شیما جهانبخش
گروه ایران زمین

حوالی ساعت 11 روز 28 تیرماه تصادف و واژگونی یک دستگاه اتوبوس که از شهرستان قیر و کارزین به مقصد شیراز حرکت می‌کرد، در محور فیروز آباد – کوار، یک فاجعه جاده‌ای دیگر را رقم زد. در این حادثه 22 نفر جان خود را از دست دادند و 36 نفر هم مصدوم شدند. در همان اولین ساعت‌های حادثه، معاون اول رئیس‌جمهوری، در تماس تلفنی با استاندار فارس با ابراز همدردی با خانواده‌های داغدیده، خواستار رسیدگی فوری به وضعیت مصدومان و بررسی دقیق ابعاد حادثه شد.
محمدرضا عارف با تأکید بر ضرورت بسیج همه امکانات درمانی و امدادی برای درمان مصدومان، بر لزوم پیگیری دلایل بروز این سانحه و ارائه گزارش دقیق به افکار عمومی تأکید کرد.
عارف همچنین از دستگاه‌های مسئول خواست تا حمایت‌های لازم از خانواده‌های آسیب‌دیده را در دستور کار فوری خود قرار دهند.
 استاندار فارس نیز دستور فوری را به دانشگاه علوم پزشکی شیراز و فرماندهی انتظامی استان برای رسیدگی به حادثه واژگونی اتوبوس در محور فیروزآباد-کوار صادر کرد.
وزیر راه و شهرسازی هم با صدور پیامی با تسلیت به خانواده جانباختگان این سانحه، کمیسیون ایمنی راه‌‎ها را مسئول بررسی علل حادثه مذکور کرد.
این حادثه تلخ بار دیگر ایمنی حمل‌و‌نقل جاده‌ای را به چالش کشید و پرسش‌های چند گانه درباره اینکه مقصر این حادثه که و چه بود، وضعیت و ایمنی جاده، قصور راننده یا ایمنی وسیله حمل‌و‌نقل را مقابل هم قرار داد. پاسخ به این پرسش‌ها هر چند جان‌های عزیز رفته را برنمی‌گرداند و داغ حادثه چه بسا برای همیشه درروان و جسم سانحه دیدگان باقی بماند اما ریشه‌یابی علت این فاجعه جاده‌ای حد اقل می‌تواند درسی باشد برای پیشگیری از وقوع حوادث آینده.

رتبه اول فارس 
در راه های اصلی و فرعی
از 800 نقطه حادثه خیز جاده‌های کشور، 96 نقطه در استان فارس قرار دارد. یعنی 10 درصد کل نقاط حادثه خیز کشور که آمار کمی نیست. البته باید در نظر داشت که استان فارس با بیش از ۱۷ هزار کیلومتر انواع راه (معادل ۵۱ هزار کیلومتر راه همسنگ) رتبه اول میزان طول راه را دارد که بیش از ۹ و یک دهم درصد از کل راه‌های کشور را شامل می‌شود و در این بین بیشترین میزان طول راه شریانی با بیش از ۲ هزار و ۶۰۰ کیلومتر، بیشترین میزان راه روستایی با بیش از ۱۲ هزار و ۶۰۰ کیلومتر، هفت پایانه و شهرک حمل‌و‌نقل تعداد شهرک‌ها و پایانه‌های حمل و‌نقل کالا، مجتمع‌های خدماتی رفاهی بین راهی ۶۸ مجتمع و شاخص‌هایی از این دست هم جایگاه اول را دارد. جاده کوار - فیروزآباد به دلیل اتصال به منطقه مهم و استراتژیک عسلویه از پرترددترین محورهای مواصلاتی استان فارس است که با وجود تردد خودرویی بالا بویژه خودروهای سنگین در سال‌های اخیر به این محور توجه زیادی شده و در ردیف محور‌های خطرناک استان فارس نیست.
«حسینعلی امیری»، استاندار فارس در گفت‌و‌گو با«ایران» با ابراز تأسف از وقوع این حادثه با تأکید بر صیانت از حقوق آسیب‌دیدگان و بازماندگان این حادثه، گفت: «با توجه به اهمیت موضوع، بررسی‌ها توسط تیم متخصص که از تهران به استان اعزام شده‌اند آغاز شده و در صورت مشخص شدن کوتاهی و قصور احتمالی هر فرد یا نهادی که در وقوع این فاجعه نقش داشته‌اند حتماً با آنها برخورد خواهد شد. در واقع اگر بررسی‌های فنی سهمی از تقصیر را متوجه شرکت‌های حمل‌ونقل یا نهادهای ناظر بر ایمنی وسایل نقلیه بداند، با آنها به صورت قانونی برخورد می‌کنیم ونمی گذاریم حقی از مردم ضایع شود.»
ظرفیت 34 نفر 
تعداد مسافر 54 نفر
 استاندار فارس بابیان اینکه علت دقیق این حادثه از سوی کارشناسان بزودی اعلام خواهد شد افزود: «در بررسی‌های اولیه مشخص شده راننده بیشتراز حد مجاز مسافر سوار کرده بوده است. ظرفیت ماشین 34 نفربوده اما 54 مسافر سوار شده بودند. همچنین مشخص شده زمان ساخت اتوبوس مربوط به سال 80 بوده که مستهلک به حساب می‌آید. بنابراین راننده قادر نبوده که ماشین را کنترل کند و با آنکه بنا به گفته مسافران بسیار تلاش کرده تا سرعت را کاهش دهد اما موفق نبوده است. مردم اطمینان داشته باشند در وحله اول با شرکت حمل‌و‌نقلی که این اتوبوس با آن قرار داد داشته و نباید اجازه مسافرگیری بیش از حد مجاز را می‌داده و دستگاهی که اجازه تردد این خودرو فرسوده را صادر کرده برخورد خواهد شد و بعد از آن تمام مقصران احتمالی مؤاخذه می‌شوند.» 
وی در پاسخ به این سؤال که آیا جاده فیروزآباد به کوار استاندارد‌های لازم را دارد؟ گفت: «بدون شک این جاده، جزو بهترین جاده‌های کشور است. گاردریل‌گذاری مناسب، استفاده از نیوجرسی، دو بانده بودن تمام مسیر، میزان پهنای مناسب جاده و... همگی نشان از کیفیت مناسب این جاده دارد. البته این موضوع دلیل نمی‌شود که شرکت حمل‌و‌نقل در این زمینه پاسخگو نباشد.»
 امیری با بیان اینکه احقاق حقوق مردم از همه چیز مهم‌تر است، گفت: «برای اینکه در زمینه رسیدگی به این پرونده دستگاه‌های محلی با تعصب برخورد نکنند تیم کارشناسی از تهران موارد مختلف مانند پیچ و شیب جاده، کیفیت آسفالت، استفاده مناسب از علائم و... را در این حادثه مورد ارزیابی قرار داده است.»
 
پوشش کامل مصدومان
استاندار فارس درخصوص روند درمانی مجروحان اظهار کرد: روز وقوع حادثه، از همان دقایق اول با تشکیل فوری جلسه مدیریت بحران تمام دستگاه‌های مسئول پای کار آمدند و تیم‌های امداد و نجات به همراه 12 دستگاه آمبولانس نیز ظرف 5 تا 10 دقیقه پس از وقوع سانحه در محل حاضر شدند.
وی با اعلام اینکه تمامی هزینه‌های درمانی مجروحان و پرداخت‌های بیمه‌ای جان‌باختگان تحت پوشش قرار گرفته است افزود: «در عیادتی که ازمصدومان داشتم آنها نیز اعلام کردند در مدت 5 الی 10 دقیقه بعد از وقوع تصادف امدادگران به محل رسیدند.»
امیری با بیان اینکه برای تسریع در روند درمان، از ظرفیت تمام مراکز درمانی استان استفاده خواهد شد، گفت: «در حال حاضر تمام مصدومان این حادثه در بخش‌های مختلف بیمارستان‌های شهید رجایی و نمازی شیراز بستری هستند و اقدامات درمانی برای آنها انجام شده است.»