ایلیا بهزاد اول / درگذشت داریوش مصطفوی به عنوان یکی از چهره‌های تأثیرگذار فوتبال ایران، باعث رجوع هواداران فوتبال به خاطرات گذشته و جنجال‌های او به عنوان رئیس فدراسیون و یکی از مدیران فوتبال کشور در دهه‌های گذشته شده است. دوران مدیریت او در فدراسیون فوتبال، از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۸ به طول انجامید و صعود به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه برای اولین بار پس از انقلاب را باید بزرگ‌ترین دستاورد دوران حضور او در فدراسیون فوتبال دانست.
 صعودی که البته پیش از جام جهانی با برکناری او همراه شد و محسن صفایی فراهانی به عنوان رئیس فدراسیون در جام جهانی جای او را گرفت که منجر به ایجاد تنش بین این دو نفر در دوره‌های زمانی مختلف شد؛ از جمله ادعای مصطفوی مبنی بر اینکه صفایی فراهانی به دلیل فوتبالی نبودن، با مصطفوی در هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال دچار مشکل شده است.
 یکی دیگر از جنجال‌های دوران مدیریت مصطفوی در فدراسیون فوتبال، جنجال‌های شهرآورد ۳۹ تهران در روز ۳۰ دی ۱۳۷۳ بود که بازی به دلیل درگیری بین بازیکنان دو تیم و هجوم تماشاگران به زمین نیمه‌تمام ماند. کمیته انضباطی فدراسیون مصطفوی، در نهایت تصمیم به پیروزی سه بر صفر استقلال با رأی انضباطی گرفت و همچنان این رأی، به عنوان یکی از جنجالی‌ترین آرای تاریخ کمیته انضباطی شناخته می‌شود. درگیری‌های رسانه‌ای، اختلافات داخلی در هیأت رئیسه و بعضاً اختلاف با سازمان تربیت بدنی، از دیگر چالش‌های دوران ریاست مصطفوی بر فدراسیون فوتبال بود.
 البته که ماجراهای مصطفوی در مدیریت فوتبال کشور تنها به ریاست او در فدراسیون دهه ۷۰ ختم نشد. بعد از برکناری محمد دادکان در سال ۱۳۸۵ از ریاست فدراسیون فوتبال و ماجرای تعلیق فوتبال ایران به دلیل دخالت دولت، مصطفوی دبیرکل فدراسیون شد و بار دیگر شاهد تنش‌هایی بین او و صفایی فراهانی بودیم. جایی که در کمیته انتقالی سه نفر از طرف فیفا و سه نفر از طرف سازمان تربیت بدنی حضور داشتند و از طرف مصطفوی، میل بیشتری به همکاری با سازمان تربیت بدنی و علی‌آبادی وجود داشت که بسیاری از اهالی فوتبال، دل خوشی از او نداشتند.
 همچنین در سال ۱۳۸۹، مصطفوی برای مطالبه ۲۲۰ میلیون تومانی خود از فدراسیون، از کفاشیان شکایت کرد که این اتفاق در نهایت، منجر به محرومیت مادام‌العمر او از حضور در مدیریت فوتبال شد. هرچند که در نهایت، با بازگشت او به کمیته صدور مجوز حرفه‌ای در سال ۱۳۹۸ و زیر نظر شهاب عزیزی خادم، شاهد حضور دوباره مصطفوی برای ۴ سال در مدیریت فوتبال کشور بودیم.

نامی ماندگار در تاریخ ورزش ایران

 دکتر محمدرضا عارف
معاون اول رئیس‌جمهور

  در پی درگذشت داریوش مصطفوی پیشکسوت نامدار فوتبال ایران، دکتر محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور این ضایعه را تسلیت گفت.
در متن این پیام آمده است: درگذشت پیشکسوت نامدار فوتبال کشورمان، جناب آقای داریوش مصطفوی، موجب تألم و تأثر شد. ایشان از چهره‌های شاخص و ماندگار ورزش ایران بود که در کسوت بازیکن، مدیر و خدمتگزار، سال‌ها عمر خود را صرف اعتلای فوتبال و سرافرازی میهن کرد. تلاش‌های صادقانه و حضور مؤثر ایشان در عرصه‌های ملی، یاد و نامی ماندگار از وی در تاریخ ورزش ایران بر جای گذاشت.
اینجانب، این مصیبت را به جامعه‌ ورزش کشور، اهالی فوتبال، دوستداران آن مرحوم و بویژه خانواده‌ ارجمند ایشان تسلیت عرض می‌کنم و از درگاه خداوند بزرگ، برای آن فقید سعید، آرامش و آمرزش و برای بازماندگان داغدار، شکیبایی و سلامتی مسألت دارم.

 دی استفانو فوتبال ایران

 سید مصطفی هاشمی‌طبا
 رئیس سازمان تربیت بدنی

 داریوش مصطفوی از بهترین فوتبالیست‌های ایران بود تا حدی که روزنامه‌ها به او در دوره‌ای که بازی می‌کرد، لقب دی استفانو را داده بودند. او به‌رغم اینکه قد کوتاهی داشت اما با ویژگی‌های خاص توانایی بازی در همه پست‌ها را داشت. وقتی او در دانشسرای‌عالی تحصیل می‌کرد، من دانشجوی دانشگاه پلی تکنیک بودم، گاهی به دانشسرای‌عالی می‌رفتیم و با هم فوتبال بازی می‌کردیم. در واقع شناخت من از داریوش مصطفوی به قبل از سازمان تربیت بدنی برمی گردد.
 وقتی رئیس سازمان تربیت بدنی شدم او را برای ریاست فدراسیون فوتبال انتخاب کردم، هرچند بعضی‌ها معتقد بودند او بهتر است دبیر باشد. او در دوره ریاستش خدمات زیادی برای فوتبال انجام دادند و هم ارتباط خیلی نزدیکی با FIFA داشت و هم نفوذ، نمونه‌اش اتفاقی بود که در مسابقات مقدماتی جام جهانی 1998 افتاد. بعد از بازی با بحرین، 6 بازیکن تیم ملی محروم شدند و یکی از آنها کریم باقری بود.
 ژائو هاوه لانژ رئیس سابق فدراسیون بین‌المللی فوتبال FIFA برای مراسم افتتاحیه بازی‌های کشورهای اسلامی به ایران آمده بود و مصطفوی او را به دفتر من آورد و همانجا او را قانع کرد که بچه‌های ما بخشیده شوند. هاوه لانژ هم برای او احترام زیادی قائل بود و وقتی پیشنهاد مصطفوی را شنید، گفت چون مصطفوی می‌گوید بخشیده شوند و کریم باقری هم تنها یک جلسه محروم ماند.
 با این اتفاق همه بازیکنان ما در بازی با استرالیا حاضر شدند. این اتفاق خاطره خوبی از توانایی‌های او به جا گذاشت. او از بهترین رؤسای تاریخ فوتبال ایران بود. مصطفوی همه کار را با درایت انجام می‌داد، اشراف و اطلاعات کامل داشت و همین روی مدیریت خوب او تأثیر می‌گذاشت. البته تنها فوتبالیست خوبی نبود، تحصیلات عالی داشت، در سیستم اداری گمرک هم شاغل بود و مجموع این مسائل باعث شد تا مدیریت خوبی در فدراسیون فوتبال داشته باشد.

نفوذ دردسرساز

سعید فائقی
معاون فنی سازمان تربیت بدنی سابق

 زنده یاد داریوش مصطفوی یک هفته بعد از اینکه معاون فنی سازمان تربیت بدنی شدم، به پیشنهاد من و با موافقت هاشمی‌طبا رئیس فدراسیون  فوتبال شد. او در فوتبال ایران خاص بود.
 دلش برای فوتبال می‌تپید و خدمات او به فوتبال بعد از انقلاب تکرارنشدنی است.
 در دوره ریاست او اتفاقات خیلی قشنگ و به یاد ماندنی در فوتبال ایران افتاد، اتفاقاتی مثل صعود تیم ملی فوتبال به جام جهانی 1998 فرانسه، با شکست به یاد ماندنی استرالیا. تیم ملی فوتبال ما پیروزی‌های ارزشمندی با شکست 6-2 کره جنوبی و 3- صفر عربستان به دست آورد.
 اما مهم‌ترین اتفاق فوتبال ما در دوره ریاست مصطفوی لژیونری تعداد زیادی از فوتبالیست‌های ایران درلیگ‌های اروپایی بود. این قضیه هم از ارتباط او با سفیر وقت ایران در آلمان وگروه زنده یاد بهمن مد اح که فوتبال بهمن را آورد و همکاری دو نفر از دوستان مثل قشقاوی و بچه‌های وزارت امور خارجه عضو هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال رقم خورد. 
لژیونری فوتبالیست‌ها در تیم‌های بایرن مونیخ، هامبورگ و آرمینیا بیله‌فلد و درخشش بازیکنان در سطح عالی فوتبال اروپا مهم‌ترین دستاورد او بود. البته فوتبال ایران به لطف ارتباطات مصطفوی موقعیت و نفوذ خیلی خوبی در AFC  و FIFA پیدا کرد. هر چند همین نفوذ و ارتباط بعدها برای زنده یاد مصطفوی دردسرساز شد.

فرهنگ قدرشناسی برایش معنا داشت

محمد خاکپور 
کاپیتان اسبق تیم ملی فوتبال

سینا حسینی/  محمد خاکپور، کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی 1998 فرانسه، داریوش مصطفوی را یکی از معدود چهره‌های تأثیرگذار فوتبال ایران می‌داند: «داریوش خان یکی از باسوادترین و کاربلدترین رؤسای فدراسیون فوتبال بعد از انقلاب بود که با بهره‌گیری از ارتباطات و نفوذ خود در AFC و FINA تأثیر فراوانی در موفقیت فوتبال ایران داشت، او در کنار تلاش کادر فنی و بازیکنان تیم ملی نقش بسیار مهمی در صعود تیم ملی به رقابت‌های جام جهانی داشت اما به واسطه مسائل سیاسی از کار برکنار شد تا سیاسیون جای او را در فدراسیون فوتبال بگیرند.»
 بازیکن سال‌های دور فوتبال ایران در ادامه گفت‌و‌گوی خود با خبرنگار «ایران» می‌گوید: « مرحوم داریوش مصطفوی برخلاف بسیاری از مدیران فوتبال مسیر رشد و ترقی را در فوتبال ایران به درستی طی کرد. او خودش بازیکن فوتبال بود، فهم فوتبالی داشت و می‌دانست برای موفقیت در فوتبال باید تعامل سازنده داشت. شاید به همین واسطه امروز رفتن او برای خیلی‌ها غم‌انگیز به شمار می‌آید.»
 خاکپور در ادامه توضیح می‌دهد: «هیچ گاه فراموش نمی‌کنم، من و حمید استیلی 18 سال داشتیم، تمام عشق و علاقه ما حضور در فروشگاه‌های ورزشی مقابل امجدیه بود، با حمید مشغول تماشای لباس‌های خارجی در یکی از فروشگاه‌ها بودیم که داریوش مصطفوی وارد فروشگاه شد، پس از سلام و علیک با صاحب فروشگاه من و حمید را صدا کرد و گفت: «هر چه دوست دارید بردارید، میهمان من هستید!» بعد هم به مالک فروشگاه گفت: «هر چه دوست دارند بردارند به حساب من!»، آن روزها عشق بچه‌ها پوشیدن لباس آدیداس سه خط بود. من و حمید استیلی هر کدام یک دست لباس آدیداس برداشتیم و با ذوق به خانه برگشتیم، اصلاً فکر نمی‌کردیم رئیس فدراسیون چنین هدیه‌ای به ما بدهد.»
 کاپیتان تیم ملی ایران در جام جهانی 1998 فرانسه در ادامه می‌گوید:« از آن روز خیلی سال گذشت، بعد از خداحافظی از تیم ملی به آمریکا رفتم و پس از مدتی به ایران برگشتم، برای ملاقات با داریوش مصطفوی به ساختمان فدراسیون در سئول رفتم و پس از ملاقات با آقای مصطفوی، وقتی می‌خواستم از اتاق بیرون بیایم مرا صدا زد و تابلوی روی دیوار اتاقش را که عکس تیم ملی قبل از بازی با آمریکا بود را برداشت و گفت این تابلو متعلق به توست! گفتم داریوش خان این قاب عکس متعلق به شماست، گفت این عکس باید در اتاق شما باشد، نه رئیس فدراسیون چون شما برای این فوتبال زحمت کشیدید نه رئیس فدراسیون! برای مصطفوی فرهنگ قدرشناسی معنا و مفهوم داشت، همان عنصری که امروز در فوتبال ما وجود ندارد. به عقیده من، مرگ قسمتی از حقیقت زندگی است اما باید در طول حیات هر انسانی برای هم‌نوع خود تأثیرگذار ظاهر شود.»  کاپیتان اسبق تیم ملی فوتبال ایران در پاسخ به این پرسش که تصور می‌کنید رویای داریوش مصطفوی مبنی بر اداره فوتبال توسط فوتبالی‌ها سرانجام رنگ واقعیت به خود خواهد گرفت یا نه، توضیح می‌دهد: «اگر این اتفاق رخ می‌داد که وضعیت فوتبال بهتر از اوضاع امروز بود، شما با روال کنونی هرگز نمی‌توانید شاهد حضور فوتبالی‌ها در عرصه مدیریت باشید. واقعیت بزرگی که به هیچ عنوان نمی‌توان آن را انکار کرد این است که سیاسیون به فوتبالی‌ها اجازه مدیریت درست را نمی‌دهند. »

سکوت مرموز کفاشیان درباره شکایت جنجالی مصطفوی

علی کفاشیان 
رئیس سابق فدراسیون فوتبال

 مهری رنجبر/ دوره ریاست داریوش مصطفوی در فدراسیون خیلی هم بی‌دردسر نبود. زیرا او بابت هزینه‌هایی که برای حضور تیم ملی در جام جهانی فرانسه کرده بود، سال 89 بابت‌ طلب خود با شکایت، حساب فدراسیون فوتبال را مسدود کرد.‌ طلب او 220 میلیون بود، اما برداشت 280 میلیون تومانی، حسابی علی کفاشیان رئیس وقت فدراسیون فوتبال را شاکی کرد. این کار او جنجالی بزرگ در فوتبال ایران به راه انداخت. همان موقع علی کفاشیان مصاحبه‌ای علیه مصطفوی کرد و قصه نامه سال 78 محسن صفایی فراهانی رئیس وقت فدراسیون فوتبال به فائقی معاون ورزشی سازمان تربیت بدنی بابت 180 هزار دلاری که مصطفوی گرفته بود و به حساب فدراسیون واریز نکرد را هم فاش کرد. خبری که سر و صدای زیادی به راه انداخت.  علی کفاشیان با اینکه 12 مهر 89 در گفت‌و‌گو با ایسنا حرف‌های جنجالی علیه مصطفوی زده بود اما حالا اصلاً تمایلی به بازخوانی آن اختلاف ندارد و ترجیح می‌دهد در خصوص آن ماجرا سکوت کند. او در پاسخ به پرسش خبرنگار «ایران» در خصوص آن ماجرا می‌گوید: « من یادم نمی‌آید. این نامه برای صفایی فراهانی بوده است. من در جریان 180 هزار دلار نیستم. حالا هم که مصطفوی فوت کرده، بهتر است در این خصوص اصلاً صحبت نکنیم.»

حسرتی که برای او باقی ماند

خسرو والی‌زاده  
گزارشگر فوتبال

 خسرو والی‌زاده، گزارشگر باسابقه فوتبال ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار «ایران» با اشاره به نقش پررنگ زنده‌یاد داریوش مصطفوی، روایت متفاوتی از او ارائه  می‌دهد.
والی‌زاده با یادآوری صعود تاریخی ایران به جام جهانی ۱۹۹۸ توضیح می‌دهد:«یکی از خاطراتی که همیشه در ذهن من مانده، صعود به جام جهانی 1998 و حماسه ملبورن است. قرار بود همراه تیم ملی به استرالیا بروم و حتی خود آقای مصطفوی برای من ویزا گرفت، اما چون آن زمان دبیر خبرگزاری ایرنا بودم، قرار شد در تهران بمانم. پس از بازگشت تیم ملی، او اولین مصاحبه خود را به عنوان رئیس فدراسیون فوتبال با ایرنا انجام داد و با هم مفصل حرف زدیم. مصطفوی همه چیز از جمله ماجرای روی کار آمدن ویرا و برکناری مایلی‌کهن را به‌ طور کامل توضیح داد. یادم هست برای این گفت‌وگو به دفتر شخصی آقای مصطفوی رفتم که آن زمان در ساختمان فدراسیون فوتبال واقع در مجموعه کشوری بود.»
او ادامه داد:«بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری و تغییر دولت، تصمیم بر تغییراتی در فدراسیون گرفته شد و دولت وقت (محمد خاتمی) آقای صفایی‌فراهانی را به‌ جای مصطفوی به عنوان رئیس فدراسیون معرفی کرد؛ موضوعی که همیشه باعث دلخوری او بود، چون دوست داشت همراه تیم ملی در جام جهانی حضور داشته باشد و در آن مقطع رئیس فدراسیون بماند.»
والی‌زاده در خصوص سبک مدیریتی مصطفوی توضیح داد:«او مدیریتی خاص و فنی داشت. جهش واقعی فدراسیون فوتبال از زمان مدیریت او آغاز شد. به پیشکسوتان احترام ویژه‌ای می‌گذاشت و رابطه‌اش با اهالی فوتبال بی‌نظیر بود.»
وی در پایان افزود:«داریوش مصطفوی یک مدیر فنی به تمام معنا بود که همه مراحل فوتبالی را طی کرده بود؛ از بازیکن ملی و باشگاهی تا دبیر و رئیس فدراسیون و مدیرعامل باشگاه. واقعاً جای او همیشه خالی خواهد ماند، چون سیستم مدیریتی ما کمتر چنین مدیرانی تربیت می‌کند و این افراد خاص همیشه در تاریخ فوتبال شاخص خواهند بود.»

در تصمیم گیری شجاع بود

فرخ حسابی   
روزنامه نگار

  داریوش مصطفوی، مردی از تبار فوتبال ایران، از معدود چهره‌هایی بود که تعریف «مدیر فوتبالی» را در معنا و عمل مجسم می‌کرد؛ شخصیتی که هم در مستطیل سبز درخشیده بود و هم در عرصه مدیریت، تجربه، جسارت و دانایی را توأمان به کار گرفت. او که سال‌ها پیش، در قامت مهاجمی توانمند برای تیم‌های تهران‌جوان، استقلال، پرسپولیس و تیم ملی بازی کرده بود، در ذهن نسل‌های جدید بیشتر با دوران مدیریتش شناخته می‌شود؛ مدیری مقتدر که در جایگاه‌هایی چون دبیرکلی و ریاست فدراسیون فوتبال و همچنین مدیریت باشگاه پرسپولیس، سال‌ها نقشی پررنگ
 در ساختار فوتبال ایران ایفا کرد.
گرچه دوران مدیریتی‌اش خالی از نقد و حاشیه نبود، اما یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های او، قاطعیت در تصمیم‌گیری و پرهیز از تعلل در مواجهه با بحران‌ها بود.
تصمیم‌هایش گاه جنجالی، اما همواره سریع و در لحظه اتخاذ می‌شد. یکی از معروف‌ترین نمونه‌ها، واکنش سریع او به اتفاقات دیدار جنجالی پرسپولیس و استقلال در سال ۱۳۷۳ بود؛ جایی که بدون فوت وقت، احکام بازیکنان و مربیان صادر شد. 
اگرچه گذر زمان برخی از آن تصمیم‌ها را محل ایراد دانست، اما همین سرعت و اقتدار در مدیریت، تفاوت او را با مدیران امروز نشان می‌دهد؛ مدیرانی که ماه‌ها و گاه سال‌ها برای رسیدگی به یک پرونده زمان صرف می‌کنند.
داریوش مصطفوی، شخصیتی آرام، متین و اهل تعامل بود. در هر دو عرصه‌ ورزش و علم، مدارج عالی را طی کرد و با وجود تحصیلات دانشگاهی‌اش در خارج از کشور و فرصت‌های متعدد برای زندگی و فعالیت در آن سوی مرزها، همواره ماندن در ایران و خدمت به فوتبال وطن را برگزید. او مدیری شجاع و صادق بود؛ شجاع در اتخاذ تصمیم و صادق در اعتراف به اشتباه. این صداقت را بارها با اذعان به برخی تصمیمات نادرست خود اثبات کرد؛ رفتاری که کمتر در میان مدیران ورزشی به چشم می‌خورد. نام داریوش مصطفوی، نه فقط در خاطرات علاقه‌مندان فوتبال، که در صفحات ماندگار تاریخ ورزش ایران تا همیشه خواهد درخشید؛ یادآور مردی که هم میدان را می‌شناخت و هم مدیریت و دیپلماسی ورزشی را و تا پایان عمر، دل در گرو سربلندی فوتبال ایران داشت.