ویجی پراشاد، مورخ، مفسر و روزنامه‌نگاری هندی-آمریکایی است که از محله‌های پرآشوب کلکته به دانشگاه‌های آمریکا و سپس به مدیریت مؤسسه تحقیقاتی تری کانتیننتال، مرکزی بین‌المللی با رویکرد ضدامپریالیستی رسید. او هرگز از اصل مهمی که برآن تأکید دارد دست نکشید، این که «تاریخ، میدان جدال بر سر روایت است.» با چنین نگاهی کتاب‌ها و مقالات او روایتی مستند و خواندنی از قرن بیستم و بیست‌ویکم ارائه می‌دهند؛ روایتی که جنوب جهانی را نه حاشیه، بلکه قلب تحولات نشان می‌دهد.
 ریشه‌ها و مسیر زندگی: از کلکته تا شیکاگو و فراتر
ویجی پراشاد، سال ۱۹۶۷ در کلکته هند به دنیا آمد. علاقه‌مندی‌اش به سیاست ریشه در دوران کودکی و محیط خانواده‌ای دارد که در آن پرورش یافته چراکه سیاست و فرهنگ، حضوری همیشگی در گفت‌وگوهای روزانه‌شان داشته است. او بعد از اتمام دبیرستان به آمریکا رفت و در کالج پامونا (Pomona College) تحصیل کرد، سپس به دانشگاه شیکاگو رفت و دکترای تاریخ گرفت. هم‌زمان با زندگی کاری و تحصیلات دانشگاهی‌اش، هم به نوشتن مقاله‌ها و کتاب‌های متعدد تاریخی-سیاسی پرداخت و هم به گزارش‌نویسی و روزنامه نگاری سیاسی. پراشاد نه تنها به‌عنوان یک محقق و نویسنده، بلکه به‌خاطر نقشش به‌عنوان سردبیر LeftWord Books و سپس مدیریت اجرایی مؤسسه پژوهشی تری‌کانتیننتال Tricontinental شناخته می‌شود. او همچنین در سمینارها و کنفرانس‌های متعدد به سخنرانی پرداخته و به‌عنوان چهره‌ای شناخته‌شده در شبکه فکری «چپ جهانی» فعالیت دارد.
ویجی پراشاد به‌عنوان صدایی منتقد نسبت به سیاست‌های آمریکا و نابرابری‌های جهانی شناخته می‌شود. طرفدارانش او را به‌خاطر آموزه‌های همدلانه نسبت به کشورهای جنوب و تحلیل تاریخیِ دقیق ستایش می‌کنند؛ منتقدانش نیز به‌خاطر گرایش‌های صریحاً چپ به او خرده می‌گیرند. پراشاد طی سال‌ها فعالیت عملی و پژوهشی نشان داده که  پژوهش تاریخی می‌تواند ابزار تغییر اجتماعی باشد، نه فقط بازگویی حوادث. او اهمیت زیادی برای دیدگاه جنوب قائل است و تأکید دارد که برای فهم مناسبات بین‌المللی لازم است روایت‌های غیرغربی و تجربه کشورهایی که طولانی‌مدت تحت سلطه بوده‌اند، شنیده شود. از سوی دیگر آثار پراشاد هم داده‌محور است و هم داستان‌محور و از اسناد، سخنرانی‌ها و روایت‌های محلی بهره می‌برد تا تصویر کامل‌تری ارائه دهد. ویجی پراشاد را می‌توان پلی میان تاریخ و سیاست، میان دانشگاه و میدان اجتماعی دانست؛ کسی که نه فقط روایتگر تاریخ است بلکه تلاش می‌کند آن را به ابزار فهم و اقدام بدل کند.
مرکز ثقل فکری پراشاد را می‌توان در ترکیب تاریخ‌نگاری انتقادی و مارکسیسم معاصر یافت. او تاریخ را به‌عنوان عرصه‌ای برای درک ساختارهای سلطه و مقاومت می‌نگرد؛ چه در بررسی جنبش‌های استقلال‌طلبانه قرن بیستم و چه در بازخوانی سیاست‌های امپریالیستی معاصر. اصطلاح «جهان سوم» و توجه به آن در آثار پراشاد نقشی محوری دارد. او تلاش کرده است نشان دهد کشورهای «جنوب» نه بازیگران منفعل تاریخ، بلکه کنشگران خلاقی بوده‌اند که ایده‌ها، اتحادها و راهکارهای بدیل را شکل داده‌اند. پراشاد تأکید دارد که مناسبات بین‌المللی باید در بستر فرهنگی و سیاسی هر کشور و جنبش‌ها و رهبران محلی مطالعه و فهمیده شود؛ رویکرد که باعث شده آثارش به طور هم‌زمان برای فعالان اجتماعی، روزنامه‌نگاران و تاریخ‌نگاران خواندنی و مفید باشد.
پراشاد هم یکی از بنیان‌گذاران اصلی Tricontinental: Institute for Social Research به شمار می‌آید و هم این که  مدیریت اجرایی این مرکز بین‌المللی را به عهده دارد؛ مجموعه‌ای تحقیقاتی-پژوهشی که گزارش‌ها، تحلیل‌ها و بروشورهایی درباره امپریالیسم، مقاومت، سیاست‌های توسعه و همبستگی جنوب منتشر می‌کند. در سال‌های اخیر پراشاد بیش از آن‌که تنها یک نویسنده منفرد باشد، نقشِ سازمان‌دهنده و شبکه‌سازی را نیز بر عهده گرفته است. مؤسسه تری‌کانتیننتال که آن را هدایت می‌کند، پیوند میان پژوهشگران و فعالان اجتماعی را تقویت کرده است؛ انتشار گزارش‌های میدانی، مطالب تحلیلی و بروشورهای آموزشی دربارهٔ مسائل روز (مانند تحریم‌ها، جنگ‌ها، سیاست‌های نئولیبرال) از کارهای شاخص این نهاد است.
 
نگاهی به برخی آثار مهم پراشاد
پراشاد تاکنون بیش از ۳۰ کتاب نوشته است که اشاره مختصری به برخی از آنها در ادامه آمده است:
« The Karma of Brown Folk/نیروی مردمان رنگین‌پوست(۲۰۰۰)»: بررسی هویت و تجربه مهاجران آسیای جنوبی در آمریکا و نقد نگاه شرق‌شناسانه. 
« Arab Spring, Libyan Winter /بهار عربی، زمستان لیبی(۲۰۱۲)»: تحلیلی از خیزش‌های عربی، با تمرکز ویژه بر لیبی و پیامدهای مداخلات خارجی. 
« The Deaths of Others: The Fate of Civilians in America’s Wars /مرگ دیگران: سرنوشت غیرنظامیان در جنگ‌های آمریکا (۲۰۱۳)»: بررسی پیامدهای انسانی جنگ‌های آمریکا از ویتنام تا افغانستان و عراق. 
« Red Star Over the Third World /ستاره سرخ بر فراز جهان سوم(۲۰۱۷)»: بازخوانی تأثیر انقلاب اکتبر و ایدئولوژی کمونیستی بر جنبش‌های آزادی‌بخش آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین. 
Washington Bullets (۲۰۲۰) مرور مداخلات سیا و دولت آمریکا در کودتاها و تغییر رژیم‌های قرن بیستم و بیست‌ویکم. افزون بر ترجمه روژان مظفری که به تازگی از سوی انتشارات رایبد منتشر شده است،  دو ترجمه دیگر نیز از این کتاب در دسترس است، یکی ترجمه سعید محمدی کاوند که انتشارات اطلاعات منتشر کرده و دیگری ترجمه آیدین کریمی شاد که انتشار مضمون آن را در دسترس علاقه‌مندان قرار داده است.  
The Withdrawal (2022)کتاب مشترکی است که پراشاد در همکاری با نوام چامسکی نوشته است،‌ سعید محمدی کاوند این کتاب را با عنوان «قدرت شکننده آمریکا» به فارسی ترجمه کرده و نخستین چاپ آن دو سال قبل از سوی انتشارات اطلاعات دراختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است. این کتاب خوانش انتقادی یکی از برهه های سیاست خارجی آمریکا در دوران معاصر است. چامسکی و پراشاد از یک سو ستیزه‌جویی تجاوزگری و قدرت طلبی تهاجمی و برتری خواهی بدخیم آمریکا را بازخوانی می کنند و از سوی دیگر ناکامی آنها را در این مسیر نشان می دهند.
 The Death of the Nation and the Future of the Arab Revolution(2016) سال گذشته با عنوان «کتاب مرگ ملت و آینده  انقلاب عربی»  و در قالب ترجمه‌ای گروهی، از سوی نشر بان منتشر شده است. این کتاب با تمرکز برای ماجرای درگیری‌های خاورمیانه در دوران کنونی نوشته شده است. او چشم اندازی ژئوپلیتیک از منطقه و جایگاه آن در جهان را به خواننده نشان می دهد و از این طریق، مخاطبان را از تغییرات چشمگیر بازیگران صحنه سیاست و اقتصاد در جهان آگاه می کند.