معاون اول رئیس ‌جمهور پنجشنبه گذشته در رأس هیأتی عالی رتبه به شهر «چوپون آتا» قرقیزستان سفر کرد. هدف این سفر، شرکت و سخنرانی در «نشست نخست‌وزیران اتحادیه اقتصادی اوراسیا» بود که به میزبانی قرقیزستان برگزار شد. دیدارهای دیپلماتیک متعدد که در آن همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای بررسی شد، به همراه سخنرانی و حضور در این اجلاس، گام دیگر جمهوری اسلامی ایران در راستای تحقق توسعه منطقه‌ای و ابراز تعهد ایران به چندجانبه‌گرایی و ثبات منطقه‌ای قلمداد می‌شود که این بار، در دولت چهاردهم دنبال شد.

به دنبال عضویت دائم در اوراسیا
معاون اول رئیس ‌جمهور پیش از عزیمت، در فرودگاه مهرآباد تهران، اهداف این سفر را تشریح کرد. محمدرضا عارف «توسعه روابط با کشورهای همسایه بویژه اعضای اتحادیه اوراسیا» را در زمره اولویت‌ دولت چهاردهم تعریف کرد و با اشاره به دستاوردهای یک سال گذشته دولت در این ارتباط، گفت: «توفیقات خوبی در گسترش همکاری‌های مرزی، ترانزیتی و لجستیکی با اتحادیه اوراسیا به دست آمد و از جمله آنها، نهایی شدن قانون تجارت آزاد با این اتحادیه است.» وی با بیان اینکه این نشست، «فرصتی برای مرور عملکرد کشورهای عضو و برنامه‌ریزی برای تقویت روابط» است، به روند رو به رشد همکاری‌های ایران با اتحادیه در یک سال گذشته اشاره کرد و از عزم دولت برای فراهم‌سازی سازوکارهای عضویت دائم ایران در این اتحادیه خبر داد.

 دیدارهایی برای تقویت روابط
معاون اول رئیس‌ جمهور در حاشیه اجلاس نخست‌وزیران عضو اوراسیا، با مقامات کشورهای عضو دیدار کرد. عارف در گفت‌وگو با «میخائیل میشوستین»، نخست‌وزیر روسیه، بر آمادگی کامل ایران برای گسترش همکاری‌های دوجانبه، چندجانبه و منطقه‌ای با روسیه تأکید کرد. وی به موضوع مذاکرات هسته‌ای ایران هم اشاره کرد و گفت: «ایران همواره به دنبال مذاکره و اعتمادسازی درزمینه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خود بوده، اما کشورهای غربی از ابتدا این موضوع را به پروژه‌ای سیاسی تبدیل کردند.»
وی با انتقاد از مواضع برخی کشورهای اروپایی درباره «اسنپ‌بک»، این اظهارات را فاقد وجاهت حقوقی دانست و افزود: «این مواضع عملاً به معنای به رسمیت شناختن رویکردهای غیراصولی آمریکا در مذاکرات هسته‌ای است.»
عارف تأکید کرد: «ایران و روسیه هر دو مخالف یک‌جانبه‌گرایی آمریکا هستند و باید راهبرد چندجانبه‌گرایی و امنیت منطقه‌ای با کمک کشورهای منطقه دنبال شود.»
معاون اول رئیس ‌جمهور درباره تحولات قفقاز نیز، با استقبال از تفاهم برای تنش‌زدایی و روابط دوستانه میان کشورهای منطقه افزود: «ایران مخالف دخالت نیروهای خارجی در ژئوپلتیک منطقه است، زیرا کشورهای قفقاز و آسیای مرکزی توانایی حل مسائل خود را دارند.» نخست‌وزیر روسیه نیز از افزایش چشمگیر همکاری‌های تجاری و اقتصادی ایران و روسیه در سال‌های اخیر سخن گفت و اجرای موافقتنامه تجارت آزاد با اوراسیا و ایجاد کریدور شمال-جنوب را در تعمیق روابط منطقه‌ای حائز اهمیت دانست. «میخائیل میشوستین»، بر ضرورت گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های علمی، فناوری و گردشگری تأکید کرد و خواستار اجرای کامل توافقات دوجانبه شد.

رشد تجارت ایران و قرقیزستان
عارف در گفت‌و‌گو با «قاسم علی‌اف»، نخست‌وزیر قرقیزستان به عنوان کشور میزبان این نشست نیز، از مواضع این کشور در محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی در چهارچوب سازمان‌های منطقه‌ای قدردانی کرد. معاون اول رئیس‌ جمهور با اشاره به رشد ۳۰ درصدی مبادلات تجاری و اقتصادی بین ایران و قرقیزستان، موافقتنامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا را فرصتی برای افزایش همکاری‌های تجاری و مشارکت بخش خصوصی دو کشور توصیف و پیشنهاد تشکیل کمیته سرمایه‌گذاری و فعال‌سازی کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور را مطرح کرد تا روابط اقتصادی عمیق‌تر شود.
قاسم علی‌اف نیز بر اهمیت روابط دوستانه و مستحکم با ایران تأکید کرد و خواستار فعال‌تر شدن کمیسیون‌های مشترک برای گسترش روابط اقتصادی شد و افزود: «پیش‌نویس موافقتنامه همکاری‌های دو کشور باید هرچه سریع‌تر نهایی شود.» علی‌اف از دستور به دستگاه‌های دولتی برای پیگیری توافقات نیز خبر داد و بر اهمیت ایجاد پرواز مستقیم و تسهیل روابط مالی و بانکی تأکید کرد.

برش

سخنرانی در اجلاس: صدای ایران در چوپون آتا
اجلاس رسمی نخست‌وزیران اتحادیه اقتصادی اوراسیا روز گذشته در «چوپون آتا» برگزار شد. محمدرضا عارف در سخنان خود، اول از مواضع سازنده کشورهای عضو در قبال تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه ایران قدردانی کرد و سپس، با انتقاد از بی‌عملی شورای امنیت سازمان ملل در قبال این تجاوز، گفت: «تجاوز به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، کشتار غیرنظامیان، عملیات غیرقانونی علیه نیروهای نظامی و اساتید دانشگاه و به خاک و خون کشیدن زنان و کودکان، اهداف رژیم صهیونیستی در گسترش ناامنی منطقه را آشکار می‌سازد.»
در بخش اقتصادی، معاون اول رئیس‌جمهور از اجرای موافقتنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اوراسیا استقبال کرد و آن را فرصتی بی‌نظیر برای توسعه اقتصادی و تعمیق همکاری‌ها دانست. وی افزود: «فعالان اقتصادی ایران روزبه‌روز به مزایا و ظرفیت‌های این موافقتنامه آگاه‌تر می‌شوند و مصمم به مشارکت بیشتر در زنجیره تأمین و ارزش اتحادیه هستند.» عارف، با تأکید بر ضرورت گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های تجارت، انرژی، فناوری‌های نوین، ترانزیت و مواصلات، توضیح داد که همکاری با ایران به تقویت اهداف اتحادیه کمک خواهد کرد.
 معاون اول رئیس‌جمهور در پایان سخنرانی خود تأکید کرد که «اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌تواند پیشگام ایجاد یک اقتصاد منطقه‌ای قدرتمند باشد». وی در این باره اضافه کرد: «جهان آینده را اتحادها و همگرایی‌های منطقه‌ای شکل خواهند داد و منطقه ما با سازوکارهایی مانند اتحادیه اوراسیا و سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، می‌تواند در نظم جهانی آینده اثرگذار باشد.» وی با تأکید بر لزوم اتحاد کشورهای منطقه در برابر محدودیت‌های علمی و فناوری، همکاری میان اتحادیه‌های منطقه‌ای را ضرورتی انکارناپذیر دانست. عارف همچنین از توافق صلح میان ارمنستان و آذربایجان استقبال کرد و بر احترام به تمامیت ارضی کشورها و عدم دخالت خارجی تأکید کرد. در پایان، عارف همکاری ایران با اتحادیه اوراسیا را نه‌ تنها یک مشارکت اقتصادی، بلکه راهبردی بلندمدت برای ایجاد منطقه‌ای قدرتمند از طریق تقویت حاکمیت‌های ملی، تسهیل تجارت و حمل‌ونقل، همکاری در انرژی و فناوری و افزایش ارتباطات مردمی دانست.