مجید ملانوروزی
نقاش و پژوهشگر تاریخ هنر 

هنر ایرانی با پیشینه‌ای بسیار کهن و تاریخی، همواره در بستر فرهنگی خود سبک‌ها و شیوه‌های گوناگون هنری را نمایان کرده است. اگر به گذشته بنگریم، می‌توانیم هنر تیموری، صفوی، قاجار و دیگر دوره‌های تاریخی را در سیر هنر ایران رصد کنیم. معمولاً هنرهای سنتی و ملی در قالب یک سبک و مکتب شکل می‌گیرند و کمتر در آنها تصرف می‌شود، مگر آنکه یک دوره تاریخی سپری شود. به همین دلیل می‌توان نقاشان بزرگی چون آقامیرک، کمال‌الدین بهزاد و بسیاری دیگر را در یک سبک و شیوه مشخص یا مثلاً در دوره قاجار، هنرمندان ایرانی را در پیرامون یک سبک و شیوه معرفی و آثارشان را در همان بستر تاریخی نقد و بررسی کرد.
اما در دوره معاصر، استاد فرشچیان با پشتوانه هنرهای سنتی و ملی ایران و بهره‌مندی از استادان بزرگی همچون عیسی بهادری، دست به تصرفات شخصی در حوزه نگارگری زدند که باعث شد نامشان به‌عنوان یکی از مشهورترین چهره‌های هنر ایرانی در جهان ماندگار شود.تلفیق رنگ، فرم و خطوط پرپیچ‌وخم نگارگری با رنگ‌های بسیار درخشان و حتی رنگ‌هایی خارج از پالت سنتی هنر ایرانی و نیز ترکیب گسترده رنگ‌ها، موجب خلق آثاری شد که به‌تدریج به شیوه‌ای شخصی برای استاد تبدیل گردید؛ شیوه‌ای باشکوه، پررنگ و پُرطرح که چهارچوب‌ها و زیبایی‌شناسی هنر سنتی ایران را با نگاهی نوین دگرگون کرد. این تغییرات در ترکیب‌بندی، رنگ‌گذاری، قلم‌گیری و طراحی کاملاً مشهود است.
استاد فرشچیان مدتی ریاست دانشکده و هنرستان را بر عهده داشتند و تأثیرات بسیاری بر هنرمندان معاصر گذاشتند. با این حال، پس از انقلاب و به دلیل زندگی در خارج از ایران، ارتباط مستقیم شاگرد و استادی با ایشان کمتر شد؛ هرچند بسیاری از هنرمندان معاصر با الهام از آثار و راهنمایی‌هایشان تأثیر پذیرفتند.
در سال‌های پایانی، دانشگاهی با عنوان «دانشگاه هنر اسلامی‌استاد فرشچیان» تأسیس شد تا اندیشه و فرهنگ ایرانی را در روزگاری که هنر مدرن و معاصر در ایران پررنگ است، حفظ کند و به نسل جوان منتقل نماید.
آثار بسیار متعددی از ایشان آفریده شده که در موزه‌ها و جشنواره‌های خارجی به نمایش درآمده و بسیاری از موزه‌های هنر ایرانی مزین به آثار ایشان است. پایه تفکرات استاد در ۴۰ سال اخیر، بر اعتقادات دینی و اسلامی‌استوار بود. ایشان تلاش می‌کردند آثارشان سرشار از فضای هنر اسلامی‌و داستان‌های قرآنی باشد. این رویکرد موجب شد به‌عنوان یک هنرمند معاصر با مردم و فضای مذهبی کشور ارتباطی عمیق برقرار کنند.
آثاری چون «عصر عاشورا»، «ضامن آهو» و «آفرینش» از مهم‌ترین نقاشی‌های معاصر ایران به شمار می‌آیند که در موزه آستان قدس رضوی نیز نگهداری می‌شوند. این آثار علاوه بر محتوای دینی و اسلامی، از نظر فرم، رنگ و شخصیت هنری نیز از درخشندگی ویژه‌ای برخوردارند.