شیما جهانبخش
گروه ایران‌زمین

 
گام‌های دولت چهاردهم در حمایت از چایکاران، پرداخت مطالبات آنها و کمک به سرمایه در گردش کارخانجات چای در یک سال اخیر رکوردهای تاریخی را در صنعت چای ثبت کرده است. بیش از ۵۵ هزار خانوار در استان گیلان معیشت خود را از محل چای تأمین می‌کنند و این محصول علاوه بر نقشی که در معیشت و اقتصاد خانوارهای گیلانی دارد، کالایی فرهنگی و هویت‌ساز برای شمال ایران نیز به شمار می‌رود.
چای تنها محصول باغبانی است که دولت به صورت مستقیم از آن حمایت می‌کند و ۲۵ درصد از قیمت خرید برگ سبز چای توسط دولت پرداخت می‌شود. این حمایت با پیگیری استاندار گیلان به‌ویژه در شورای قیمت‌گذاری، برای سال ۱۴۰۴ نیز ادامه پیدا کرده است.
حمایت‌های دولت از چایکاران و کارخانجات چای در چند بخش معطوف بوده است؛ اول از همه متعادل کردن بازار رقابت چای با حذف ارز دولتی برای واردات چای، دوم حذف واسطه‌ها از انحصار در واردات چای و صدور مجوز واردات چای به دست‌اندرکاران تولید. گام بعدی دولت ارائه تسهیلات کم‌بهره به باغداران و کارخانه‌داران بوده تا در مسیر تقویت تولید و تجهیز صنعت گام بردارند.
همچنین یکی از دغدغه‌های مهم کشاورزان، تأمین کود و تغذیه باغات بود که برای نخستین بار با دستور وزیر جهاد کشاورزی، یارانه کود به باغات نیز اختصاص یافته است. توزیع این کودها توسط سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان و سازمان چای در دستور کار قرار گرفته است .
 مجوز واردات در اختیار کارخانجات تولید چای
«هادی حق‌شناس»، استاندار گیلان در  بازدید از روزنامه ایران با اعلام اینکه امسال برای اولین بار در تاریخ چای کشور، دولت مجوز وارادت چای را به کارخانجات تولیدکننده چای داده است، اظهار کرد: «با پیگیری‌های انجام شده و حمایت‌های دولت امسال موفق شده‌ایم مجوز واردات ۱۰ هزار تن چای برای کارخانجات تولیدی گیلان اخذ کنیم.»حق‌شناس با تأکید بر اینکه گیلان به عنوان تولیدکننده برتر چای کشور، باید مدیریت و تنظیم واردات چای مورد نیاز کشور را در دست بگیرد، افزود: «در ادوار گذشته کشاورزان در پایان فصل برداشت برگ چای را به کارخانه می‌فروختند و بهای آن را با چندین ماه تأخیر دریافت می‌کردند. اقدامی که گاهی تا ماه‌ها اقتصاد آنها را با مشکل مواجه می‌کرد.»
استاندار گیلان این اقدام بزرگ را آغاز راه تنطیم وارادت چای دانست و افزود: «با این اقدام به ظاهر کوچک اما در اصل بزرگ تاکنون تمام سهم کارخانجات به چایکاران پرداخت شده و هیچ طلبی باقی نمانده است. البته در ادوار گذشته نیز کارخانه‌ها همراهی مناسبی با کشاورزان داشتند اما از آنجایی آنها مجبور بودند بعد از فرآوری و تبدیل برگ سبز به چای خشک منتظر بمانند تا تاجران یا شرکت‌ها این چای را از آنها خریداری کنند و بعد بتوانند مطالبات چایکاران را پرداخت کنند مشکلاتی ایجاد می‌کرد که امسال رفع شده است.»وی ادامه داد: «در اصل تاجران چای داخلی را خریداری می‌کردند تا بتوانند مجوز واردات چای خارجی را دریافت کنند. همین موضوع سبب شده بود گاهی چای تا چند سال در انبار کارخانه‌ها بماند و کسی برای خرید آن اقدام نکند. اما امسال هر کارخانه که تولید چای می‌کند، خودش می‌تواند واردات داشته باشد و دیگر نیازی نیست که دلالان، واسطه‌ای برای فروش چای به شرط واردات باشند. در اصل با این اقدام به ظاهر ساده واسطه‌ها حذف و فرآیند خرید چای تسهیل شد.نماینده دولت در استان گیلان خاطرنشان کرد: «در واقع در سال پیش رو اختیار خرید و واردات در دست کارخانه‌داران است. البته اگر کارخانه نمی‌تواند فرآیند واردات را بگذراند می‌تواند از واسطه‌ها کمک بگیرد اما دیگر این به اصطلاح دلالان باید بهای واقعی را به کارخانه‌داران پرداخت کنند.»وی با اشاره به پرداخت کامل مطالبات چایکاران در کوتاه‌ترین زمان ممکن افزود: «امسال با توجه به اینکه تمام سهم کارخانه‌ها پرداخت شده، چایکاران رضایت بالایی از کارخانه‌داران داشته‌اند و بارها این موضع را اعلام کرده‌اند. البته در این میان سهم دولت از چین اول 400 میلیارد تومان بوده که حدود 50 درصد آن پرداخت شده و بقیه نیز در حال واریز است.»
حق‌شناس تشکیل اتحادیه چای را در استان ضروری دانست و گفت: «لازم است از ۱۶۰ کارخانه‌ چای‌سازی که در گیلان فعالیت دارند، ۵ نماینده، اتحادیه‌ای را در این خصوص تشکیل دهند و برای واردات چای مورد نیاز کشور اقدام کنند. ما نیز قول می‌دهیم با پرداخت تسهیلات، از این اتحادیه حمایت ‌کنیم.»
مصاحبه مبسوط با استاندار گیلان به زودی منتشر می شود.