یاسمن‌ صادق شیرازی
گروه خودرو

بر اساس آمار اعلام شده از سوی رئیس کل گمرک ایران، ترخیص خودروهای وارداتی در چهار ماه ابتدایی امسال بیش از ۴۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. بسیاری از کارشناسان این رشد را اتفاقی مثبت قلمداد می‌کنند؛ چون هم به کاهش حباب قیمت‌ها کمک کرده و هم تنوع بیشتری به بازار بخشیده است. با این حال، آنها تأکید می‌کنند، افزایش واردات خودروهای نو بدون شک اتفاق مثبتی برای بازاری است که مدت‌ها با رکود، کمبود عرضه و قیمت‌های غیرواقعی دست‌وپنجه نرم کرده است. اما تجربه بازار نشان داده که ورود تعداد محدودی خودرو، آن هم با قیمت‌هایی خارج از توان بخش زیادی از مردم، به‌تنهایی نمی‌تواند تغییری اساسی در شرایط فعلی ایجاد کند. برای اینکه واردات تأثیر ماندگارتری داشته باشد، کارشناسان بر سه اصل تأکید دارند: تداوم واردات با حجم بالاتر، اجرای واقعی طرح‌های فروش اقساطی و حفظ شفافیت کامل در روند عرضه خودروها.

رکود بازار خودرو به علت شرایط اقتصادی 
علیرضا پورحسینی، کارشناس صنعت خودرو، با مثبت ارزیابی کردن ورود خودروهای جدید به بازار، تأکید می‌کند که عوامل متعددی مانع رونق بازار شده‌اند: «یکی از دلایل ثبات نسبی قیمت‌ها، افزایش واردات و تنوع در بازار است. اما رکود فعلی به دلیل اتفاقاتی چون جنگ اخیر و شرایط اقتصادی همچنان ادامه دارد.»
او همچنین به بالا بودن قیمت خودروهای وارداتی اشاره می‌کند و می‌گوید: «خودروهای وارداتی قیمت‌هایی بالاتر از ۲ میلیارد تومان دارند و با توجه به قدرت خرید پایین مردم، این خودروها عملاً خارج از دسترس‌ خیلی از مردم هستند.»
با آغاز فعالیت سامانه فروش خودروهای وارداتی از هفته جاری امیدهایی برای بهبود بازار خودرو شکل گرفت. این کارشناس صنعت خودرو معتقد است، دلیل استقبال کمتر مردم، عدم تفاوت معنادار قیمت بازار و سامانه است: «قدرت خرید مردم پایین است و وقتی قیمت بازار و سامانه به یکدیگر نزدیک است، مردم ترجیح می‌دهند منتظر بمانند. البته این کاهش حباب قیمت، به نفع مصرف‌کننده است و می‌تواند به کاهش نگاه سرمایه‌ای به خودرو کمک کند.»
کارشناسان معتقدند که شرکت‌ها باید با ارائه طرح‌های فروش اقساطی مشابه سال‌های گذشته، به تحریک تقاضا کمک کنند. پورحسینی می‌گوید: «شرکت‌ها باید فروش‌های اقساطی طولانی‌مدت مثل ۳۰ تا ۳۸ ماهه ارائه دهند تا توان خرید مشتریان افزایش یابد و بازار از رکود خارج شود.»
 
ضرورت تداوم افزایش واردات تا پایان سال 
حسین رحیمی‌نژاد، کارشناس بازار خودرو اگرچه افزایش ترخیص خودرو را در چهار ماه ابتدایی سال اتفاق مثبت می‌داند، اما معتقد است: «این اقدامات کافی نیست. هرچند 40 درصد افزایش، آمار خوبی محسوب می‌شود ولی این میزان باید ادامه‌دار باشد تا بتواند تأثیر واقعی بگذارد. یعنی ما در ماه‌های دیگر نیز باید این رقم را حفظ کنیم تا از افزایش 40 درصدی در چهار ماه ابتدایی سال به افزایش 40 درصدی در کل سال برسیم.»
او به مشکلات سامانه فروش نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «در حال حاضر نه قیمت نهایی خودرو مشخص است، نه زمان تحویل. این عدم شفافیت باعث شده که مردم برای ثبت‌نام رغبت زیادی نداشته باشند.»
رحیمی‌نژاد همچنین درباره افزایش قیمت کارخانه‌ها هشدار می‌دهد: «قیمت کارخانه به سطح بازار رسیده و همین باعث شده مشتری‌ها از ثبت‌نام منصرف شوند. اگر قیمت کارخانه پایین‌تر بود، مردم بیشتر استقبال می‌کردند.»
او کاهش حباب قیمت در خودروهای وارداتی را نیز ناشی از افزایش تنوع می‌داند و می‌گوید: «حباب قیمتی در اثر افزایش واردات در سال جدید کاهش یافته اما هنوز قیمت خیلی از خودروهای وارداتی نسبت به ارزش واقعی‌شان گران است که امیدواریم با افزایش واردات قیمت‌ها واقعی‌تر شوند.»
این کارشناس بازار خودرو تأکید می‌کند: «بهتر است بعد از بسته شدن سامانه به جای واگذار کردن فروش خودروها به نمایندگی، شرایط فروش با اقساط بالا در همین سامانه ارائه شود، چون واگذار کردن فروش خودروها به نمایندگی‌ها باعث ایجاد شبهه در واگذاری خودروها خواهد شد.»