رضوانه رضایی- الهام یوسفی
گروه سیاسی 

روز گذشته اعضای جبهه اصلاحات ایران با رئیس‌جمهوری دیدار کردند. برخی از حاضران در گفت‌و‌گوها و یادداشت‌هایی، جزئیات مباحث مطرح‌شده در این دیدار را با «ایران» در میان گذاشتند. مطابق گزارش اعضای جبهه اصلاحات، قرار است این نشست با فعالان سیاسی اصولگرا هم برگزار شود. بنابراین، چه نشست دیروز و چه نشست آتی با اصولگرایان، نوید خوبی برای مسأله‌ای مهم یعنی حفظ انسجام ملی است. جنگی که اسرائیل با حمایت آمریکا بر ایران تحمیل کرد، همچون آفتاب وسط روز، نشان داد که ایران برای دوام و پایداری، تکیه‌گاهی جز خود ایران ندارد. جنگ باعث شد تا حرف‌ها درباره ضرورت انسجام، از نان شب و حتی از رفع ناترازی‌ها هم مهم‌تر شود. اما حفظ انسجام، عوامل و دلایلی دارد. از جمله عوامل و دلایل آن، دولت و اقدامات دولت، اصلاح‌طلبان و رویکرد اصلاح‌طلبان و اصولگرایان و رویکرد آنان است. اما نکته مهم‌تر که در جلسه دیروز مطرح شد، نقش و سهم ساختارهای رسمی برای چنین انسجامی است. انسجام به این معنی است که رقابت‌های سیاسی پذیرفته شده، با ابزارهای قانونی و حقوقی دنبال شود. اینکه رئیس‌جمهوری عنوان کرد «دستگاه‌های امنیتی به این جمع‌بندی رسیده‌اند که یکی از ترفندهای دشمن، انگ‌زنی به نخبگان و طرد آنها از مسائل کلان کشور است»، یعنی ضرورت‌های انسجام در ساختارهای رسمی هم پذیرفته شده است. به هر رو، امروز است که مردان و زنان سیاست ایران، باید کنش تاریخی خود را بروز دهند؛ اینکه حرف و عمل آنان درنهایت به سود ایران منسجم و متحد است، یا در مسیر تفرقه و تشتت.
اصلاحات، پیچیده و زمان‌بر است
گویا زمان تعیین‌شده برای هر سخنران، 3 دقیقه بود، اما اگر هر صحبت زمان بیشتری را به خود اختصاص می‌داد، مثلاً به 5 دقیقه می‌رسید، برگزارکنندگان جلسه تذکر می‌دادند، اما این رئیس‌جمهوری پزشکیان بود که مانع قطع سخنرانی می‌شد و می‌خواست که صحبت‌ها ادامه یابد و حرف‌ها تمام و کمال بیان شود. بنابه آنچه حاضران با «ایران» در میان گذاشتند، بخش عمده اظهارات رئیس‌جمهوری در این نشست، پاسخ‌هایی بود به مطالبی که حاضران مطرح کردند. رئیس‌جمهوری در ابتدای سخنان خود، به این واقعیت مهم، تاریخی و درس‌آموز اشاره کرد که «مسیر اصلاحات مسیر پیچیده‌ای است.» مسعود پزشکیان با بیان اینکه «برخی سخنان در بیان، آسان و ساده جلوه می‌کنند، اما اجرای آنها در عرصه عمل به‌مراتب دشوارتر است»، افزود: «اصلاحات فرآیندی زمان‌بر محسوب می‌شود و برخی تغییرات ممکن است یک دهه زمان نیاز داشته باشند.»
این سخن پزشکیان، احتمالاً برای اصلاح‌طلبان حاضر، مهم و قابل لمس باشد که دغدغه‌های اصلاحی خود را در چند دهه گذشته دنبال کرده‌اند.

دولت، وارث ناترازی
رئیس‌جمهوری در واکنش به دغدغه ناترازی که از سوی حاضران طرح شد، با بیان اینکه «امروز دولت وارث بسیاری از ناترازی‌های گذشته است و در بسیاری از زمینه‌ها با مشکل مواجه هستیم»، گفت: «از روز اول ورود به دولت، درباره موضوع انتقال پایتخت پیشنهادهایی مطرح کردیم، اما برخی به جای توجه به واقعیت‌ها، شروع به انتقاد از مواضع دولت کردند، در حالی که از نظر علمی و کارشناسی، امکان ادامه بقای تهران به‌عنوان پایتخت وجود ندارد.» وی گفت: «بر اساس گزارش‌های کارشناسی، فرونشست زمین در برخی مناطق به 30 تا 40 سانتیمتر در سال رسیده و این یک فاجعه بزرگ برای کشور محسوب می‌شود.»

به زبان مشترک نرسیدیم
رئیس‌جمهوری با تأکید مجدد بر لزوم هم‌افزایی فکری و گفتمانی در فرآیند اصلاحات تصریح کرد: «با وجود آن‌که یک سال است به‌صورت مستمر در جلسات مختلف آموزشی و تصمیم‌سازی شرکت می‌کنیم، اما در برخی موارد هنوز به زبان مشترک نرسیده‌ایم. گرچه تمامی مسئولان با رویکرد دولت همراه هستند و مسیر را با هم جلو می‌رویم، اما دستیابی به همفکری واقعی و مؤثر نیازمند استمرار گفت‌وگو و انسجام نظری است.»
پزشکیان در سخنانی که می‌توان آن را دعوت به آرامش گفتار یا دعوت به کاهش تنش‌ها و جدال‌های سیاسی تعبیر کرد، گفت: «باید از ورود به موضوعات تفرقه‌برانگیز پرهیز شود.»
رئیس‌جمهوری درعین حال، یک راه عملی هم برای رسیدن به انسجام پیشنهاد کرد، راهی که بر نوعی ازخودگذشتگی و دیگرخواهی مبتنی است. وی گفت: «کوتاه آمدن هر دو طرف در موضوعات اختلاف‌زا به معنای نزدیک شدن به یک راه‌حل واقعی است و این همان جوهره اصلاحات است؛ یعنی هر کسی از موضع خود یک قدم کوتاه بیاید.»
البته که پزشکیان «بر آمادگی دولت برای تعامل سازنده با همه جریان‌ها» تأکید کرد، و بالاتر از آن، گفت که «امروز حتی آمادگی داریم بر مبنای انصاف و عدالت با اپوزیسیون نیز گفت‌وگو کنیم، چرا که حل مسائل کشور نیازمند گفت‌وگو و نه تقابل است.»
آزادی زندانیان در دستور کار دولت
پزشکیان همچنین در واکنش به یکی دیگر از مطالب مطرح شده در این نشست، با اشاره به اینکه «پیگیری موضوعات مربوط به زندانیان در دستور کار دولت قرار دارد و این روند با رعایت موازین قانونی و انسانی دنبال می‌شود»، به تجربه وحدت ملی در جریان عبور از بحران اخیر اشاره و تأکید کرد: «یکی از مظاهر واقعی عبور عزتمندانه از جنگ، واگذاری اختیارات به استانداری‌ها در خلال بحران بود؛ جایی که هر استانداری می‌توانست به‌مثابه یک رئیس ‌جمهوری برای استان خود عمل کند.»
پزشکیان با اینکه همدلی و هماهنگی را شرط عبور از موانع دانست، به برخی موفقیت‌های ناشی از این همدلی اشاره و تصریح کرد: «اگر هماهنگی میان دولت و رهبری وجود نداشته باشد و گفتارها یکی نباشد، هزینه تفرقه و اختلاف به‌مراتب بیشتر از هزینه وحدت و انسجام خواهد بود. اگر حضور و حمایت‌های رهبری نبود، امکان انتصاب استاندار اهل سنت در استان‌هایی مانند کردستان و سیستان و بلوچستان هرگز فراهم نمی‌شد.»

جمع بندی نیروهای امنیتی
رئیس‌ جمهوری در واکنش به اظهارات یکی از حاضران مبنی بر اینکه «هر نقدی عمدتاً مخالفت و مخالف خوانی تلقی می‌شود، درحالی که در همین شرایط ما سرداران بزرگ خود را از دست دادیم»، به تغییر رویکرد نهادهای امنیتی کشور اشاره کرد و گفت: «امروز دستگاه‌های امنیتی نیز به این جمع‌بندی رسیده‌اند که یکی از ترفندهای دشمن، انگ‌زنی به نخبگان و طرد آنان از مسائل کلان کشور است، در حالی که حفظ نخبگان، سرمایه‌گذاری راهبردی برای آینده ایران است.»
پزشکیان البته یکسویه به این ماجرا اشاره نکرد، بلکه به نقش اساسی احزاب و گروه‌های سیاسی در پیشبرد اصلاحات هم اشاره و تصریح کرد: «احزاب و گروه‌ها باید به شیوه اصلاحی عمل کنند و این نگاه اصلاحی، نه به معنای صدور دستور و تحقق فوری، بلکه به معنای پذیرش ماهیت تدریجی تحولات و حرکت در مسیر گفت‌وگو، صبر و پیگیری است.»

بــــرش

آنچه اصلاح‌طلبان مطرح کردند
پیش از سخنان پزشکیان جمعی از اعضای جبهه اصلاحات ایران دیدگاه‌ها و پیشنهادهای خود را مطرح کردند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حاضران با قدردانی از نقش دولت در تأمین مایحتاج مردم در جنگ و مقابله با نقشه‌های دشمن برای ایجاد شورش‌های شهری، بهره‌گیری از تجربیات این دوره در برابر تهدیدهای بزرگ را ضروری خواندند.‌ اعضا با اشاره به تحولات حوزه‌های جنگ روانی، تکنولوژی نظامی، عملیات‌های اطلاعاتی و جاسوسی، خواستار آمادگی ساختاری و حرکت به‌سوی اصلاحات بنیادین به جای آشفتگی گفتمانی شدند. اعضاى جبهه اصلاحات ایران خواستار استفاده از ظرفیت مجامع جهانی برای کاهش هزینه‌های بین‌المللی، تقویت راهبرد توسعه همه‌جانبه و تعامل با جهان به جای راهبرد ستیز و بقا شدند و تأکید کردند که همبستگی ملی و قدم ‌گذاشتن در مسیر مذاکره می‌تواند موجب وفاق و تقویت وحدت داخلی شود. مستندسازی جنایات رژیم صهیونیستی، رسیدگی به بازماندگان، خروج از وضعیت بی‌تصمیمی و انتخاب راهبردی جدید در اداره کشور از دیگر دغدغه‌های مطرح‌شده حاضران بود. تأکید بر پرهیز از اصلاحات قطره‌چکانی، تقویت آشتی ملی، اصلاح ساختار اداری و سازمان گزینش کشور و شکل‌گیری بنیان‌های مشارکت اجتماعی از جمله دیگر مطالبات صریح حاضران بود.

یادداشت

روایتی از دیدار جبهه اصلاحات با پزشکیان

محمد نیشابوری
رئیس شورای سیاسی حزب اسلامی کار

 دیروز به دعوت دکتر پزشکیان رئیس‌ جمهوری اسلامی ایران، برخی از اعضای جبهه اصلاحات میهمان ایشان بودیم. در ابتدای جلسه، رئیس جبهه اصلاحات گزارشی از تدوین راهبردهای پیشنهادی جبهه به دولت چهاردهم را تشریح کرد. پس از آن تعدادی از حاضران دیدگاه‌های خود و مردم عزیز ایران در حوزه‌های مختلف را با رئیس‌ جمهوری در میان گذاشتند. نقطه ثقل همه دیدگاه‌های مطرح شده، ضرورت تغییر ریل کشور در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، بین‌الملل و اجتماعی بود. اتفاق نظر کاملی وجود داشت مبنی بر اینکه با رویه‌های گذشته نمی‌توانیم به نتیجه برسیم. یا اینکه، از دامن زدن به اختلافات داخلی و اتهام زنی به نخبگان عرصه‌های مختلف، جز آسیب چیزی به کشور نخواهد رسید. گفته شد که باید توسعه همه جانبه، محور همه تصمیم سازی‌ها و تصمیم گیری‌ها باشد. تأکید شد که با محروم کردن کشور از ظرفیت نخبگان و توانمندان عرصه‌های مختلف، شمشیر در دستان زنگیان مست بیگانه قرار می‌گیرد و آنچه نباید بشود؛ متأسفانه می‌شود. تصریح شد که امروز اصلاحات پای نظام و تمامیت ارضی کشور ایستاده است، راهی جزاصلاحات هدفمند و گسترده در ساختارهای تصمیم‌گیری نیست و اینکه نمی‌توان پشت درهای بسته نشست و برای نسل «Z» و جوانان یا زنان، بازنشستگان، دانشجویان و اساتید کشور یا کارگران و معلمان نسخه پیچید. در این جلسه تأکید شد که نباید چون گذشته که فرصت سوزی کرده ایم، فضای اتحاد و انسجام ملی ایجاد شده را، بار دیگر دچار خدشه و نقصان کنیم. بلکه باید حرف و سخن واحد از بدنه نظام شنیده شود. از جمله اینکه فرآیند حضور کارشناسان در صداوسیما بازنگری شود. در این جلسه حاضران تأکید کردند که هنوز داغ و درد از دست دادن سپهبد باقری‌ها از روح و جان ما زدوده نشده است و چه بسا 50 سال طول بکشد تا بتوانیم یک فرمانده نظامی عالی رتبه را پرورش دهیم. همچنان که بیش از این به درازا خواهد کشد تا بتوانیم جای خالی دانشمندان ارزشمند این مرز و بوم را با جوانان رشید ترمیم کنیم.
حرف اصلی حاضران در این نشست، این بود که در حقیقت ما بیش از اینکه از دشمن صهیونی و ارباب او ضربه خورده باشیم، از بی‌تدبیری‌ها و ناترازی عقل خود ضربه خوردیم. اما هنوز فرصت هست تا بار دیگر برخیزیم و ایران را تبدیل به سرزمینی شایسته کنیم.
در این دیدار، خوشبختانه دکتر پزشکیان نیز با سعه صدر مثال زدنی همه نکات را شنید و در چند جمله محوری و اساسی با دغدغه‌های جمع حاضر همراهی کرد و نکاتی را یادآورشد. از جمله آنکه گفت اصلاحات، فرآیندی گام به گام و زمان براست. دوم اینکه همگرایی بسیارمناسبی میان ارکان حاکمیت ایجاد شده است. رئیس‌ جمهوری گفت که رهبر معظم انقلاب با تمام قدرت از دولت حمایت می‌کنند. یا اینکه برای مسأله زندانیان نیز تمهیداتی درحال انجام است.
دکتر پزشکیان در پایان صحبت، جمله جالب توجهی گفت که عیناً آن را نقل می‌کنم. رئیس ‌جمهوری اظهارکرد: «امروز دستگاه‌های امنیتی به این جمع‌بندی رسیده‌اند که یکی از ترفندهای دشمن، انگ‌زنی به نخبگان و طرد آنان از مسائل کلان کشوراست، درحالی که حفظ نخبگان، سرمایه‌گذاری راهبردی برای آینده ایران است.»

امید تازه به ظرفیت دولت برای عبور از بحران ها 

آذر منصوری
رئیس جبهه اصلاحات

در پی جنگ ۱۲‌روزه‌ که یکی از سخت‌ترین آزمون‌های امنیتی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر شناخته می‌شود، پرسش‌های مهمی پیش روی تحلیلگران، نخبگان و مسئولان قرار گرفته است. از جمله اینکه چگونه به‌‌رغم تلاش‌های گسترده دشمنان برای ایجاد بی‌ثباتی و فروپاشی داخلی، پروژه براندازی شکست خورد و کشور توانست انسجام خود را حفظ کند؟ دشمنان پس از آغاز تجاوز نظامی، به‌سرعت دستور شورش‌ها را صادر کردند و تصور می‌کردند می‌توانند الگوی سوریه را در ایران هم پیاده کنند. اما آنچه در عمل رخ داد، شکل‌گیری نوعی همبستگی اجتماعی بود که حول محور منافع ملی و حفظ تمامیت ارضی شکل گرفت. در همین چهارچوب، جبهه اصلاحات ایران نشستی مهم با رئیس‌جمهوری برگزار کرد تا با ارائه تحلیلی از وضعیت موجود، بسته‌ای از پیشنهادهای راهبردی را که حاصل جمع‌بندی مجمع عمومی جبهه بود، تقدیم ایشان کند. این بسته به‌ صورت مکتوب به دفتر ریاست‌جمهوری تحویل داده شد. در این جلسه، سناریوهایی متفاوت ـ از بدبینانه تا خوش‌بینانه ـ مطرح و راهکارهایی برای تحقق سناریوهای مطلوب پیشنهاد شد. طبق اعلام جبهه اصلاحات، محتوای کامل این پیشنهادها بزودی منتشر خواهد شد. از سوی دیگر، گزارش رئیس‌جمهوری از اقدامات انجام‌شده ـ اگرچه بخشی از جزئیات داخلی آن هنوز منتشر نشده‌ است ـ امید تازه‌ای نسبت به ظرفیت دولت برای عبور کشور از بحران‌های ساختاری ایجاد کرده است. اقداماتی از قبیل تلاش برای رفع ناترازی‌های اقتصادی، پیگیری آزادی زندانیان سیاسی، تلاش برای حل مسأله حصر و تمرکز بر رویکرد تعامل با جهان به ‌جای تقابل، از گام‌هایی هستند که می‌توانند زمینه‌ساز احیای اعتماد عمومی شوند. نکته مهم دیگری که در این نشست مطرح شد، به هشدار صریح دکتر پزشکیان باز می‌گردد. وی تأکید کرد، امروز حتی دستگاه‌های امنیتی نیز به این نتیجه رسیده‌اند که یکی از ترفندهای دشمن، حذف نخبگان از عرصه تصمیم‌سازی کشور با انگ‌زنی و تخریب است. در حالی‌که حفظ نخبگان، سرمایه‌گذاری راهبردی برای آینده ایران محسوب می‌شود. در مجموع، با توجه به آنچه در این جنگ گذشت و نقش دولت در مدیریت بحران، این فرصت فراهم آمده تا از همبستگی اجتماعی به‌ وجود آمده، پلی به سوی وفاق و آشتی ملی، اصلاح حکمرانی و تقویت سرمایه اجتماعی کشور زده شود. موفقیت این دولت در مسیر حل بحران‌ها، به معنای موفقیت کلیت نظام است. چنانکه رهبری نیز تصریح کرده‌اند: «موفقیت این دولت، موفقیت نظام است.» اکنون بیش از هر زمان، لازم است مجموعه حاکمیت با تغییر برخی رویکردها، مسیر ترمیم رابطه با جامعه را در پیش گیرد. هر ساختار، قانون و نگاهی که موجب تعمیق شکاف میان مردم و حاکمیت می‌شود، باید مورد بازنگری قرار گیرد. زیرا نظام، جدای از مردم، معنایی ندارد.

حساب منتقدان از دشمن جدا شود

محمد سالاری
دبیرکل حزب همبستگی ایران اسلامی

جبهه اصلاحات ایران پس از وقفه‌ای نسبتاً طولانی جلسه خود را با حضور رئیس‌جمهوری برگزار کرد؛ نشستی که حال و هوای متفاوتی داشت و نشان از تغییرات محسوس پس از جنگ اخیر داشت. اعضای جبهه نسبت به وضعیت کشور ابراز نگرانی کردند و تأکید داشتند که ایران بعد از این جنگ، دیگر مثل گذشته نیست. آنان تأکید کردند که سیاست‌ها و رویکردهای جاری نیازمند بازنگری است؛ چرا که همبستگی ملی مثال‌زدنی مردم در مقابله با رژیم صهیونیستی نشان داد همچنان امید به همراهی جامعه با نظام وجود دارد، مشروط به اصلاحات و برداشتن موانع پیش روی مردم و منتقدان.
یکی از نکات مهم این جلسه، تأکید بر جداکردن حساب منتقدان از دشمن مشترک بود. جبهه اصلاحات یادآور شد بسیاری از منتقدان سیاسی اگرچه با نظام اختلاف دارند اما علیه رژیم صهیونیستی متحد و همصدا بوده‌اند. از طرفی، ضعف‌های ساختاری در نظام گزینش و تصمیم‌گیری و همچنین کاستی‌های امنیتی، مورد اشاره قرار گرفت. اعضای جبهه اصلاحات به رئیس‌جمهوری توصیه کردند که به عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی و بالاترین مقام اجرایی، باید پیشگام تغییرات بنیادین باشد. آنان از عملکرد دولت در تأمین مایحتاج عمومی و حفظ امنیت در ایام جنگ قدردانی کردند اما یادآور شدند که شرایط پس از جنگ فرصتی تاریخی برای بازسازی و اصلاح رویه‌ها است.
در این جلسه، بسته‌ای در چند محور ارائه شد که درخواست‌های اصلی آن شامل آزادی زندانیان سیاسی، تسهیل بازگشت ایرانیان خارج از کشور، تأکید بر نقش رسانه ملی به عنوان رسانه‌ای فراگیر برای همه جریان‌ها و ضرورت‌ پیگیری استراتژی تعامل سازنده با جهان بود. 

تغییر در حکمرانی؛ مسیر تدریجی، اما قطعی

حسن رسولی
عضو بنیاد امید ایرانیان

در نشست روز گذشته جبهه اصلاحات با دکتر پزشکیان، مشخص شد که رئیس‌جمهوری در مواجهه با ضرورت ایجاد تغییرات در رویکردهای حکمرانی، تردیدی ندارد و گام‌هایی نیز در این مسیر برداشته است. از جمله این اقدامات می‌توان به ایجاد هماهنگی برای تعلیق اجرای قانون «عفاف و حجاب»، ورود به مذاکرات با آمریکا و مواردی از این دست اشاره کرد. با این حال، آقای پزشکیان بر این باور است که تحقق این راهبرد در سطح ملی، نیازمند اجماع و همراهی همه ارکان، مراجع تصمیم‌گیر و مسئولان کشور است. به همین دلیل، وی ترجیح می‌دهد تا در این مرحله، از رسانه‌ای شدن زودهنگام برخی مسائل و همچنین از هرگونه شتاب‌زدگی پرهیز کند. چرا که ایجاد تکانه‌های ناگهانی، ممکن است به تقویت تصور وجود شکاف در کشور، آن هم در شرایط حساس کنونی دامن بزند. رئیس‌جمهوری به عنوان سیاستمداری صادق و صریح، تلاش دارد فاصله‌ای میان گفتار و رفتار خود، دست‌کم در چهارچوب قوه مجریه، باقی نگذارد. او به دنبال اجرای یک گفتمان فراگیر بر مبنای وفاق است و نمونه روشن آن را می‌توان در انتصاب استانداران قومی و مذهبی مشاهده کرد؛ جایی که پس از اقناع شخصی، موفق شده سایر نهادهای بالادستی را نیز با خود همراه سازد. هرچند تعیین اندازه این همراهی وابسته به شاخص‌های متفاوتی است، اما با توجه به شناختی که از منظومه فکری و مدیریتی دکتر پزشکیان وجود دارد، روشن است که او قصد دارد در جایگاه مقام دوم کشور، مأموریت‌هایش را از مسیر تعامل، متقاعدسازی و اقناع پیش ببرد. این رویکرد هرچند ممکن است کندتر از روش‌های مستقیم و قهری باشد، اما می‌تواند دستاوردهای پایدارتری را در فضای سیاسی و اجتماعی کشور به همراه داشته باشد. تشخیص کارشناسی ما نیز بر همین مبناست.

سعیده احسانی راد
گروه فرهنگی

ظهر سه‌شنبه در تالار وحدت تهران، مراسمی‌با عنوان «تا ابد برای ایران» به میزبانی وزارت فرهنگ با حضور جمعی از مسئولان، هنرمندان، نویسندگان، تشکل‌های قرآنی، اعضای کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، فرهیختگان و اهالی رسانه برگزار و یاد شهدای عرصه فرهنگ و هنر گرامی‌داشته شد.
مسعود پزشکیان رئیس جمهوری با حضور در این مراسم دقایقی کوتاه صحبت کردند و با اشاره به نقض حقوق بشر در قبال کشتار زنان و کودکان در جنگ ۱۲ روزه تحمیلی، از رویکردهای دوگانه مسئولان غربی انتقاد کرد.
پزشکیان با بیان اینکه برای سخنرانی نیامده‌ام؛ در دنیایی که زندگی می‌کنیم حقوق بشر و سازمان‌های بین‌المللی دروغی بیش نیستند، تأکید کرد: به کودکان غزه که از گرسنگی می‌میرند نگاه کنید؛ این درحالی است که سازمان دفاع از کودکان داریم. ادعا دارند که نباید اجازه دهیم ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد ما هم به دنبال ساخت سلاح نیستیم، فرض می‌گیریم راست می‌گویید؛ چرا زن و بچه مردم را شهید می‌کنید؟ چرا بیمارستان را می‌زنید؟ مگر نمی‌گفتید مشکل این است که ایران به دنبال ساخت سلاح است درحالی که دروغ می‌گویند و قصد نداریم چنین اقدامی‌انجام دهیم.
رئیس جمهوری با بیان اینکه کشوری درست کرده‌اند که هرکسی را که دلش می‌خواهد ترور می‌کند، گفت: مسئولان اروپایی چگونه با دیدن این روند حرف از دموکراسی می‌زنند؟ اگر برخورد غلطی با یک‌ نفر، ده نفر یا صد نفر صورت بگیرد ادعا می‌کنند که حقوق بشر به خطر افتاده است و دنیا را به هم می‌ریزند اما در غزه، لبنان، سوریه و ایران همه شاخص‌ها را زیر پا می‌گذارند و بی شرمانه جنایاتشان را توجیه می‌کنند.وی با بیان اینکه با کسی که در میدان جنگ است بجنگ، افزود: خانواده‌ای را در آستانه اشرفیه به طور کامل از بین بردند آیا این حقوق بشر است؟ امام حسین(ع) در کربلا فرمودند اگر دین ندارید آزاده باشید.
 
جنگ قاعده دارد
پزشکیان تصریح‌کرد: در دنیای متمدن امروز راه آب و غذا را بستند و‌ نسل‌کشی می‌کنند و در عین حال دم از حقوق بشر می‌زنند؛ کدام دین و پیغمبر چنین کاری کرده‌اند که به اسم دین چنین جنایاتی مرتکب می‌شوید؟ جنگ قاعده دارد طبق قاعده‌ای که خود نوشته‌اید عمل کنید.
رئیس جمهوری گفت: به دنبال شعارهای آنها نیستیم نمی‌خواهند کشوری در منطقه باشد که بر پای خود بایستد و نوکری دیگران را نکند قصد دارند هر بلایی که دل‌شان می‌خواهد سر ما بیاورند تا در مقابل‌شان کرنش کنیم ولی ملت و مردم ایران در مقابل زور و ظلم سر خم نخواهد کرد.
پزشکیان اضافه افزود: مردم از ما ناراضی بودند اما وقتی پای ایران وسط آمد همه به میدان آمدند و آب پاکی را روی دست دشمن ریختند؛ مردم حاضر هستند برای ایران همه اختلافات را کنار بگذارند.
رئیس جمهوری با بیان اینکه درود به شرف این مردم خودمان را در دولت‌ خدمتگزار مردم می‌دانیم و تا جایی که جان داریم این راه را ادامه خواهیم داد، گفت: قدردان شما و همه کسانی هستیم که برخلاف همه دلخوری‌ها آمدند و ایران را تنها نگذاشتند.
رئیس جمهوری در پایان با حضور در بین خانواده‌های شهدا ضمن دلجویی از آنها و تقدیر، عکس یادگاری گرفت .
 
دشمن گرفتار خطای محاسباتی شد
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌که میزبان این مراسم بود در سخنانی گفت: رهبر انقلاب در سخنرانی خود در روزهای اخیر اشاره دقیقی داشتند به اینکه دشمن گرفتار خطای محاسباتی شد «محاسبات دشمن نسبت به حوزه‌های مختلف غلط درآمد و یکی از حوزه‌هایی که دشمن دچار خطای محاسباتی شد نسبت به ایران بود؛ درک درست و جامعی از ایران نداشتند و این خطای محاسباتی در این ۱۲ روز خود را نشان داد تصور می‌کردند تا اتفاقی رخ دهد فرش قرمز در برابر آنها گشوده خواهد شد همان خطایی که صدام کرد اما نه صدام نه رژیم صهیونیستی ایران را نشناختند.
وزیر فرهنگ ادامه داد:  همبستگی مردم نشان داد که چگونه مردم‌ ایران در ادیان، مذاهب و اقشار مختلف همه بر محور ایران قرار گرفتند؛ در این میان هم اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه جایگاه قابل توجهی داشتند از همان ابتدای حادثه اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه پای کار بودند و مفتخر هستم در جامعه‌ای زیست می‌کنیم که چنین درک دقیقی از لحظه‌های پرمخاطره تاریخ ایران دارند.
صالحی اظهار کرد: جغرافیای ایران را دشمنان خوب نمی‌شناسند ایران درچهار راه تاریخی قرار دارد و این موقعیت جغرافیایی باعث شده است ایران آوردگاه هجوم‌های فراوان باشد؛ این موقعیت جغرافیایی فرصتی ملی برای مردم ایران فراهم کرده است و آن آماده باش دفاعی مداوم است ایران غافلگیر نمی‌شود چون همیشه درآماده باش تاریخی قرار دارد.او افزود: در طول هزاران سال مهاجم نبوده‌ایم اما زمان دفاع سدهای‌ محکم شکل می‌گرفته و جامعه ایرانی در آمادگی دفاعی مداوم قرار دارد؛ این استراتژی دفاعی بر می‌گردد به موقعیت جغرافیایی ما که دشمنان ما نمی‌توانند این مساله را درک کنند.
 
کشوری کم شناسنامه یا با تاریخی منقطع نیستیم
صالحی تصریح کرد: دشمنان تاریخ ایران را هم کمتر می‌شناسند، تاریخ ایران ابعاد مختلفی دارد؛ یکی از آنها عمق مستمر تاریخی است. کشور ما از هزاران سال تاریخی مستمر تمدنی برخوردار است و این عمق تاریخی ریشه‌های عمیقی ایجاد کرده است. کشوری کم شناسنامه یا با تاریخی منقطع نیستیم بلکه در هزاران سال ریشه‌هایمان در اعماق تاریخ بشری تنیده شده است، دشمن کمتر درک کرده است وقتی با چنین جامعه‌ای مواجه می‌شود با ضربه تبر فرو‌ نمی‌ریزد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌گفت: تاریخ ایران ترکیبی از حماسه‌های پهلوانی و عرفانی است؛ ایران حماسه است و تاریخی حماسی دارد اما ترکیبی از حماسه‌های پهلوانی و عرفانی دارد، در اسطوره‌های ما هم این طور است؛ شیخ اشراق در رساله عقل سرخ برداشت تعبیری از شخصیت‌های اسطوره‌ای تاریخ ایران می‌کند که چگونه ترکیب حماسه عرفانی و حماسه پهلوانی دارند.وزیر فرهنگ با بیان این نکته که تاریخ اسطوره‌ای و عینی ایران همین گونه است که در دفاع مقدس دیدیم، گفت: چگونه حماسه‌های پهلوانی و عرفانی مخلوط بود. جوانان عاشقانی که ره صدساله را یک شبه پیمودند چطور حماسه‌های پهلوانی و عرفانی ممزوج‌ داشتند. ملت‌هایی هستند که کم حماسه هستند اما ملت ایران‌ پرحماسه است چنین ملتی را نمی‌توان به زمین زد، خم می‌شود اما به زمین نمی‌خورد.
 وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌گفت: دشمن از جامعه معاصر ایران غافل بود؛ بخشی از توهمات دشمن بر این اساس استوار بود که مردم ایران از مواردی ناراضی یا ناامید هستند و این موارد آنها را به توهم انداخت که ملت ایران می‌تواند راه را برای دشمن باز کند و به آنها خوش آمد بگوید.
 او افزود: در پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌ها در موج چهارم در سال ۱۴۰۲، وقتی از جامعه سوال می‌شود که چه میزان به ایرانی بودن خود افتخار می‌کنید، ۸۳ درصد از پاسخ دهندگان گفتند به ایرانی بودن خود به شکل زیاد و خیلی زیاد افتخار می‌کنم؛ ۵۳ درصد از این تعداد گفتند خیلی زیاد و ۲۹/۷ درصد زیاد به ایرانی بودن خود افتخار می‌کنند.
صالحی تصریح کرد: دشمنان جامعه ایرانی را نشناختند و تصور کردند اگر ۹۰ درصد گزار‌ه‌های این پیمایش نقد و‌ نگرانی است اینچنین معنا می‌دهد که حاضر هستند با دشمنان ایران با سکوت برخورد کنند که  این اتفاق رخ نداد؛ فرصت ۱۲ روز مجالی برای شناخت بهتر از خودمان بود، این فرصت را قدر بدانیم.
 
سرمایه بزرگی از اقشار مختلف را از دست دادیم
نادره رضایی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد در گفت‌وگو با «ایران» درباره برنامه «ایران تا ابد » گفت: دکتر عباس صالحی وزیر ارشاد و همه در شورای معاونان مدنظرمان بود. همچنین قرار شد برای هنرمندانی که خودشان صاحبان ایران هستند و در این مقطع حساس همراهی کم نظیری داشتند و شرافتمندانه پای کار ایران آمدند برنامه قدردانی داشته باشیم هر چند با هیچ برنامه‌ای نمی‌توان زحمات آنها را جبران کرد .
رضایی ادامه داد: در این 12 روز شهدایی در حوزه فرهنگ و رسانه و هنر داشتیم  و لازم دیدیم در مراسم یادبودی یاد و نام و یاد شهدا را در کنار خانواده‌هایشان گرامی‌بداریم،  از طرفی آقای دکتر پزشکیان رئیس جمهوری محترم هم مترصد فرصتی بودند تا در فضای هنرمندان قرار گیرند و در نهایت به این جمع‌بندی رسیدیم در قالب برنامه‌ای با حضور فعالان این حوزه و کارمندان وزارت فرهنگ و ارشاد و خانواده‌های  شهدا ایشان حضور پیدا کند تا ادای دینی باشد در برابر آنهایی که جان‌شان ستانده شد و برای وطن جان دادند؛ ما سرمایه‌های بزرگی از اقشار مختلف از دست دادیم که بخشی از آن در حوزه فرهنگ و هنر و رسانه بودند.
رضایی با بیان اینکه این برنامه با حضور فعالان و دغدغه‌مندان حوزه فرهنگ و هنر دین و رسانه در مجموعه‌ای که چترش در ذیل وزارت فرهنگ و ارشاد بود برگزار شد، افزود: امیدوارم ما همچنان تولید محتوا کنیم و روایت این جنگ 12 روزه بین ایران و اسرائیل را کامل کرده و صدای ایران را برسانیم .
او در پاسخ به اینکه رسالت هنرمندان در این مقطع چیست، گفت: ما هم در روزهای جنگ تلاش کردیم تا در کنار مردم باشیم و هنرمندان هم تولید اثر کردند، در ادامه در تدارک هستیم برای برپایی بزرگداشت‌ها چهلم شهدا و در ادامه اقداماتی را در این راستا خواهیم داشت  تا با زبان هنر و ابزارهای مختلف آنچه در گذشته بوده را بهتر بیان و ترسیم کنیم .
 
ثبت جنگ 12 روزه در تاریخ
نیکنام حسینی پور مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی‌وزارت ارشاد هم درباره برپایی این مراسم گفت: درجنگ 12 روزه تعدادی از هموطنان‌مان به شهادت رسیدند و در بین شهدا تعدادی از اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه و فکر و اندیشه و حوزه‌های قرآنی و مساجد بودند؛ هنرمندانی که در رشته‌های مختلف باعث همبستگی ملی شدند و در ثبت تاریخ دفاع مقدس این جنگ نقش داشتند .وی ادامه داد: به همین دلیل و زارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌برنامه‌ریزی کرد در آستانه چهلم این شهدا برنامه‌ای برای تجلیل از خانواده‌های شهدای فرهنگ رسانه و قرآنی برگزار شود؛  ریاست محترم جمهوری هم افتخار دادند به این برنامه آمدند و تجلیلی از خانواده این شهدا به عمل آمد .
حسینی‌پور با بیان اینکه هر کاری که برای شهدا انجام می‌شود داغشان قابل جبران نیست، گفت: اما نقشی که این شهدا داشتند و کارهایی که اصحاب فرهنگ و هنر باید انجام دهند ثبت در تاریخ است با ابزار تصویر، مستندسازی طرح‌های گرافیکی، پست‌های اینستاگرامی‌و حتی یک توئیت تا یاد و نام این شهدا در غبارها فراموش نشود .

بــــرش

یک سکانس کوتاه از ویژه‌برنامه ملی «تا ابد، ایران» در تالار وحدت

  در تالار وحدت تهران، جایی که طی سالیان، همواره صدای هنر و فرهنگ طنین‌انداز بوده است، این بار در حملات متجاوزانه صهیونی برای یادبود آنان که از متن رسانه و فرهنگ به شهادت رسیدند، جلسه‌ای با عنوان «تا ابد برای ایران» برگزار شد و تصاویری را به خود دید که آن را بیشتر در مسجد و محل‌های سوگ به یاد داریم.
از ابتدای در ورودی عکس شهدایی که در جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل به شهادت رسیده‌اند چیده شده است و عده‌ای از خانواده‌ها کنار عکس شهیدشان که روی استند قرار گرفته، ایستاده‌اند. همسر یکی از شهدا که باردار است بی‌تابی می‌کند و بلندبلند فریاد می‌زند آینده فرزندانم چه می‌شود، پدری عکس پسرش را در بغل دارد و مات با چشمانی اشکبار به هیچ درخواستی برای حرف زدن پاسخ نمی‌دهد.
در سوی دیگر مادری 46 ساله تنها فرزندش را که 20 ساله بود در لباس سربازی از دست داده و مویه می‌کند که خدایا من به سختی این پسر را به دنیا آورده‌ام و بزرگ کرده‌ام چطور با این داغ کنار بیایم.
پسر یکی از شهدا روز تولد 12 سالگی‌اش است و مشغول تمرین متنی  با مادرش است و می‌خواهد در مراسم بخواند به تازگی خواهرش به دنیا آمده درست دو روز بعد از شهادت پدر.
دلداری خانواده شهدا خیلی سخت است مخصوصاً مادرها و فقط دلمان خوش می‌شود به اینکه آنها را در آغوش گرفته و از خدا برای‌شان صبر بخواهیم.