شیما جهان بخش
گروه ایران زمین

تهران، استانی که به‌واسطه جمعیت فراوان و مهاجرپذیری بالایش، همواره با چالش‌های جدی در زمینه آموزش روبه‌رو بوده است، امروز در مسیر تغییر و تحول بزرگی قرار گرفته است. روزهایی که این استان به همراه چند استان دیگر در فهرست محروم‌ترین مناطق از نظر فضای آموزشی قرار داشت، اکنون به خاطره‌ای رو به فراموشی بدل می‌شود. نهضت مدرسه‌سازی که با همراهی دولت، خیران و مشارکت گسترده جامعه آغاز شده، گام‌های بلندی برای ساخت هزاران کلاس درس جدید برداشته است؛ گامی که از ارتقای محسوس سرانه فضای آموزشی حکایت دارد و به‌زودی با بهره‌برداری از کلاس‌های درس تازه تأسیس، فصل تازه‌ای را در آموزش استان رقم خواهد زد.
این تلاش‌ها نه تنها محدود به احداث بناهای جدید نیست، بلکه مقاوم‌سازی و بازسازی مدارس فرسوده نیز در اولویت قرار گرفته تا کیفیت و ایمنی محیط‌های آموزشی به استانداردهای مطلوب نزدیک‌تر شود. استان تهران که پیش‌تر سرانه فضای آموزشی آن کمتر از استانداردهای کشور بود، با برنامه‌ریزی دقیق و استمرار اجرای طرح‌ها، قصد دارد از محرومیت آموزشی فاصله گرفته و به جمع استان‌های برخوردار بپیوندد.
علاوه بر این، مدیریت چالش جمعیت بالای دانش‌آموزان مهاجر و اتباع غیرمجاز، که تا پیش از این فشار سنگینی بر مدارس وارد می‌کرد، با اقدامات ساماندهی و آزادسازی کلاس‌های آموزشی، شرایط را برای دانش‌آموزان ساکن قانونی فراهم‌تر ساخته است. شهرستان‌هایی که بیشترین کمبود فضا را داشتند، به عنوان مراکز اصلی نهضت مدرسه‌سازی انتخاب شده و روند توسعه در سراسر استان به صورت متوازن و هدفمند ادامه دارد.
با این تحولات، امید می‌رود تهران در آینده‌ای نزدیک، نه تنها محرومیت آموزشی را پشت سر بگذارد، بلکه به الگویی برای توسعه عادلانه و پایدار در حوزه آموزش تبدیل شود؛ جایی که هر دانش‌آموز، فارغ از موقعیت جغرافیایی و شرایط خانوادگی، بتواند در فضایی ایمن و مجهز به تحصیل بپردازد و آینده‌ای روشن برای خود بسازد.
 
خروج پایتخت کشور از محرومیت آموزشی
«محمدصادق معتمدیان» استاندار تهران درگفت‌و‌گو با «ایران» یکی از مهم‌ترین اولویت‌های دولت در این استان را رفع محرومیت آموزشی عنوان و اظهار کرد: «در ابتدای دولت چهاردهم، تهران رتبه 28 را از نظر فضای آموزشی داشت و جزو 4 استان کم برخوردار در این حوزه بود اما با حمایت‌های دولت، مشارکت خیران و پیگیری‌های انجام شده، نهضت مدرسه‌سازی در یک سال گذشته در این استان شکل گرفته و سرانه فضا‌های آموزشی ما 7 پله ارتقا داشته است.»
معتمدیان بر ادامه برنامه توسعه تا رفع کامل محرومیت آموزشی در استان تأکید کرد و افزود: «در یک‌سال گذشته ساخت 3 هزار و 500 کلاس درس در استان آغاز شده و در سال تحصیلی جدید این کلاس‌ها وارد چرخه آموزش خواهند شد. البته تا ابتدای سال تحصیلی جدید یکهزار و 200 کلاس دیگر نیز به بهره‌برداری می‌رسد. همچنین جلسات هفتگی نهضت مدرسه‌سازی به‌طور مستمر برگزار می‌شود تا روند احداث فضا‌های آموزشی شتاب بگیرد.»
استاندار تهران با بیان اینکه ادامه نهضت مدرسه‌سازی پایتخت کشور را از محرومیت آموزشی خارج می‌کند، گفت: «با ادامه اقدامات انجام شده در حوزه نوسازی و توسعه مدارس این خبر را به مردم می‌دهم تا قبل از پایان دولت چهاردهم تهران از محرومیت آموزشی خارج و جلوتر از برنامه هفتم توسعه به شاخص ۶.۱ متر مربع سرانه آموزشی دست یابد. در اصل پیش‌بینی می‌شود تهران از استانی محروم در حوزه فضای آموزشی به جمع استان‌های برخوردار بپیوندد.»
نماینده دولت در استان تهران مقاوم‌سازی و نوسازی مدارس را از دیگر ضرورت‌های استان عنوان و اظهار کرد: «در حوزه بازسازی مدارس نیز براساس آمار حدود ۸۰۰ مدرسه در استان نیاز به نو‌سازی و برخی مدارس نیاز به بازسازی دارند. البته در نظر داشته باشید این موضوع به جد در حال پیگیری است به طوری که در کمتر از 10 ماه گذشته یکهزار و 200 کلاس درس در استان تکمیل و بهره‌برداری شده است.»
 نماینده دولت در استان تهران با تأکید بر اینکه پایتخت کشور نباید جزو ۴ استان کم برخوردار در حوزه آموزش باشد، افزود: «در حال حاضر بر‌اساس بررسی‌های انجام شده و آمار‌های به‌دست آمده، تهران، آذربایجان غربی، البرز و سیستان و بلوچستان محروم‌ترین مناطق از نظر فضای آموزشی هستند. می‌دانید که تهران جزو استان‌هایی با تراکم جمعیتی بالاست و اغلب این تراکم مربوط به مهاجرین به خصوص اتباع است. همین موضوع سبب شده در حوزه‌های مختلف به خصوص آموزش با کمبود‌هایی مواجه شویم.»
معتمدیان با بیان اینکه برای رسیدن استان به سرانه فضای آموزشی کشور نیازمند ۱۳ هزار کلاس درس هستیم، افزود: «بر اساس آمار‌ها در سال گذشته بیش از 6 هزار کلاس درس استان ما در اختیار دانش‌آموزان اتباع که اغلب غیرقانونی بوده‌اند، قرار داشته است. البته در چند ماه گذشته با اجرای طرح ساماندهی اتباع غیر مجاز موفق شده‌ایم 2 هزار و 700 کلاس آموزشی را برای سال تحصیلی خالی و در اختیار دانش‌آموزان بگذاریم. در نظر داشته باشید اجرای این طرح تأثیرات مثبتی داشته است. در اصل برای اولین بار در کشور معادل جمعیت یک استان از اتباع غیر مجاز از استان خارج شده‌اند.»

تاپایان دولت سرانه مدرسه در تهران به 1/6 می‌رسد
 وی با اشاره به عزم جدی دولت برای ورود به نهضت مدرسه‌سازی با مشارکت مردم، گفت: «توسعه فضای آموزشی به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی دولت چهاردهم در سطوح مختلف در حال پیگیری است و با تأکید رئیس‌ جمهوری درصدد هستیم تا پایان دولت سرانه مدرسه در استان تهران به خصوص شهرستان‌ها را به 6.1برسانیم.»
معتمدیان نهضت مدرسه‌سازی را یکی از اولویت‌هاى اصلى دولت در استان تهران عنوان کرد و افزود: «با توجه به اینکه بیشترین کمبود سرانه آموزشی مربوط به شهر قدس بوده و این شهرستان تنها 2.25 متر مربع فضای آموزشی به ازای هر دانش‌آموز دارد؛ با عنایت ویژه دکتر پزشکیان، شهرستان قدس به‌عنوان پایلوت اجرای طرح تحول در نظام آموزشی انتخاب شده و نهضت مدرسه‌سازی استان از آنجا استارت زده شد. البته این نهضت در 4 شهرستان دیگر استان که کمترین سرانه آموزشی را دارند، ادامه‌دار شده است.»
استاندار تهران همچنین از انجام سفر‌های شهرستانی در این استان خبر داد و گفت: «از سال گذشته تا کنون هر هفته میهمان یک شهرستان بوده‌ایم تا مشکلات بلاتکلیف مانده را در قالب این سفرها شناسایی و رفع کنیم. دستاورد‌های این سفرها نشان می‌دهد تنها به صورت نمایشی به شهرستان‌ها نرفته بلکه تمرکز بر اولویت‌ها و نیازهای مردم بوده و کار‌های بزرگی با حمایت دولت انجام شده است.»
معتمدیان با بیان اینکه تلاش ما بر این است که وعده‌هایی که داده می‌شود، اجرایی شود، گفت: «نگاه ما این است که یک توازن و تعادلی در شهرستان‌ها انجام شود و اگر قرار است توسعه‌ای در استان صورت بگیرد، مناطق محروم بیشترین سهم را داشته باشند. در اصل ما برای اجرای پروژه‌ها سراغ شهرستان‌هایی می‌رویم که سرانه پایین‌تری دارند.»
 وی در پایان خاطر نشان کرد: «با اجرای این طرح‌ها در سال تحصیلی جدید وضعیت آموزشی استان رشد چشمگیری داشته و امید می‌رود تا پایان برنامه هفتم از تکلیف قانونی که ۶.۱ است، عبور کنیم.»