در پی اوج‌گیری تجاوزات تل‌آویو علیه مردم بی دفاع غزه، «جده» عربستان این روزها به صحنه‌‌ای تبدیل شده است که نگاه‌ها را از سراسر جهان اسلام و فراتر از آن به خود جلب کرده است. سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه روز گذشته با هدف حضور در این نشست، راهی عربستان شد تا در نشست فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی حضور یابد؛ نشستی که برای متمرکز کردن اذهان منطقه‌ای و جهانی فرصتی استراتژیک فراهم می‌کند تا بر غزه به عنوان مسأله‌ای که اکنون به بزرگ‌‌ترین تراژدی معاصر بدل شده است، متمرکز شود. هدف این اجلاس، هماهنگی برای کمک‌های فوری انسانی و بررسی ابعاد سیاسی و حقوقی سناریویی است که اسرائیل با عنوان اشغال دائم غزه دنبال می‌کند؛ نقشه‌ای که تنها یک بحران محلی نیست بلکه تهدیدی برای امنیت جمعی کشورهای اسلامی تلقی می‌شود. در چنین فضایی، حضور عراقچی با هیأتی دیپلماتیک در جده اهمیت ویژه‌ای یافته است. او پیش از آغاز نشست، یادداشتی در روزنامه «الشرق الاوسط» منتشر کرد که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت. عراقچی در این یادداشت هشدار داد آنچه امروز در نوار غزه در جریان است نه یک درگیری گذرا بلکه نسل‌کشی سازمان ‌یافته و پاکسازی نژادی است.  وزیر خارجه ایران در یادداشت خود با مرور جنایات اسرائیل از تخریب کامل غزه و آوارگی اجباری ساکنان گرفته تا شهرک‌‌سازی در کرانه باختری، یهودی‌سازی قدس و حتی تجاوز نظامی اخیر به خاک ایران، این اقدامات را نشانه‌ای از جاه ‌طلبی‌های سیری‌ناپذیر رژیم صهیونیستی دانست که در قالب طرح «اسرائیل بزرگ» دنبال می‌شود. او تأکید کرد که این پروژه نه ‌تنها فلسطین بلکه حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای متعددی از سوریه و لبنان گرفته تا اردن، مصر و حتی عربستان را در معرض تهدید قرار داده است. به باور عراقچی نشست جده باید نقطه عطفی باشد که کشورهای اسلامی از آن برای عبور از سطح بیانیه‌ها و اعلام همبستگی استفاده کرده و به سمت شکل‌ دهی ائتلافی مؤثر برای توقف تجاوزات اسرائیل حرکت کنند. او پیشنهاد کرد علاوه بر فشارهای سیاسی و دیپلماتیک، مسیرهای حقوقی بین‌المللی برای محاکمه رهبران اسرائیل و اعمال تحریم‌های جامع نظامی و اقتصادی فعال شود. همچنین ایجاد کریدور انسانی امن تحت نظارت سازمان همکاری اسلامی و سازمان ملل متحد را ضرورتی فوری برای نجات جان مردم غزه دانست. او تأکید کرد هرگونه تعلل یا اعتماد به توافق‌هایی مانند «ابراهیم» خیانتی بزرگ به فلسطین و جهان اسلام خواهد بود. عراقچی نشست پیش‌ رو را آزمونی تاریخی دانست و خواستار تصمیمی قاطع برای نجات غزه، دفاع از کشورهای اسلامی و تحقق تشکیل کشور مستقل فلسطین با پایتختی قدس شریف شد.
 
ضرورت عبور 
از محکومیت‌های صرف
تجربه نشست‌های پیشین سازمان همکاری اسلامی نشان داده است که این نهاد، دست‌کم در سطح گفتمانی ظرفیت آن را دارد که به بستر گفت‌‌وگو و همگرایی میان کشورهای اسلامی بدل شود اما همواره فاصله‌ای عمیق میان بیانیه‌های اعلانی و اقدامات عملی باقی مانده است. ایران در این میان کوشیده است نقشی فعال و ابتکاری ایفا کند. مقامات ایرانی در سال‌های اخیر بارها بر ضرورت عبور از محکومیت‌های صرف و حرکت به سمت اقدامات مؤثر تأکید کرده‌اند؛ اقداماتی که می‌تواند طیفی از فشارهای اقتصادی و سیاسی علیه رژیم صهیونیستی را شامل شود. پیشنهادهایی نظیر تشکیل صندوق مشترک برای بازسازی غزه، ایجاد سازوکار حقوقی در سطح بین‌المللی برای پیگیری جنایات جنگی اسرائیل و همچنین هماهنگی عملی میان کشورهای اسلامی برای ارسال کمک‌های فوری از جمله ابتکاراتی است که ایران بارها مطرح کرده است. این پیشنهادها به ‌روشنی نشان می‌دهد که نگاه تهران فراتر از واکنش‌های مقطعی و احساسی است و به دنبال ساختن یک چهارچوب پایدار برای حمایت از فلسطین است.