صنایع کوچک و متوسط شرایط خوبی را تجربه نمی‌کنند. این موضوع مورد تأکید وزیر صمت در نشستی با کمیسیون ویژه جهش تولید مجلس بود. البته فعالان اقتصادی نیز در این خصوص با وزیر هم نظر هستند و کاهش تقاضا در بازار، قیمت نهاده‌های تولید و کاهش تاب‌آوری بنگاه‌های کوچک و متوسط را خطری برای اقتصاد کشور می‌دانند. از این رو سید محمد اتابک به منظور گردش روان‌تر چرخ صنایع کوچک و متوسط پیشنهاداتی را در این جلسه مطرح کرد. از جمله اینکه در قیمت مؤلفه‌های مؤثر بر مزیت رقابتی تولیدکنندگان داخلی بازنگری شود و ساز و کار رفع موانع و حمایت از تولید در کمیسیون مذکور مورد بررسی قرار گیرد. همچنین ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به همراه سیاست‌های تشویقی برای تولیدکنندگان از دیگر مواردی بود که وزیر صمت برای حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط پیشنهاد داد. او در بخش دیگری از سخنان خود به دو معضل صنعت در این روزها اشاره کرد که عبارت بودند از افزایش نرخ حامل‌های انرژی و ناترازی.
چرا بنگاه‌های کوچک و متوسط اهمیت دارند؟
به گزارش «ایران»، سهم بنگاه‌های کوچک و متوسط در اقتصاد ایران بسار حایز اهمیت است و می‌توان این بنگاه‌ها را ستون فقرات اقتصاد دانست. برآوردها حاکی از آن است که حدود 90 درصد از واحدهای صنعتی را صنایع کوچک و متوسط تشکیل می‌دهند که بیش از 50 درصد اشتغال صنعتی و نزدیک به 30 تا 40 درصد تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین سهم آنها در صادرات غیرنفتی نیز بسته به شرایط اقتصادی بین 20 تا 30 درصد متغیر است.
این صنایع می‌توانند در تحقق اقتصاد منهای نفت نیز بسیار مؤثر باشند. در واقع با توجه به نوسانات قیمت نفت، صنایع کوچک و متوسط می‌تواند موتور محرک اقتصاد کشور باشد. توسعه مناطق کمتر برخوردار نیز به واسطه بنگاه‌های کوچک و متوسط می‌تواند شکل بگیرد. بنابراین با توجه به اهمیت آنها، احصای مشکلات و حل آن از سوی نهادهای تصمیم‌گیر بسیار ضروری است.

ضرورت پرداخت تسهیلات ارزان‌قیمت به تولید
آنچه فعالان اقتصادی در خصوص مشکلات smeها (بنگاه‌های کوچک و  متوسط) می‌گویند، در چند سرفصل قابل بررسی است. اول مشکلات مالی و دسترسی به منابع است که مورد تأکید وزیر صمت نیز بود. اتابک در نشست مشترک با کمیسیون ویژه جهش تولید بر اهمیت حمایت از تولیدکنندگان با ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت و سیاست‌های تشویقی تأکید کرد.
به گزارش بانک مرکزی، آخرین آمار از تسهیلات پرداختی به صنعت و معدن مربوط به چهارماهه امسال است که نشان می‌دهد 2.4 درصد از کل تسهیلات بانکی به بخش صنعت و معدن مربوط به توسعه بنگاه‌ها بوده و تأمین سرمایه در گردش بنگاه‌های صنعتی و معدنی نیز بیش از 90 درصد از کل تسهیلات پرداختی به این بخش را به خود اختصاص داده‌اند. تسهیلات دهی برای سرمایه درگردش به معنی حفظ اشتغال موجود است.
البته برخی از فعالان اقتصادی عنوان می‌کنند که تسهیلات بانک‌ها معمولاً به سمت شرکت‌های بزرگ و شناخته شده می‌رود و بنگاه‌های کوچک بهره کمتری از آن می‌برند. همچنین نرخ بهره بانکی نیز برای smeها چندان مقرون به صرفه نیست. از این رو ارائه تسهیلات کم بهره به این بنگاه‌ها می‌تواند اهرمی برای حرکت آنها باشد.
از دیگر مشکلات این صنایع، در حوزه بازار و فروش است. دسترسی محدود smeها به دلیل ضعف در بازاریابی، برندسازی و توزیع، چالش‌هایی را برای ورود به بازارهای داخلی و خارجی ایجاد کرده است. از سوی دیگر در غیاب حمایت‌های مؤثر، آنها قدرت رقابت با کالاهای وارداتی را ندارند و توان صادراتی آنها هم به دلیل پیچیدگی‌های کار تجارت و استانداردهای بین‌المللی سخت است.

معضل مدیریت سنتی بنگاه‌های کوچک و متوسط
بخشی از مشکلات بنگاه‌های کوچک و متوسط به مدیریت غیرعلمی برخی از آنها برمی‌گردد که ناشی از اداره بنگاه به صورت خانوادگی یا سنتی است. همچنین نیروهای متخصص نیز ترجیح می‌دهند بری پیشرفت به شرکت‌های بزرگ کوچ کنند یا ایران را ترک کنند. بنابراین می‌توان کمبود نیروی انسانی متخصص را نیز یکی از مهم‌ترین چالش‌های
smeها دانست.
اما بخش دیگری از مشکلات بنگاه‌ها، ناشی از تحریم و محدودیت‌های بین‌المللی که دسترسی به قطعات و مواد اولیه را کاهش داده، نقل و انتقالات مالی و بانکی را با چالش مواجه کرده و تعامل با شرکای خارجی را محدود ساخته است. این مشکلات اگرچه عمومی است، اما بنگاه‌های کوچک و متوسط را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهد.

دفاع وزیر صمت از بنگاه‌های کوچک و متوسط
سید‌محمد اتابک، وزیر صمت، در نشست مشترک با رئیس و اعضای کمیسیون ویژه جهش تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی مجلس شورای اسلامی بر ضرورت بازنگری در قیمت نهاده‌های تولید تأکید کرد و گفت: «امروز، مزیت رقابتی تولیدکنندگان داخلی با محدودیت مواجه است و بنگاه‌های کوچک و متوسط برای افزایش تاب‌آوری و سود نیازمند حمایت هستند.»
وی شکل‌گیری انتظارات تورمی را باعث کاهش تقاضا در بازار خواند و تصریح کرد: «کاهش تقاضا عامل رکود در بازار و در تضاد با تولید است و باید نمایندگان مجلس در کمیسیون‌های تخصصی سازوکار رفع موانع و حمایت از تولید را مورد بررسی قرار دهند.»

دو معضل توسعه صنایع
وزیر صنعت، معدن و تجارت، با اشاره به ارزش بازار سرمایه و کمبود نقدینگی صنایع تأکید کرد: این مشکلات در کنار کاهش مزیت رقابتی، تولید را با چالش جدی مواجه ساخته و در حال حاضر، افزایش نرخ حامل‌های انرژی و ناترازی دو معضل پیش‌روی توسعه صنایع کشور است.»
او با اشاره به ضرورت حمایت‌های تشویقی گفت: «با تعدیل مالیات، حمایت‌های اصولی و مناسب‌سازی نرخ حامل‌های انرژی برای صنایع، می‌توان از بار مشکلات تولید کاست.»