فناوریهای صنعت فضایی ایران با پرتاب ماهوارهبر «قاصد» ارزیابی شد
پیام تداوم پیشرفت در پساجنگ
صبح دیروز و در حالی که نزدیک به سه هفته از جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه ایران میگذرد، یک آزمون زیرمداری از سوی ماهوارهبر«قاصد» با هدف ارزیابی برخی فناوریهای جدید در حال توسعه صنعت فضایی ایران، با موفقیت انجام شد. سازمان فضایی ایران تأکید کرد که نتایج حاصل از این آزمون در جهت ارتقای عملکرد ماهوارهها و سامانههای فضایی کشور به کار گرفته خواهد شد. آزمایش زیرمداری ماهوارهبر «قاصد» گامی رو به جلو در مسیر پر پیچ و خم پیشرفت فضایی ایران محسوب میشود. این آزمایش فراتر از یک دستاورد فنی، نشانهای از اراده ایران برای تثبیت جایگاهش در صنعت فضایی است. آزمایش اخیر، در کنار تاریخچه پرتابهای فضایی ایران، تصویری از یک برنامه فضایی پویا و هدفمند ترسیم میکند که از دهه ۸۰ آغاز شده و حالا به نقطهای رسیده است که میتواند هم در حوزه علمی و هم در حوزه دفاعی حرفهای جدی برای گفتن داشته باشد.
جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۸۷، که اولین ماهوارهاش، یعنی «امید» را با ماهوارهبر «سفیر» به مدار زمین فرستاد، مسیر پر فراز و نشیبی را طی کرده است. «امید» به عنوان یک ماهواره سبک مکعبی، آغازگر برنامه فضایی ایران بود و نشان داد که ایران نیز میتواند وارد میدان رقابت پرتاب ماهواره در دنیا شود. پس از آن، در سالهای ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹، ماهوارههای «رصد» و «نوید» با نسخههای بهبودیافته «سفیر» پرتاب شدند. این پرتابها، هرچند با موفقیتهای نسبی همراه بودند، اما نشان از تلاش ایران برای تسلط بر فناوریهای اولیه پرتاب داشتند. در سال ۱۳۹۴، ماهواره «فجر» با ماهوارهبر
«سفیر-۱بی» به مدار رسید، اما عمر مداری کوتاهی داشت. این تجربهها، همراه با شکستهای گاهبهگاه، به ایران کمک کرد تا دانش فنی خود را در زمینه پیشرانها و سیستمهای هدایت ماهوارهبرها ارتقا دهد. در نتیجه از سال ۱۳۹۹، ماهوارهبر ایرانی «قاصد» وارد صحنه شد و با پرتاب موفقیتآمیز ماهوارههای «نور ۱» (۱۳۹۹)، «نور ۲» (۱۴۰۰) و «نور ۳» (۱۴۰۲) به مدارهای ۴۲۵ تا ۵۰۰ کیلومتری، توانایی ایران در پرتاب ماهوارههای سبک به مدار «لئو» را تثبیت کرد.
در همین دوره، ماهوارهبرهای دیگری مانند «ذوالجناح» و «سیمرغ» هم آزمایش شدند، اما «قاصد» با طراحی سبک و کارآمدش، بهعنوان یک گزینه مطمئنتر، جایگاه خود را در میان ماهوارهبرهای ایرانی برای انجام مأموریتهای فضایی تثبیت کرد. پرتاب اخیر «قاصد»، برای آزمایش فناوریهای جدید مانند پیشرانهای پیشرفته و سیستمهای ناوبری طراحی شده بود. از نظر علمی، دادههای این آزمون، میتواند به بهینهسازی ماهوارهبرها و افزایش دقت پرتابها کمک کند. آزمایشهای زیرمداری مانند این، امکان مطالعه لایههای بالایی جو و آزمودن ابزارهای علمی را فراهم میکنند که برای تحقیقات اقلیمی و محیطی ارزشمند است. در کنار این موضوع، پرتاب روز گذشته «قاصد» میتواند نظارت فضایی ایران را تقویت و دقت آن را افزایش دهد.
موفقیت اخیر ایران در پرتاب ماهوارهبر «قاصد» که حالا موقعیت کشورمان را به عنوان یک پرتابگر ماهوارهها به فضا تثبیت کرده است، از منظر اقتصادی هم میتواند مفیدتر باشد. کاهش هزینهها با استفاده از مواد سبک و امکان ورود به بازار پرتاب ماهوارههای سبک، میتواند فرصتهایی برای کسب درآمد ارزی ایجاد کند. تصور کنید ایران با تکیه بر تجربههای چند ساله خود، بتواند در آینده ماهوارههای کشورهای همسایه را با هزینه کمتر به مدار بفرستد، آن هم در شرایطی که اکثر قریب به اتفاق کشورهای همسایه سالها از فناوریهای دست یافته ایران در حوزه فضایی عقبتر هستند.
آزمون اخیر ماهواره بر «قاصد»، حاشیهای مهمتر از متن هم داشت. به احتمال زیاد، پرتاب دیروز نیز مثل پرتابهای گذشته، از پایگاه فضایی ایران در استان سمنان انجام شده است. در جریان حملات و تجاوزات تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه ایران در سال گذشته، پایگاه فضایی ایران در سمنان نیز از جمله پایگاههایی بود که جریانهای رسانهای وابسته به رژیم اسرائیل مدعی هدفگیری و انهدام ساختمان اصلی، به عنوان ساختمان کنترل و نظارت پرتاب و تأسیسات پرتاب آن شده بودند. پرتاب زیرمداری روز گذشته ماهواره بر «قاصد» نشان میدهد که ادعاهای یک سال گذشته رسانههای وابسته به دشمن اسرائیلی، صرفاً بخشی از جنگ روانی بوده است و زیرساختهای فضایی ایران همچنان فعال و قدرتمند درحال خدمت هستند.

