مردم لبنان حزبالله را بهترین گزینه دفع تجاوزات اسرائیل میدانند
مخالفت ملی با توطئه خلعسلاح مقاومت
یک نظرسنجی معتبر در لبنان نشان میدهد که گزینه مقاومت همچنان موضوعی فراجناحی بوده و اکثریت لبنانیها (۵۸ درصد) با خلعسلاح آن بدون وجود یک استراتژی دفاعی مخالف هستند؛ این عدد شامل نیمی از اهلسنت، حدود یکسوم مسیحیان و درصد بیشتری از دروزیها میشود. حدود ۷۲ درصد از شرکتکنندگان نظرسنجی قاطعانه اعلام کردند که ارتش لبنان به تنهایی قادر به مقابله با تجاوز اسرائیل نیست و حدود ۷۶ درصد نیز بر این باور بودند که دیپلماسی نمیتواند به تنهایی حمله دشمن را باز دارد.
این نظرسنجی نشان داد نگرانیهای بزرگی در میان تمام گروههای لبنانی درباره خطر ناشی از رویدادهای سوریه وجود دارد. همچنین در میان نهادهای رسمی لبنان، پاسخدهندگان کمترین اعتماد را به وزارت امور خارجه این کشور دارند که وزیر آن از حزب «قوات لبنانی» است.
این نظرسنجی را اداره آمار و نظرسنجیهای مرکز مشاوره برای مطالعات و مستندسازی بین ۲۷ جولای گذشته تا ۴ آگوست جاری انجام داده و شامل سؤالاتی درباره شماری از مسائل جاری، مانند موضوع مقاومت، ارتش، استراتژی دفاعی و موضع مردم نسبت به رویدادهای سوریه و دیگر موارد بوده است. تعداد نمونه آماری ۶۰۰ نفر (۵۴ درصد مرد و ۴۶ درصد زن) بود که به صورت تصادفی از تمام مناطق، مذاهب و گروههای سِنی انتخاب شدند و حاشیه خطا حدود ۵ درصد بود. نسبت پاسخدهندگان شیعه و سُنی در نمونه آماری ۳۰ درصد، حدود ۳۴ درصد مسیحی و ۷ درصد دروزی بود.
محبوبیت گزینه مقاومت
در پاسخ به این سؤال که «آیا با خلعسلاح مقاومت بدون استراتژی دفاعی موافق هستید؟» حدود ۹۶ درصد از پاسخدهندگان شیعه، ۵۰ درصد از سنیها، ۴۶ درصد از دروزیها و ۳۲ درصد از مسیحیان پاسخ منفی دادند. تمام مذاهب با درصد بالایی (۹۲ درصد از شیعیان و به طور میانگین ۶۳.۳ درصد از دیگر مذاهب) بر این باور بودند که ارتش به تنهایی قادر به مقابله با تجاوز اسرائیل نیست.
پاسخدهندگان از همه مذاهب با درصدهای متفاوتی بر این باور بودند که دیپلماسی نیز به تنهایی قادر به مقابله با تجاوز نیست؛ این دیدگاه را حدود ۸۰ درصد از شیعیان، حدود ۵۳ درصد از سنیها، ۵۰ درصد از دروزیها و حدود ۴۱ درصد از مسیحیان تأیید کردند.
توطئه آمریکایی-عربی
برخلاف نگرش مثبت عموم مردم به حزبالله و مقاومت، جوزف عون، رئیس جمهوری جدید لبنان تحت فشار آمریکا و برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس قرار گرفته تا حزبالله را خلعسلاح کند و این گروه مقاومت صراحتاً اعلام کرده که بدون مبارزه عقبنشینی نخواهد کرد. تام باراک، فرستاده واشنگتن به لبنان گفته که آمریکا طرحهایی را برای تکمیل روند خلعسلاح این گروه به رهبران لبنانی ارائه کرده است.
به گفته باراک، ایالات متحده به عون اطلاع داده که در صورت پیشبرد روند انحلال حزبالله به عنوان یک گروه مسلح، حاضر است نقش میانجی میان لبنان و اسرائیل را ایفا کند. این میانجیگری شامل ادامه کمک به اجرای آتشبس میان اسرائیل و حزبالله میشود که بخشی از آن در ماه نوامبر برقرار شد.
بلومبرگ به نقل از منابع آگاه مدعی شد که همزمان، کشورهایی چون عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت به عون و نواف سلام، نخستوزیر لبنان که هر دو در اولین سال کاری خود به سر میبرند، گفتهاند که ارائه کمکهای مالی برای بازسازی و سرمایهگذاری - که لبنان برای رهایی از تبعات جنگ اخیر و بحران مالی پیشین نیاز دارد- مشروط به برنامهای زمانبندیشده برای انحصار سلاح در دست ارتش لبنان است.
به گفته این منابع، کشورهای حاشیه خلیج فارس که پس از سالها ممنوعیت، محدودیتهای سفر به لبنان را کاهش دادهاند نیز خواستار اصلاح ساختار بخش بانکی هستند تا اقتصاد غیررسمی و گسترده کشور را تحت کنترل درآورند. با این حال، پایان فعالیت نظامی حزبالله و واگذاری کامل انحصار سلاح به دولت لبنان، کلید ماجراست. باراک مدعی شد: «کشورهای خلیج فارس گفتهاند اگر این کارها را انجام دهید، به جنوب لبنان خواهیم آمد و یک منطقه صنعتی، بازسازی و ایجاد اشتغال را تأمین مالی خواهیم کرد.» اما او همچنین اذعان کرد که این مسأله تنها به بیروت مربوط بوده و افزود: «اگر دولت لبنان حزبالله را خلعسلاح نکند، نیروهای آمریکایی حاضرنمیشوند تا خلعسلاح را برای شما انجام دهند.»
عون و سلام ظاهراً مشتاق اجرای این خواستهها هستند و سهشنبه هفته گذشته، نخستوزیر اعلام کرد که دولت به ارتش دستور داده تا پایان ماه جاری، برنامهای برای برچیدن همه گروههای مسلح غیردولتی تا پایان سال ۲۰۲۵ ارائه دهد. عون، فرمانده پیشین ارتش نیز هفته گذشته در مراسم روز ارتش وعده مشابهی داد و به طور مشخص از حزبالله نام برد.
اعتماد به نهادها
در تناسب با مذاهب
درصد بالایی از پاسخدهندگان نظرسنجی اشاره شده معتقد بودند که رویدادهای جاری در سوریه خطری وجودی برای لبنان ایجاد میکند که ممکن است ثبات داخلی را تهدید کند و راه را برای جنگی هموار کند که از سوی گروههای مسلح علیه لبنان به راه خواهد افتاد. ۸۸ درصد شیعیان و بیش از ۸۳ درصد دروزیها معتقد بودند آنچه در سوریه در جریان است، خطری برای لبنان محسوب میشود، در مقابل بیش از ۶۸ درصد از مسیحیان و حدود ۶۲ درصد از سنیها چنین نظری داشتند.
در پاسخ به سؤالی درباره اعتماد به نهادهای رسمی لبنان، ریاست جمهوری با حدود ۶۷ درصد، ریاست دولت با حدود ۵۵ درصد، پارلمان با حدود ۵۰ درصد، قوه قضائیه با حدود ۴۰ درصد و وزارت امور خارجه که وزیر آن از حزب «قوات لبنانی» است، با حدود ۳۸ درصد، اعتماد متوسط تا بالایی کسب کردند.
شیعیان بالاترین نرخ بیاعتمادی به نهادها، خصوصاً نسبت به ریاست دولت (۵۴ درصد)، قوه قضائیه (۶۴ درصد) و وزارت امور خارجه (۶۳ درصد) را نشان دادند. در مقابل، دیگر گروهها اعتماد بالاتر از متوسط یا بالا، خصوصاً به ریاست جمهوری نشان دادند. (برای مثال: ۴۹ درصد از مسیحیان و ۴۳ درصد از سنیها به آن اعتماد دارند). این موضوع نشان میدهد که اعتماد به نهادها تحتتأثیر دیدگاههای مذهبی و سیاسی قرار دارد که خود ناشی از مرزبندیهای حزبی و تجربههای گذشته در قبال این نهادهاست.
برش
ضامن امنیت لبنان
حزبالله که دهههاست بخشی جداییناپذیر از سیاست و جامعه لبنان است، موضعی سرسختانه دارد. روز چهارشنبه، این گروه با صدور بیانیهای اعلام کرد تصمیم دولت درباره خلع سلاح را «کانلمیکن» تلقی خواهد کرد و اقدام نواف سلام را ارتکاب «گناهی بزرگ» از طریق دنبالکردن «استراتژی تسلیم» در برابر تجاوز و اشغالگری مداوم اسرائیل خواند. دبیرکل حزبالله لبنان گفت مقاومت به خاطر فشارهای تمامعیار آمریکا یا کشوری عربی وارد گفتوگو درباره خلع سلاح نخواهد شد. شیخ نعیم قاسم تصریح کرد در صورت ادامه «گسترش تجاوزات» اسرائیل علیه لبنان، حملات موشکی علیه این رژیم را از سر میگیرد.
حزبالله که شاخه سیاسی آن هم در پارلمان و هم در دولت سلام نماینده دارد، تلاش کرده با اشاره به تجاوزات اسرائیل، پایگاه خود را تقویت کند. دبیر کل حزبالله یادآوری کرد که واگذاری سلاح، آنها را در برابر تهدیدهای اسرائیل و تهدیدات جدید در سوریه بیدفاع خواهد گذاشت.
