محمدرضا عزیزی
دبیر گروه ایران‌زمین

در یک‌سال گذشته و از زمانی که شما به‌عنوان استاندار خراسان رضوی انتخاب شدید، چه موضوعاتی را به‌عنوان مهم‌ترین اولویت کاری خود انتخاب کرده‌اید و چرا؟ 
از همان ابتدا سه محور اصلی را سرلوحه کار خود در استان قرار دادیم؛ محور اول، استقرار مدیریتی پاک، صادق، جدی، مردم‌دار، چابک، هوشمند و شفاف بود که با تعامل سازنده با نخبگان و جوانان، بستر توسعه را فراهم کند. محور دوم، ارتقای زیرساخت‌های توسعه استان با حمایت از سرمایه‌گذاران واقعی بود، چرا که معتقدیم نگاه اقتصادی باید بر نگاه سیاسی غلبه کند و با تغییر رویکرد از هزینه‌ای به درآمدی و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی به توسعه پایدار برسیم. محور سوم نیز ایجاد فضای وفاق و همدلی برای حل مشکلات مردم و توسعه استان بود که در این راستا از هرگونه گروه‌گرایی پرهیز کرده و از ظرفیت همه نخبگان و مشاوران بهره می‌گیریم.
به صورت عملیاتی، روی پروژه‌های کلیدی استان مانند قطار سریع‌السیر و برقی مشهد-تهران، توسعه خطوط ریلی به سمت بافق، بندرعباس و سرخس، تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام اقتصادی استان، ساماندهی گذرگاه مرزی دوغارون(منطقه آزاد تجاری اقتصادی دوغارون) برای رونق تجارت با افغانستان و مدیریت منظم و کرامت محور اتباع خارجی متمرکز شده‌ایم.

این اولویت‌ها تا چه حدی محقق شده و نتایج آن برای استان و مردم تا چه حدی ملموس است؟ 
خوشبختانه به همت مسئولان مربوطه و مشارکت مردم، گام‌های خوبی در این حوزه‌ها برداشته شده است. روند تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام شاخص در استان کلید خورده است. در حوزه روابط با همسایگان، تفاهمنامه جامعی با ولایت هرات در زمینه‌های گمرک، تجارت، صنعت و معدن، ترانزیت و گردشگری سلامت منعقد کردیم. توسعه خدمات گردشگری و سلامت برای اتباع افغانستانی در دست اجراست و موضوع سرمایه‌گذاری مشترک در صنعت و معدن و انرژی‌های تجدیدپذیر در مناطق آزاد خواف و تایباد مطرح شده. به عنوان نمونه عینی و ملموس، احداث یک نیروگاه خورشیدی ۶ مگاواتی در نیروگاه توس را انجام دادیم که برق ۲۱ دستگاه اجرایی را تأمین می‌کند و الگویی موفق برای رفع ناترازی‌های انرژی در استان است.
همچنین در سفر اخیر سرکار خانم فرزانه صادق مالواجرد وزیر راه و شهرسازی به استان، مسأله فاینانس قطار برقی مشهد-تهران نیز مطرح شد که قرار شد در سفر آینده رئیس‌جمهوری به کشور چین، این موضوع پیگیری شود، چرا که طرف چینی تمایل زیادی برای سرمایه‌گذاری در این موضوع نشان داده است.
 
مهم‌ترین چالش مدیریتی شما در استان چیست؟ در یک سال گذشته، برای رفع آن چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ 
در این یک سال با چالش‌های متعددی روبه‌رو بودیم که مهم‌ترین آنها شامل مسأله ناترازی برق، عدم تعیین تکلیف مدیران دستگاه‌های اجرایی، عدم تفویض اختیار کامل به استان برای حل مشکلات مردم، مدیریت بحران جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و موج بازگشت مهاجران افغانستانی بود. برای رفع چالش برق، با پیگیری‌های مستمر، احداث چندین نیروگاه خورشیدی در سطح استان را در دستور کار قرار دادیم. در مورد مدیران کل، با پیگیری‌های مکرر در سطح ملی این موضوع را دنبال کردیم تا به نتیجه برسد و خوشبختانه در همین هفته اخیر، مدیرکل جدید ورزش و جوانان استان معرفی شد. در مواجهه با دو چالش دیگر نیز با بسیج تمامی ظرفیت‌های استانی، مدیریت بحران را به نحو مطلوبی انجام دادیم و از آن شرایط سخت با کمک و همراهی بسیار عالی مردم گذر کردیم.
 
استان خراسان رضوی به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، از ظرفیت‌های فراوانی در حوزه زیارت و گردشگری اقتصادی و صنعتی برخوردار است. در یک سال گذشته چه اقداماتی در این حوزه‌ها برداشته شد؟ 
مشهد به عنوان قطب گردشگری زیارتی جهان اسلام معرفی شده است و ما برای تحقق این هدف، توسعه همکاری با کشورهای اسلامی مانند عربستان را در دستور کار داریم. از ظرفیت‌های مرزی نیز برای توسعه تجارت و ترانزیت استفاده کردیم که نمونه آن را در تفاهمنامه‌هایی که با کشورهای همسایه چون افغانستان، پاکستان و ترکمنستان امضا کرده‌ایم می‌توان دید. ما همچنین بر جذب سرمایه‌گذاری در بخش‌های خدماتی، صنعتی و بویژه گردشگری نیز تأکید ویژه‌ای داریم تا بتوانیم از این موهبت الهی و جغرافیایی نهایت بهره را برای توسعه استان ببریم.
همچنین توسعه آزادراه‌ها، اجرای پروژه‌های بزرگ صنعتی و استفاده از اراضی دولتی برای پروژه‌های خدماتی و اقتصادی در دستور کار بود. جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی با تأکید بر صنایع استان و بهره‌گیری از ظرفیت‌های کشاورزی و گردشگری نیز در حال پیگیری است.

 
دولت از ابتدای کار خود بر رفع محرومیت‌های چندین ساله از چهره استان‌ها تأکید داشته. بفرمایید مجموع اقدامات دولت تا چه حدی برای مردم استان ملموس بوده است؟ 
اقدامات دولت در استان بسیار ملموس بوده است. به لطف خدا و همراهی بخش خصوصی، خراسان رضوی رتبه اول فضای کسب و کار کشور را کسب کرد. برای رفع محرومیت‌های ورزشی، با استفاده از مسئولیت اجتماعی صنایع، «کنسرسیوم ورزشی استان» را ایجاد کردیم. همچنین راه‌اندازی منطقه آزاد تجاری دوغارون و انعقاد تفاهمنامه با والی هرات، افق‌های جدیدی برای رونق اقتصادی و رفع محرومیت از مناطق مرزی گشوده است.
دولت همچنین با اجرای پروژه‌های عمرانی و اقتصادی در مناطق محروم، توسعه روستاها و بهره‌گیری از کمک خیرین و بخش خصوصی، تغییرات ملموسی ایجاد کرده است.
در حوزه آموزشی، کسری ۷۱۵ مدرسه در استان مورد توجه قرار گرفت و نیمی از آنها تا آغاز سال تحصیلی جدید به بهره‌برداری می‌رسد.
در زمینه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و آزادراه‌ها نیز پیشرفت‌های قابل توجهی داشته‌ایم که زندگی مردم را به صورت مستقیم تحت تأثیر قرار داده است.
 
یکی از بزرگ‌ترین آزمون‌های مدیریتی استان دوران جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بوده است. چگونه این مسأله در استان مدیریت شده است؟ 
در آزمون سخت جنگ تحمیلی ۱۲روزه، استان خراسان رضوی با ایفای نقش یک پشتیبان قوی برای کشور، درخشان عمل کرد. با تقسیم وظایف در سه حوزه امنیتی، ستاد بحران و ستاد هماهنگی و انسجام ملی و با همکاری بی‌وقفه تمام دستگاه‌ها و مردم، این بحران را به صورت کاملاً منسجم و کارآمد مدیریت کردیم.
مراکز اقامتی خدمات رایگان ارائه کردند و واحدهای غذایی در سه شیفت کار کردند تا هیچ‌گونه کمبودی در تأمین نیازهای مردم و مسافران ایجاد نشود. فعالیت‌های عمرانی و خدماتی حتی در اوج بحران متوقف نشد. در این دوره، ۱۰۶ مصوبه در ستاد بحران استان تصویب و اجرا شد و بیش از ۳۰ چالش پیش‌آمده، تقریباً همگی در کمتر از ۴۸ ساعت حل و فصل شد. این همبستگی، ظرفیت بالای مدیریتی استان را به نمایش گذاشت.

دو موضوع اتباع بیگانه غیرمجاز و حاشیه‌نشینی از چالش‌های اجتماعی، اقتصادی و امنیتی در استان هستند. در بحث اتباع بیگانه در حال حاضر وضعیت چگونه است و چه تعداد از غیرمجازها از استان خارج شدند؟
در حوزه اتباع بیگانه، با همکاری دستگاه‌های متولی و مردم، تاکنون حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از کشور خارج شده‌اند که ۸۷۰ هزار نفر از آنها از مرز دوغارون بوده است. این روند با آرامش و حفظ کرامت اتباع انجام شد و روزانه به‌طور متوسط پنج هزار نفر خروجی ثبت می‌شود.

تأکید‌های ویژه رئیس‌جمهوری به شما برای استان خراسان رضوی چه بوده و در این زمینه چه اختیاراتی به شما واگذار شده است؟ 
تأکید رئیس‌جمهوری بر توسعه زیرساخت‌ها، رفع محرومیت‌ها، ساماندهی حاشیه شهر و افزایش ظرفیت زیارتی مشهد بود.
یکی از مهم‌ترین تأکیدات ایشان، موضوع عدالت آموزشی و نهضت مدرسه‌سازی با مهلت یک‌ساله بود. خوشبختانه با تشکیل جلسات شورای آموزش و پرورش، فراخوان خیرین و همت تمام دستگاه‌ها، تا پایان شهریور ماه امسال نیمی از این مدارس ساخته و تحویل داده خواهد شد.همچنین با توجه به موقعیت راهبردی خراسان رضوی به عنوان محور ارتباطی ایران با کشورهای افغانستان، ترکمنستان و دیگر همسایگان، از سوی وزارت امور خارجه اختیاراتی برای سفرهای برون‌مرزی و اعزام هیأت‌های اقتصادی به این استان واگذار شده تا بتوانیم نقش خود را در دیپلماسی اقتصادی و توسعه روابط منطقه‌ای به خوبی ایفا کنیم.