نرخ طلا تا اطلاع ثانوی اعلام نمیشود
بورسهای منطقه در اغما، نفت در اوج
با شعلهورتر شدن تنش نظامی میان ایران و رژیم صهیونیستی در میانه ژوئن ۲۰۲۵، نه فقط منطقه بلکه بازارهای جهانی نیز دستخوش شوکهای فوری و شدید شدند. به دنبال حملات موشکی و هوایی متقابل، اقتصاد منطقهای و حتی فرامنطقهای در برابر نوسانات قیمتی و تصمیمهای احتیاطی، واکنش نشان دادهاند. در ایران، اتحادیه طلا اعلام نرخ را متوقف کرده، معاملات بازار عملاً به حداقل رسیده و بورس به دلیل مواجهه با ریسک فزاینده تا اطلاع ثانوی با تعطیلی مواجه شده است. همزمان، در بازارهای جهانی نیز بهای نفت و طلا روندی صعودی به خود گرفته و شاخصهای بورس در کشورهای عربی با کاهش قابل توجهی همراه بودهاند. در این گزارش، جزئیات تحولات، تحلیل کارشناسان داخلی و خارجی و پیامدهای کوتاه و میانمدت این بحران بررسی شده است.
توقف اعلام نرخ طلا
با اوجگیری تنش نظامی و افزایش سطح نااطمینانی، بازار طلای ایران وارد مرحلهای از نوسانات انتظاری شده است. در همین ارتباط، نادر بذرافشان رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران اعلام کرد: «به دلیل آن که معاملات طلا در بازار به حداقل رسیده و عملاً بازار در وضعیت نیمهتعطیل قرار دارد، فعلاً نرخی از سوی اتحادیه اعلام نمیشود.» این اظهارات نشان میدهد تصمیم به عدم اعلام قیمت نه صرفاً برای کنترل بازار یا جلوگیری از سفتهبازی، بلکه احتمالاً نتیجهای از کاهش شدید فعالیت بازار طلا در روزهای اخیر است.»
این توقف اعلام نرخ، در کنار شرایط پرریسک اقتصادی، موجب شده است فضای بازار بیش از هر زمان دیگری در هالهای از ابهام قرار گیرد. برخی تحلیلگران هشدار دادهاند که نبود قیمت مرجع، زمینهساز سفتهبازی، قیمتسازیهای غیررسمی و کاهش اعتماد عمومی خواهد بود.
بورس کشورهای عربی؛ درگیر با نفت و ترس سیاسی
در عربستان سعودی، امارات و قطر، بازارهای سهام با وجود رشد بهای نفت، کاهش شاخص را تجربه کردند. سرمایهگذاران خارجی در حال ارزیابی مجدد ریسکهای منطقهای هستند و برخی گزارشها از خروج سریع سرمایه حکایت دارند. بورس دوبی بیش از ۳ درصد افت داشته و شاخص سعودی نیز در مدار منفی قرار گرفت.
قیمت نفت؛ سایه سنگین بحران
در اولین روز پس از شروع درگیریها، قیمت نفت برنت با رشدی بیش از ۷ تا ۱۱ درصد، تا مرز ۷۵ دلار جهش کرد. اگرچه پس از آن کمی تعدیل شد؛ اما همچنان در محدوده ۷۳ دلار باقی مانده است. تحلیلگران جهانی بر این باورند که در صورت بسته شدن تنگه هرمز یا آسیب به زیرساختهای نفتی ایران، قیمت نفت ممکن است از۱۲۰ تا ۱۵۰ دلار هم افزایش یابد.
کارشناسان چه میگویند؟
آرویند سنجر از شرکت Geosphere گفته است: «افزایش هزینههای حملونقل و ریسک ژئوپلیتیکی احتمال بالا رفتن پایدار قیمت نفت را تقویت کرده است.»
جی پی مورگان نیز گفته است: «در صورت ادامه درگیریها، بازار نفت از محدوده نوسان 70 دلاری عبور کرده و به سمت سطوح سهرقمی میرود.»
اما فعالان بازار بیشتر نگران اختلال در تنگه هرمز هستند؛ تا این لحظه تأسیسات نفتی آسیب ندیدهاند؛ ولی امکان مداخله ادامه دارد و در صورت وارد شدن آسیب جدی به تأسیسات نفتی، فعالان نگران تشدید بحران اقتصادی در دنیا هستند.
پیامدهای بینالمللی؛ تورم و تزلزل در سیاست پولی
افزایش قیمت نفت و طلا، بویژه در کشورهای واردکننده انرژی مانند هند، چین و کشورهای اروپایی، موجب شده تورم مجدداً وارد فاز صعودی شود. بانکهای مرکزی ممکن است مجبور شوند نرخ بهره را افزایش دهند یا برنامههای تسهیل پولی را متوقف کنند. همزمان، در آمریکا و اروپا، شاخصهای بورس سقوط کردهاند و سرمایهگذاران به سمت داراییهای امن مانند اوراق خزانهداری و دلار هجوم بردهاند. شاخص VIX (شاخص نوسان بازار) به بالاترین سطح خود در سه هفته اخیر رسیده است.
سناریوهای پیش رو چیست؟
درنهایت اینکه بورسهای خاورمیانه تحت تأثیر مستقیم بحران سیاسی-نظامی قرار گرفتهاند و فعلاً آرامشی در افق دیده نمیشود. طلا و نفت بهعنوان «سپرهای ریسک» در حال صعود هستند و رفتار محتاطانه سرمایهگذاران جهانی در حال تقویت است.
توقف اعلام نرخ طلا در تهران، اگرچه به ظاهر اقدامی حفاظتی است؛ اما در عمل میتواند زمینهساز کاهش شفافیت و افزایش هرج و مرج قیمتی شود.
در حال حاضر همه نگاهها به آینده بحران دوخته شده است و شفافیت، مدیریت دقیق و پرهیز از سیاستهای مقطعی، توصیه اصلی کارشناسان برای عبور از این گردنه خطرناک اقتصادی است.