبیر بیستودومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی در ادامه صحبتهایش، درباره جزئیات بیشتر جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی گفت: «حدود چهار ماه پیش مسئولیت دبیری جشنواره را به من سپردند. ۱۲۰ کارگاه در ۶۵ شهر ایران برگزار شد. هزار و ۸۶۵ هنرجو در کارگاه شرکت کردند و گواهی گرفتند. همچنین ۵ هزار و ۴۸۰ ساعت آموزش داشتیم. خیلی از این رشتهها در ایران فقط یک نفر برای آموزش دارد که ما توانستیم در این دوره از تجربیات آنها بهره ببریم. همه این اتفاقات در چند ماه برنامهریزی و انجام شده است. فکر کنید اگر طی سال چنین مواردی را داشته باشیم چه اتفاقات خوبی برای نمایشهای آیینی و سنتی رخ میدهد. نیاز داریم در بخش آموزش حمایت اساسی صورت گیرد، به گونهای که یک مرکز دائم در بخش هنرهای آیینی و سنتی داشته باشیم تا بتوانیم اتفاقات بهتری رقم بزنیم.»
وی درباره بخش اجرای صحنهای این جشنواره گفت: «بیش از یکماه و نیم است که درحال تولید و کار برای جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی هستیم. دو بخش اجرا در سالن و فضای باز داریم. متأسفانه بخش تازههای ما در نمایشهای صحنهای، وضعیت خوبی ندارد و در این دوره فقط سه اثر داریم که تولید جشنواره هستند. ۱۲ اثر دیگر بخش صحنهای، از آثاری هستند که پیش از این اجرا رفته و در بخش مرور این جشنواره به نمایش گذاشته میشود. سالن چهارسو، قشقایی و سایه مجموعه تئاتر شهر در کنار سالن حافظ در این رویداد ما را همراهی میکنند. ۷ اثر از تهران و ۸ اثر از استانهاست. هر اثر نیز دو اجرا خواهد داشت. البته لازم است بگویم که بخش اجراها به صورت غیررقابتی برگزار میشود. در بخش فضای باز نیز برنامهریزی خوبی انجام شده و اجراهای متعددی حضور دارند. در بخش بینالملل، متأسفانه ظرفیت مالی خوبی برای حضور آثار خارجی وجود نداشت. حتی گفته شد جشنواره میتواند بینالمللی نباشد، لذا سعی کردیم در بخش پژوهش حضور کشورهایی را داشته باشیم. دو کشور به صورت حضوری نمایندگانی خواهند داشت و ۹ کشور به صورت آنلاین حضور خواهند داشت. اگر مسائل حل شود، از کشور ترکیه نیز یک نمایش روی صحنه میرود.»
ستاری در بخش دیگری از صحبتهایش درباره بودجه جشنواره توضیح داد: «برآورد اولیه برای برگزاری این رویداد، سی و چند میلیارد تومان بود اما در ابتدا به ما قول تأمین ۱۹ میلیارد تومان از طرف معاونت هنری و همکاری برای همراه داشتن اسپانسر برای تأمین بقیه هزینهها داده شد، اما اکنون این بودجه را به ۱۵ میلیارد تومان کاهش دادند. البته از این میزان 10 درصد هم به عنوان مالیات کسر میشود. امیدوارم با این شرایط بتوانیم جشنواره را بهخوبی برگزار کنیم. اسپانسر برای جشنواره در نظر گرفته شده، اما نتیجه قطعی نشده است. شرایط اجتماعی را درک میکنیم. عمده کمکها از سوی شهرداری رخ میداد، اما امسال به دلیل شرایط جنگ نتوانستیم از این کمکها بهره ببریم.»
او ادامه داد: «شعار جشنواره «نمایش ایرانی برای مردم ایرانزمین» است؛ تلاش بر این است اختتامیه با همین شکل و شمایل و شاید در فضای باز و در دل مردم برگزار شود. امیدوارم این اجازه را داشته باشیم که بتوانیم این شرایط را فراهم کنیم.»
جز نمایشهای آیینی و سنتی،
به چه چیز میتوانیم افتخار کنیم؟
ابراهیم گلهدارزاده، دبیر بخش پژوهش جشنواره نیز در بخش دیگری از این نشست گفت: «امیدوارم نشستهای خوب و سمینارهای شایسته برگزار کنیم. قصد داشتیم در این دوره تفاوتهایی ایجاد کنیم. همواره تلاش کردیم زیست و سنت گذشته را حفظ کنیم، اما نتوانستیم در زمان حال زیست کنیم. صد سال است که گونه نمایشی سایه اجرا نشده و عین خیالمان نیست. این موارد نیاز به بستری دارند تا به صورت طبیعی زندگی کنند. خانههای تاریخی و فضاهایی داریم که به افراد و مؤسسات مختلف داده میشود، اما نمیتوانند یک مکان را به نمایشهای آیینی و سنتی اختصاص دهند؟ فکر میکنم به ضرورت نمایشهای آیینی و سنتی پرداخته نمیشود.»
او ادامه داد: «ما هرجای دنیا برویم، جز نمایشهای آیینی و سنتی، به چه میتوانیم افتخار کنیم؟ ما در دانشگاههایمان درسی به اسم تعزیه داشتیم اما الان نداریم. اگر معلم نداریم، خب آموزش دهید و تربیت کنید. چند نفر در نمایش سیاهبازی داریم که بتوانندکار کنند؟ آیا دانشگاههای ما که سابقه آنها از تاریخ تأسیس برخی از کشورها بیشتر است، نمیتوانند برای پرورش این مباحث، معلم تربیت کنند؟ قطعاً میتوانیم.»
دبیر بخش پژوهش در ادامه بیان کرد: «در طول جشنواره پنج نشست تخصصی خواهیم داشت که از سوم مهرماه ساعت ۱۵ آغاز شده و تا هفتم مهرماه ادامه دارد. در این کارگاهها پردهخوانی، نقالیخوانی، سایههای سنتی خیال، عروسکهای نخی، نمایشهای عروسکی دستکشی سنتی ایران و جهان، نمایش آیینی و سنتی و روایتگری خواهیم داشت. همچنین ورود برای همه در این نشستها آزاد است. در این کارگاهها، سعی شده است بر پایههای نظری ورود کنیم.»
جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی ۱۲ مهرماه افتتاح خواهد شد و از ۱۳ مهرماه اجراهای صحنهای آغاز شده و تا ۱۷ مهرماه که روز اختتامیه است، ادامه پیدا میکند. همچنین علاقهمندان میتوانند از سایت ایراننمایش و گیشه تئاتر، بلیت نمایشها را تهیه کنند.

