درگیری‌های گسترده در اقلیم کردستان عراق، شمال این کشور را در آستانه یک بحران قرار داده است. روز چهارشنبه، یک منبع امنیتی به خبرگزاری بغداد الیوم گفت، بر اثر درگیری‌های عشایری در اقلیم کردستان عراق، شمار قربانیان به دو کشته و ۱۱ زخمی، از جمله نیروهای امنیتی و غیرنظامیان افزایش یافته است. این منبع توضیح داد: «درگیری‌هایی که بین افراد قبیله هِرکی و نیروهای امنیتی رخ داد، تاکنون به کشته‌شدن دو نفر و زخمی شدن ۱۱ نفر دیگر با جراحات مختلف منجر شده است.» او افزود که برخی از زخمی‌ها از نیروهای امنیتی هستند و به بیمارستان‌های اربیل منتقل شده‌اند. »
به گفته این منبع، درگیری‌ها پس از تلاش نیروهای امنیتی برای اجرای حکم بازداشت در منطقه خبات تشدید شد که با مقاومت اعضای قبیله مواجه گردید و باعث افزایش تنش در منطقه شد.
خبرنگار بغداد الیوم نیز گزارش داد: «جاده ارتباطی بین کویر و اربیل همچنان توسط اعضای قبیله مسدود شده تا از ورود نیروهای کمکی امنیتی به خبات جلوگیری شود.» او افزود که نیروهای نخبه همچنان در اطراف منطقه مستقر هستند و تلاش می‌کنند ثبات را برقرار کنند.
 
بامداد خونین اربیل
یک منبع محلی نیز به خبرگزاری رسمی عراق (واع) گفت که نزاع مسلحانه بین عشیره هِرکی و نیروهای امنیتی در شهرستان خبات از توابع استان اربیل روی داده که تعدادی کشته و زخمی داشته و چندین خودروی نیروهای امنیتی نیز به آتش کشیده شده‌اند. این منبع مدعی شد: «علت اصلی منازعه و درگیری بر سر آبیاری زمین‌های کشاورزی پس از تغییر مسیر یکی از شاخه‌های فرعی رود زاب بزرگ بوده است.»  او خاطرنشان کرد: «رهبر عشیره هرکی از سایر عشایر استان اربیل درخواست کرد برای حمایت از آنها وارد عمل شوند.»
این در حالی است که تلاش‌های خبرنگار خبرگزاری عراق برای گفت‌و‌گو با مقامات امنیتی برای روشن‌شدن جزئیات حادثه راه به جایی نبرد.
در همین ارتباط، خبرگزاری کردپرس در تشریح وقایع درگیری‌های سه‌شنبه شب نوشت: «درگیری‌های مسلحانه میان نیروهای حزب دموکرات کردستان و عشیره هرکی در منطقه خبات اربیل که با تلاش ناکام برای دستگیری خورشید هرکی، چهره ارشد این عشیره شعله‌ور شد، به بحرانی عمیق در اقلیم کردستان عراق تبدیل شده است.» این تنش‌ها که ریشه در اختلافات ملکی با عشیره گوران داشته و به نارضایتی‌های معیشتی و شکاف‌های سیاسی دامن زده، وحدت داخلی اقلیم را به چالش کشیده و پیامدهای گسترده‌ای برای ثبات منطقه‌ای به همراه داشته است.
از سوی دیگر فراخوان جوهر محی‌الدین هرکی، رئیس عشیره هرکی برای بسیج نیروهای این قبیله و تظاهرات ضدحکومتی در قلادزی (قلعه دیزه) نشانه‌ای از تشدید شکاف میان جامعه محلی و حاکمیت حزب دموکرات کردستان است.
نیروهای امنیتی منطقه به سمت محل تظاهرات حرکت کردند تا اوضاع را کنترل کنند.
درگیری‌های نیروهای دولتی اقلیم کردستان و شبه‌نظامیان هرکی زمانی آغاز شد که نیروهای امنیتی حزب دموکرات کردستان به دستور مسرور بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم برای اجرای حکم دستگیری خورشید هرکی اقدام کردند. منابع رسانه‌ای کردی گزارش دادند، این حکم از سوی دادگاه اربیل به دلیل اختلافات ملکی با عشیره گوران صادر شده بود.
با این حال، فقدان شفافیت در جزئیات این حکم به اتهامات سیاسی علیه حزب دموکرات کردستان دامن زده است. برخی منابع محلی ادعا می‌کنند، خورشید هرکی که پیش‌تر از حزب دموکرات کردستان جدا شده و با میانجیگری به آن بازگشته بود، به دلیل اختلافات داخلی و فشارهای سیاسی هدف قرار گرفته است.
در جریان درگیری‌های اولیه، طرفداران هرکی مقاومت شدیدی از خود نشان داده و دو تن از نیروهای زیروانی را به اسارت گرفتند. گزارش‌ها همچنین از انهدام دو دستگاه خودروی نظامی هَمِر متعلق به حزب دموکرات کردستان (حزب حاکم بر  اقلیم کردستان) حکایت دارد.
جوهر محی‌الدین هرکی، رئیس عشیره در پیامی علنی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، از تمام هم‌قبیله‌ای‌های خود در مناطق کردنشین خواست تا برای دفاع از خورشید هرکی بسیج شوند. هرکی‌های بادینان و موصل با استقبال از فراخوان او، بیش از ۴۰۰ نیرو به منطقه اعزام کردند. همچنین فشارهای اقلیم به تجمعات گسترده در شهر قلادزی منجر شد. شهروندان این شهر با حضور در خیابان‌ها، با شعارهایی علیه فساد و سوءمدیریت حزب دموکرات کردستان، نارضایتی خود را ابراز کردند.
 برخی فعالان فضای مجازی این درگیری‌ها را شکستی بزرگ برای حزب دموکرات کردستان، بویژه به دلیل ناکامی نیروهای امنیتی در دستگیری هرکی و تخریب خودروهای زرهی توصیف کرده‌اند.
 
مشروعیت از دست رفته
این درگیری‌ها مشروعیت حزب دموکرات کردستان در مناطق تحت کنترل خود، بویژه اربیل و قلادزی را شدیداً تضعیف کرده است. فراخوان جوهر محی‌الدین هرکی برای خیزش ملی و شتافتن برای کمک به خورشید هرکی نشان‌دهنده نارضایتی گسترده از سیاست‌های حزب دموکرات کردستان بوده که با اتهامات فساد مالی و سوءمدیریت تشدید شده است. ویدیوهایی که به دست کردپرس رسیده، نشان می‌دهد پس از فراخوان جوهر هرکی، عشیره سورچی که متحد عشیره هرکی هستند نیز به فراخوان پاسخ داده و در منزل خورشید هرکی حضور یافته‌اند. همچنین تلویزیون کانال هشت عراق در خبری اعلام کرد: «هیأتی از حزب دموکرات کردستان به منظور مذاکره با خورشید هرکی به دیدار این شخصیت رفته است.»
 
عشیره مبارز
سایت تحلیلی پلیتیک پرس نوشت، خورشید هرکی در پیامی گفته است: «اکنون دیگر تصمیم از اختیار مسعود بارزانی خارج شده است. اگر درگیری با این وضعیت تداوم یابد تا هزار نفر کشته خواهد شد. آنچه دولت اقلیم کردستان بر سر عشیره هرکی آورد، اسرائیل بر سر غزه نیاورده است. هرگز خود را تسلیم نخواهم کرد مگر جسدم به دست حزب دموکرات کردستان بیفتد. ما به عنوان عشیره هرکی همه‌نوع سلاحی در اختیار داریم. باید این نیروها هر چه زودتر عقب‌نشینی کنند. ما مرد جنگ هستیم. عشیره هرکی در نبرد با داعش ۵۰۰ شهید تقدیم کرده است.»
از سوی دیگر، وبسایت هرکی پست نوشت، محمود آقا هرکی، رهبر دیگر عشیره هرکی به قصد میانجیگری به روستای گرده رش عازم شده تا نیروهای حزب دموکرات کردستان عقب‌نشینی کنند.
حضور نیروهای متعدد حزب دموکرات کردستان، از جمله تیپ گولان، نیروهای زیروانی و نیروهای ویژه منصور بارزانی و ناکامی آنها در دستگیری خورشید هرکی ضعف عملیاتی نیروهای امنیتی اقلیم را برجسته ساخته است.

برش

ریشه درگیری‌ها
منابع محلی تصریح کردند، این درگیری‌ها ریشه در اختلافات تاریخی میان عشیره هرکی و گوران بر سر زمین و املاک دارد اما برخی تحلیلگران معتقدند این بحران خصوصاً با توجه به سابقه جدایی و بازگشت خورشید هرکی به این حزب نشان‌ از تعمیق شکاف‌های درون‌حزبی در حزب دموکرات کردستان است.
همچنین نارضایتی‌های معیشتی ناشی از بحران پرداخت حقوق کارمندان و توقف صادرات نفت اقلیم از مارس ۲۰۲۳ به این تنش‌ها دامن زده که در تظاهرات قلادزی نیز مشهود است.