در نامه مشترک ایران، روسیه و چین به سازمان ملل تصریح شد
تلاش اروپا برای فعالسازی اسنپبک فاقد مبنای حقوقی است
وزرای امور خارجه ایران، روسیه و چین در نامهای مشترک به دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس شورای امنیت، تلاش سه کشور اروپایی (انگلیس، آلمان و فرانسه) برای فعالسازی مکانیسم اسنپبک و بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را محکوم کردند. این نامه که در حاشیه نشست سازمان همکاری شانگهای در تیانجین چین امضا شد، موضع قاطع سه کشور را در مخالفت با این اقدام بیان میکند و آن را فاقد هرگونه مبنای حقوقی و اقدامی مخرب سیاسی توصیف کرده است.
سیدعباس عراقچی که به همراه رئیسجمهوری و به منظور شرکت در اجلاس سازمان همکاری شانگهای در «تیانجین» چین به سر میبرد، در توضیح این نامه در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: نامه مشترک من و همکارانم، وزرای امور خارجه جمهوری خلق چین و فدراسیون روسیه، که در تیانجین به امضا رسید، بیانگر موضع قاطع ماست مبنی بر اینکه تلاش کشورهای اروپایی برای فعالسازی «سازوکار اسنپ بک» فاقد هرگونه مبنای حقوقی است و از نظر سیاسی اقدامی مخرب به شمار میآید.
عراقچی افزود: «با اعلام بیاعتباری اقدام سه کشور اروپایی (E3)، ما رسماً ثبت کردهایم که هیچ طرفی نمیتواند توالی رویدادها را پاک کند: این ایالات متحده بود که اولین بار برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کرد، و سپس اروپا بود که به جای پایبندی به تعهدات خود، تصمیم گرفت با تحریمهای غیرقانونی همراه شود. این حقایق انکارناپذیر باید چهارچوب هر گفتوگوی جدی در شورای امنیت را تشکیل دهد. وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به اینکه ما اصل بنیادین حقوق بینالملل را مورد تأکید قرار دادیم، نوشت: حقوق و تعهدات جداییناپذیرند. کشورهایی که به تعهدات خود عمل نمیکنند، حق ندارند از مزایای توافقی بهرهمند شوند که خود آن را تضعیف کردهاند. اعتبار دیپلماسی چندجانبه تنها بر اساس این منطق حفظ خواهد شد. آنچه در معرض تهدید است نه تنها حقوق جمهوری اسلامی ایران، بلکه تمامیت و اعتبار توافقات بینالمللی است. اگر پذیرش رفتارهای گزینشی در اجرای تعهدات و سوءاستفاده از فرآیندهای قانونی تحمل شود، بنیانهای امنیت جمعی به صورت جدی تضعیف خواهد شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: وظیفه اصلی شورای امنیت آن است که به نمایندگی از جامعه بینالمللی، برای حفظ صلح و امنیت جهانی اقدام کند. پیشنهاد سه کشور اروپایی در حقیقت خیانتی به این مأموریت است، چرا که شورای امنیت را از جایگاه یک نهاد حافظ ثبات جهانی به ابزاری برای اعمال فشار و اجبار تبدیل میکند. وظیفه فوری پیش روی ما بازگرداندن حاکمیت قانون بینالملل و تقویت آن است تا دیپلماسی بتواند فضای لازم برای موفقیت خود را بیابد.
شایان ذکر است تروئیکای اروپایی در ۲۸ اوت (6 شهریور ۱۴۰۴) با ارسال نامهای به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت، ایران را به عدم پایبندی اساسی به تعهدات برجامی متهم کرده و فرآیند اسنپبک را آغاز کردند. بر اساس مکانیسم ماشه که در ماده 11 قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به آن اشاره شده، پس از اعلام تخلف، شورا ۳۰ روز فرصت دارد تا قطعنامهای برای ادامه تعلیق تحریمها تصویب کند؛ در غیر این صورت، تحریمهای هستهای به طور خودکار بازگردانده میشوند. با این حال تهران در این مدت با تأکید بر نامشروع بودن اقدام تروئیکای اروپایی بر همکاری هدفمند با روسیه و چین به عنوان اعضای دائم شورای امنیت به منظور جلوگیری از اجرای این مکانیسم تأکید کرده است.
پیش از این نیز مسکو و پکن در طرحی مشترک ایده تعویق ششماهه اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ را پیشنهاد کردند تا فرصتی برای گفتوگوی سازنده فراهم شود. این پیشنهاد نشاندهنده ظرفیت و عزم دیپلماتیک این دو کشور در حمایت از ایران و باز نگهداشتن فضای گفتوگو است.


