ظریف در فارن پالیسی نوشت:
پارادایم فرصت و امکان برای منطقه
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه پیشین ایران، با انتشار یادداشتی در فارن پالیسی ضمن اشاره به تحولات غرب آسیا نوشت این منطقه در آستانه نقطه عطفی خطرناک قرار دارد، جایی که فجایع غزه، تجاوزات اخیر علیه ایران و بیثباتی در سوریه نشاندهنده تهدید واقعی صلح توسط رژیم صهیونیستی به رهبری نتانیاهو و حامیان جهانیاش است.
ظریف در این یادداشت تأکید دارد که رژیم صهیونیستی از درگیریهای دائمی و آپارتاید داخلی سود میبرد و این سیاستها نظم منطقهای و جهانی را به خطر میاندازد. از این رو وزیر خارجه پیشین ایران خواستار تغییر پارادایم از «تهدید» به «امکان» است.
او در این باره توضیح میدهد که راهحل پایدار برای مقابله با تهدید اسرائیل مستلزم یک ابتکار عمل جسورانه دیپلماتیک و یک تغییر تاریخی برای ایران و منطقه است: «گذار از پارادایم عمیقاً ریشهدار تهدید به پارادایم توانمندساز امکان.» این گذار شامل موارد زیر است: گسترش روابط با همسایگان و کشورهای جنوب جهانی، ایجاد یک مشارکت منطقهای جدید در میان مسلمانان غرب آسیا و از سرگیری گفتوگو با اروپا و ایالات متحده.
او در ادامه تأکید میکند که ایران با تکیه بر تابآوری تاریخی مردمش، پیشرفتهای علمی و دفاعی و موقعیت ژئوپلیتیکی منحصربهفرد خود در چهارراه اوراسیا، میتواند این گذار را هدایت کند.
از نظر ظریف دومین رکن حیاتی پارادایم فرصت و امکان برای ایران، منطقه پیرامونی آن است. چرا که ایران با داشتن مرز با 15 کشور، در یک چهارراه بینظیر اوراسیایی قرار دارد. مهمتر آنکه، منطقه دارای پیوندهای تاریخی و فرهنگی عمیقی است که در برابر تغییر امپراطوریها، تهاجمات و آشوبها پایدار ماندهاند.
ظریف به تلاشهاس صورت گرفته برای همکاریهای منطقهای اشاره و تصریح میکند و با این وجود، همکاری منطقهای واقعی همچنان دستنیافتنی باقی مانده است.
اما تنشآفرینیهای اخیر اسرائیل، ادراک جدیدی از آسیبپذیری مشترک در منطقه ایجاد کرده است. اکنون یک پنجره فرصت حیاتی وجود دارد. ایران، همراه با بحرین، مصر، عراق، اردن، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی، سوریه، ترکیه، امارات متحده عربی و یمن- و با امکان گسترش به پاکستان، آسیای مرکزی و قفقاز- باید از این فرصت استفاده کند.
چه اینکه از منظر پارادایم فرصت و امکان، ایران و حتی روسیه و ترکیه میتوانند توافق اخیر بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان در واشنگتن را نه بهعنوان تهدید، بلکه فرصتی ببینند؛ فرصتی برای احیای پیشنهاد پیشین همکاری ترانزیتی در قفقاز بین ایران، روسیه و ترکیه، به همراه ارمنستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان. توافق جدید زمینهای جهانی فراهم میکند که ابتکار منطقهای ما در سال ۲۰۱۹ را امکانپذیرتر و پایدارتر میسازد. همزمان فرصتهای سرمایهگذاری بینظیری برای بخش خصوصی در ایالات متحده و سایر کشورها ایجاد خواهد کرد.

