شیما جهانبخش 
گروه ایران زمین 

  چاره‌ای جز جبران کمبود آب صنایع از ظرفیت پساب نداریم
 در حال حاضر استان صنعتی قزوین، علی‌رغم چالش جدی در حوزه تأمین آب آشامیدنی، با مصرف گسترده آب شیرین در بخش تولید صنایع و رهاسازی پساب‌های صنعتی و خانگی بدون تصفیه مناسب در اراضی کشاورزی، در چالشی اساسی گرفتار شده است؛ موضوعی که استاندار قزوین نیزبر آن تأکید کرد و به «ایران»گفت:« سالانه ۳۰ میلیون مترمکعب پساب در استان تولید می‌شود که می‌توان با بازچرخانی دوباره آن را وارد چرخه صنعت کرده و مشکل کم آبی صنایع را در استان مرتفع کرد.»
«محمد نوذری» در این زمینه با تأکید براینکه کم آبی اصلی‌ترین چالش استان است اظهار کرد:« در حال حاضر با توجه به کاهش 40 درصدی بارش‌ها و خشکسالی‌های چندین ساله شرایط منابع آبی بحرانی بوده و ناچار هستیم برای ادامه حیات صنایع، به سمت بازچرخانی آب و تأمین نیاز آنها از محل پساب‌های صنعتی برویم.»
وی ادامه داد: «بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده و ضرورت بازچرخانی آب قرار است طرح استفاده از پساب فاضلاب در 2 فاز در استان اجرایی شود. بنا داریم در فاز اول اجرای این طرح 1.2 میلیون مترمکعب پساب تولید شده را به شرکت‌های فعال در صنایع بهداشتی و مواد شوینده بدهیم. البته قرار شده بعد از تصفیه این میزان آب در فاز دوم سهمیه صنایعی که اقدام به تصفیه کرده‌اند را افزایش ‌دهیم.»
نماینده دولت در قزوین با اشاره به کاهش جدی آب سفره‌های زیرزمینی در استان افزود: «در حال حاضر عمق چاه‌های ما به ۲۰۰ متر رسیده و چاره‌ای جز جبران کمبود آب صنایع از ظرفیت پساب نداریم از این رو لازم است شهرک‌های صنعتی و اداره صنایع و معادن استان دراین زمینه همکاری لازم را داشته باشند.»

 صنایع آب‌بر محدود می‌شوند
 وی با بیان اینکه بازنگری و اصلاح مصرف آب از برنامه‌های اصلی استان است، اظهار کرد: «از آنجایی که صنایع همچنان از روش‌های قدیمی تأمین آب استفاده کرده و به روز نشده‌اند می‌توان گفت بسیاری از صنایع استان آب‌بر هستند. در نظر داشته باشید قزوین استانی صنعتی بوده و معیشت بسیاری از خانواده به ادامه حیات صنایع گره خورده است از این رو باتوجه به الگوی توسعه صنعتی جدیدی که در آمایش سرزمینی استان آمده در نظر داریم صنایع را محدود کرده و تنها مجوز سرمایه‌گذاری را به صنایعی که کمترین مشکلات زیست‌محیطی و بهره‌وری بالا را در استان دارند، بدهیم.» نوذری رویکرد دولت چهاردهم را حمایت تمام قد از صنایع عنوان کرد و افزود: «با تمام مشکلات موجود، صنعت استان فعال و پویا است اما همه باید تلاش کنیم تا بهترین بهره را از منابع موجود آب که همان پساب‌ها هستند ببریم. در نظر داشته باشید که در صورت ادامه روند فعلی نمی‌‎توانیم صنایع را توسعه بدهیم اما استفاده از پساب استاندارد، در صنعت و فضای سبز شهری این معضل را تا حد زیادی برطرف می‌کند.»

پساب‌های فاضلاب قابل واگذاری به صنایع هستند
«داراب بیرنوندی»، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان قزوین نیز در این زمینه درگفت‌و‌گو با «ایران» اظهار کرد: «در حال حاضر سالانه31 میلیون مترمکعب پساب فاضلاب در استان تولید می‌شود که بیش از ۲۶ میلیون مترمکعب پساب قابل واگذاری بوده و صنایع می‌توانند با بازچرخانی دوباره از آن استفاده کنند.»
بیرنوندی در ادامه با اشاره به شرایط تغییر اقلیمی استان افزود: «در سال‌های اخیر این تغییرات سبب ایجاد تنش آبی مستمر شده است و در حال حاضر صاحبان صنایع باید بدانند حفظ توسعه صنعتی استان تنها با استفاده از پساب‌های قابل بازیافت ممکن است.»
وی تصریح کرد: «استاندار نیز بارها بر این موضوع تأکید کرده و اعلام شده صنایعی که به سمت استفاده از پساب‌ها بروند مورد حمایت قرار می‌گیرند. در حال حاضر روش‌ها و دستورالعمل‌های مربوط به استفاده از پساب تهیه و در اختیار شرکت‌ها، کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی و نیروگاه در نوبت دریافت پساب قرار گرفته است. شرکت‌ها توجه داشته باشند از آنجایی که در مراحل ابتدایی طرح هستیم در حال حاضر قیمت این آب بسیار مقرون به صرفه است.»
 بیرنوندی از ساخت 10 تصفیه‌خانه فاضلاب فعال در سطح استان خبر داد و گفت: «در حال حاضر تعدادی از این تصفیه خانه در مدار بهره‌برداری قرار دارند و بقیه نیز در حال پیگیری هستند. البته لازم است با ارائه مشوق‌ها زمینه ورود سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را در این بخش فراهم کنیم.»

استفاده از پساب‌های صنعتی به صنایع ابلاغ شده
 مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب قزوین با اشاره به رایزنی انجام شده با شرکت شهرک‌های صنعتی افزود: «استفاده از پساب‌های صنعتی به عنوان یک تکلیف قانونی بنا بر ماده ۳۹ قانون برنامه هفتم به صنایع ابلاغ شده و طبق رایزنی‌های انجام شده در این حوزه در حال حاضر تعدادی از شهرستان‌های ما از جمله یکی از واحد‌های تولید مواد شوینده در تاکستان اجرای این طرح را آغاز کرده‌اند.»
وی ادامه داد: «بر اساس قانون واگذاری این آب‌ها بر اساس مزایده عمومی در سامانه انجام می‌شود و تمام صنایع می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. ما تلاش کرده‌ایم قیمت پایه این آب‌ها را منصفانه در نظر بگیریم که هم بازار کشش استفاده از آن را داشته باشند و هم مشوقی برای صنایع باشد. البته در حال حاضر این قیمت دراستان نسبت به متوسط کشوری پایین بوده و این خود بهترین مشوق برای صنایع است.»

یک سوم نیاز آبی صنایع استان از پساب تأمین می‌شود
 این مقام مسئول خاطرنشان کرد: «آب مورد نیاز برای کل صنعت استان رقمی بین ۶۰ تا ۷۰ میلیون مترمکعب است و ما ۲۱ میلیون متر مکعب ظرفیت استفاده از پساب‌ها را داریم. یعنی یک سوم نیاز آبی صنایع استان را می‌توان از این بخش تأمین کرد.»
 بیرنوندی افزود: «در حال حاضر با توجه به اینکه صنایع عادت به استفاده از آب متعارف داشته‌اند استقبال چندانی از این طرح نداشته‌اند اما بدون شک در آینده‌ای نزدیک تنها راه ادامه حیات صنایع همین بازچرخانی است. در واقع صنایع باید بدانند این یک تکلیف قانونی است و همه ناگزیر به اجرای آن هستند.»
وی در خصوص اینکه آیا نگرانی در خصوص نحوه تصفیه فاضلاب و استفاده مجدد از آن وجود دارد یا خیر؟ توضیح داد: «تمام مراحل این تصفیه طبق استاندارد انجام می‌شود و صنایع نباید هیچ نگرانی در این زمینه داشته باشند. حتی اگر از میزان تصفیه رضایت نداشته باشند یا به فرآیند تصفیه بیشتری احتیاج داشته باشند می‌توانند درخواست خود را اعلام کنند و با پرداخت هزینه آن را مجدداً تصفیه کنند. البته تأکید می‌کنم تمام مراحل بر اساس استاندار‌دهای زیست‌محیطی انجام می‌شود و این آب برای استفاده در صنعت کاملاً مناسب است.»