رئیس جمهوری صبح دیروز با بدرقه رسمی معاون اول رئیس جمهور و معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری تهران را ترک کرد و با استقبال معاونان نخست وزیر و وزیر امور خارجه ارمنستان وارد ایروان شد. ایروان اولین مقصد سفر دو روزه مسعود پزشکیان است و رئیس جمهوری بعد از جمهوری ارمنستان، راهی کشور بلاروس خواهد شد.
سفر به کشور همسایه شمالی ایران در جنوب قفقاز، قریب به هفته‌ای پس از آن انجام شد که جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان در قراردادی تاریخی، بر ایجاد راهگذر قفقاز تأکید کردند. قرارداد و راهگذری که به منزله پایان شکاف یا جنگ احتمالی میان دو همسایه شمالی ایران است. از این رو هر نوع ثبات در این نواحی، به معنی ثبات منطقه خواهد بود که ایران نیز نفعی در آن خواهد داشت. پیش و پس از امضای این قرارداد، تماس‌های تلفنی بسیاری میان نخست وزیر ارمنستان و رئیس جمهوری اسلامی ایران انجام شد؛ تماس‌هایی که به منزله آگاهی دادن ایران از محتوا و پیامدهای توافقی بود که قرار بود میان باکو و ایروان امضا شود. حالا سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به ایروان به عنوان یک طرف قرارداد این راهگذر، معنایی ویژه دارد. اما این، تنها هدف سفر پزشکیان نیست. یکشنبه گذشته، یک روز پیش از سفر، نشستی با حضور رئیس جمهوری، وزرای اقتصادی دولت و نهادهای دیگر برگزار شد تا زمینه‌های همکاری اقتصادی و تجاری و سیاسی تهران و ایروان بررسی شود. مطابق این شواهد می‌توان گفت آنچه در سفر یک روزه پزشکیان به جمهوری ارمنستان رقم خواهد خورد، تحولی در ابعاد گوناگون خواهد بود، به ویژه تحولی در حوزه‌های اقتصادی که به سود دو همسایه است.
 
استمرار و تعمیق توافقات موجود
رئیس جمهوری پیش از عزیمت به ارمنستان و بلاروس، در تشریح اهداف سفر به این دو کشور گفت: «این سفر در امتداد تلاش‌های مستمر ما برای تقویت و توسعه روابط با کشورهای همسایه که همواره در اولویت سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی ایران و تأکیدات مقام معظم رهبری قرار داشته است، صورت می‌پذیرد.»
وی با اشاره به اینکه ایران همواره تلاش کرده است تا روابط با همسایگانی چون جمهوری ارمنستان را در بالاترین سطح همکاری و تفاهم حفظ و گسترش دهد، اضافه کرد: «طرف ارمنی نیز اهتمام جدی به تقویت این ارتباطات داشته است. در این مسیر، توافقات متعددی به امضا رسیده و تسهیلات فراوانی برای تسهیل همکاری‌ها بین دو کشور تصویب شده است.»
رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه در این سفر تمرکز ما بر استمرار و تعمیق توافقات موجود به‌ویژه در حوزه‌هایی که از نظر اقتصادی و فرهنگی می‌تواند نقشی راهگشا ایفا کند و به تسریع روند همکاری‌ها کمک کند، تصریح کرد‌: «یکی از محورهای مهم گفت‌وگوها، کریدور شمال-جنوب خواهد بود که می‌تواند فرصت‌های تازه‌ای برای توسعه همکاری‌های دو کشور فراهم آورد. همچنین مسیر شرق به غرب نیز به‌عنوان بستری مناسب جهت توسعه و تسهیل جریان تجارت منطقه‌ای مورد بحث قرار خواهد گرفت.»

گفت‌وگوهایی جدی 
درباره نگرانی‌های موجود
پزشکیان با اشاره به راهگذر قفقاز که قرار است از سوی یک شرکت آمریکایی اداره شود، اظهار کرد: «از جمله دغدغه‌های مهم ما در این زمینه، حضور شرکت‌های آمریکایی در منطقه است که نگرانی‌هایی را به دنبال دارد. تجربه‌های پیشین نشان داده است که برخی از این شرکت‌ها با پوشش فعالیت‌های تجاری، اقدامات غیرمنتظره و غیرمطلوبی انجام داده‌اند. به همین جهت، گفت‌وگوهایی جدی درباره نگرانی‌ها و چالش‌های مربوط به این مسأله خواهیم داشت.»
رئیس جمهوری به اسناد و توافقات آماده امضا در سایر حوزه‌ها، از جمله مباحث فنی، مهندسی، ساختمانی، معدنی، هنری و اجتماعی در جریان این سفر اشاره کرد و افزود‌: «این اسناد و توافقات موجب افزایش همکاری‌ها خواهد شد. همچنین، با توجه به عضویت ما در اتحادیه اوراسیایی که نقش مهمی در بهبود و اصلاح روندهای اقتصادی کشور دارد، فرصت‌های تازه‌ای برای توسعه روابط اقتصادی پدید خواهد آمد.»
 تسریع روند پیشرفت روابط 
با بلاروس
پزشکیان درباره سفر به بلاروس هم گفت‌: «در سال‌های اخیر، روابط میان دو کشور در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و علمی به شکل قابل توجهی گسترش یافته است و امید می‌رود این روند در حوزه‌هایی همچون انتقال فناوری، کشاورزی، صنعت و مسائل اجتماعی نیز تسریع شود.»
وی با اشاره به اینکه «بلاروس در مجامع بین‌المللی همواره مواضع اصولی و قاطعانه‌ای در حمایت از جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرده است»، تأکید کرد‌: «این امر گویای ظرفیت بالای همکاری با کشورهایی است که در بسیاری از مسائل راهبردی همسو با ایران عمل می‌کنند؛ همکاری‌هایی که می‌تواند محدودیت‌های موجود را برطرف ساخته و به رشد، توسعه و رونق تجارت، صنعت و فرهنگ منجر شود.»

برش

 ارمنی‌ها در ایران محبوب و عزیز هستند
اولین برنامه رئیس‌جمهوری در ایروان، پایتخت ارمنستان، حضور در نشستی با ایران‌شناسان ارمنی بود. پزشکیان پس از گوش سپردن به سخنان چند تن از این چهره‌های فرهنگی درباره اشتراکات تمدنی دو کشور، به قرائت شعر سعدی از سوی یکی از حاضران این جمع اشاره و اظهار کرد: «اگر همین شعر «بنی آدم اعضای یکدیگرند...» را مبنای تفکر و عمل خود قرار دهیم، بسیاری از مشکلات حل می‌شوند.»
وی با اشاره به محبوبیت هموطنان ارمنی و به طور کلی ارمنی‌ها در جامعه ایران تصریح کرد: «در اشعار شاعران بزرگ فارسی همواره به سلامت نفس و درستکاری هموطنان ارمنی اشاره و از آن تمجید شده و امروز نیز همچنان ارمنی‌ها در جامعه ایرانی بسیار عزیز هستند.»
پزشکیان با بیان اینکه انسان برای آن خلق نشده که رنج و درد را روی این زمین به هم‌نوعان خود هدیه کند و تازه بعد از آن مدعی دموکراسی، آزادی و حقوق بشر باشد، تصریح کرد: «امروز شاهد آن هستیم عده‌ای راه آب و دارو و غذا را به روی مردم بی‌گناه و بی‌دفاع غزه بسته‌اند و عده‌ای دیگر نیز از این عمل دفاع می‌کنند، اما یک انسان چگونه می‌تواند شاهد مرگ یک کودک از گرسنگی و تشنگی و رنج باشد؟ انسان و زمین برای این نوع زندگی آلوده به جنایت و کشتار خلق نشده است.»
رئیس‌جمهوری به همسایگی هزاران ساله دو ملت ایران و ارمنستان اشاره کرد و گفت: «مردم ایران و ارمنستان هیچ‌گاه جز نیکی، محبت و دوستی از یکدیگر چیزی ندیده‌اند. مردم ایران و ارمنستان می‌توانند در لوای دوستی و اشتراکات عمیق فرهنگی و تاریخی روابط و همکاری‌ها را توسعه داده و به آن تنوع بخشند.»
پزشکیان خطاب به ایران‌شناسان ارمنی تأکید کرد: «به اینجا آمده‌ایم تا تعاملات دو کشور را تعمیق و تحکیم کنیم و از اینکه با لهجه شیرین خودتان و به زبان فارسی به ایران ابراز محبت کردید، بسیار خرسند و خوشحال شدیم. یقین دارم که این نگاه زیبا و دوستانه می‌تواند به گسترش بیش از پیش روابط کمک کند تا با همکاری یکدیگر صلح، آرامش، ثبات، دوستی و پیشرفت را هر چه بیشتر برای دو ملت به ارمغان بیاوریم.»