محبوبه ستارزاده
گروه علم و فناوری

 
با شیوع ویروس چیکونگونیا در چین، مقامات هنگ‌کنگ برای مقابله با این ویروس که از طریق نیش و گزش نوعی پشه منتقل می‌شود، راهکاری فناورانه به کار گرفته‌اند.
چیکونگونیا یک بیماری ویروسی است که توسط پشه‌های آئدس منتقل می‌شود و علائمی مانند تب و درد مفاصل ایجاد می‌کند. ازآنجا که در حال حاضر هیچ درمانی برای آن وجود ندارد، مهم‌ترین راهکار برای کنترل این بیماری، پیشگیری از گزش پشه است. پس از آنکه مقامات بهداشتی امسال 9 مورد تب چیکونگونیا وارداتی را ثبت کردند، هنگ کنگ سگ‌های روباتیک پشه‌کش را برای مبارزه با ویروس چیکونگونیا به کار خواهد گرفت تا بتواند به کاهش جمعیت پشه‌ها بویژه در مناطق صعب‌العبور کمک کند.
«تسه چین وان»، وزیر محیط زیست و بوم‌شناسی هنگ کنگ بتازگی اعلام کرده است که سگ‌های روباتیک از ماه آینده مستقر خواهند شد. این سگ‌ها حشره‌کش‌ها را در مناطق صعب‌العبور اسپری می‌کنند تا به این ترتیب بتوان فشار کاری پرسنل فعال در مقابله با پشه‌های آئدس را بویژه در مناطقی که دسترسی به آنها چندان راحت نیست، کاهش داد. مقابله با این پشه‌ها بویژه در هوای گرم چندان راحت نیست و نیاز به کار طولانی دارد. وزیر محیط زیست هنگ کنگ ادامه داد: «سگ‌های روباتیک برای انجام وظایف در زمین‌های ناهموار مهندسی شده‌اند. این روبات‌های چهارپا که توسط شرکت‌هایی مانند بوستون داینامیکس توسعه یافته‌اند، راه‌حلی مناسب برای هدف قرار دادن زیستگاه‌های پشه در مناطق دور از دسترس هستند. علاوه بر این ادغام هوش مصنوعی، دوربین‌ها و حسگرهای این سگ‌های روباتیک، می‌توانند در شناسایی آب‌های راکد، نقشه‌برداری از مکان‌های پرورش پشه و ارسال به‌روزرسانی‌های بلادرنگ به تیم‌های بهداشتی کمک کنند.»
درواقع این سگ‌های روباتیک با استفاده از هوش مصنوعی، می‌توانند الگوهایی مانند دما، بارندگی یا داده‌های شیوع گذشته را تجزیه و تحلیل کنند. روبات‌ها با استفاده از نتیجه این تحلیل‌ها پیش‌بینی می‌کنند که پشه‌ها احتمالاً در کجا رشد می‌کنند. این قابلیت به روبات‌ها اجازه می‌دهد فقط مناطق پرخطر را هدف قرار دهند. به این ترتیب با اسپری هدفمند حشره کش‌ها، میزان استفاده از مواد شیمیایی کاهش می‌یابد پس درنتیجه از محیط زیست محافظت می‌شود. دانشمندان و محققان حوزه روباتیک معتقدند که با گذشت زمان، شبکه‌هایی از روبات‌های مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند حسگرهای سطح شهر را به هم متصل کنند و درنتیجه با ایجاد یک «نقشه هوشمند» از تهدیدات بالقوه پشه‌های آئدس، به کنترل این پشه‌های دردسرساز سرعت بخشند. اما استفاده از سگ‌های روباتیک برای کنترل پشه آئدس دردسرهایی هم دارد. به دلیل هزینه‌ بالا، این راه‌حل برای استفاده گسترده چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. محققان همچنین معتقدند که این راهکار، علاوه بر پشه‌های آئدس، حشرات دیگری مانند زنبورها و پروانه‌ها را نیز هدف می‌گیرد و به آنها آسیب می‌رساند. به گفته آنان این سگ‌های روباتیک می‌توانند خطرات زیست‌محیطی بلندمدتی ایجاد کنند.
به همین دلیل، دولت هنگ کنگ در حال بررسی گزینه‌های جایگزین برای کنترل پشه‌هاست. یکی از این راهکارها، تکنیک توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی یعنی وارد کردن باکتری به پشه‌ها برای مهار تولید مثل و ظرفیت انتشار ویروس آنهاست. هدف این روش سرکوب جمعیت پشه‌ها با وارد کردن باکتری به پشه‌های آئدس آلبوپیکتوس است تا تولید مثل و توانایی آنها در انتقال ویروس‌ها را کاهش دهد.