مرور سوابق پنج فرمانده نیروهای مسلح که از سوی فرمانده کل قوا منصوب شدند
حفظ سازمان رزم
شهادت و از دست دادن فرماندهان شهید، مبتکر و باسابقه نیروهای مسلح درپی حمله تروریستی و تجاوزات رژیم صهیونیستی تلخ بود، اما با تدبیر فرمانده کل قوا، فرماندهان زبده جدید جایگزین فرماندهان شهید شدند. جمعه گذشته، ساعاتی پس از شهادت سپهبد محمد باقری، سپهبد حسین سلامی و سپهبد غلامعلی رشید از سوی رژیم صهیونیستی، فرماندهی کل قوا در احکامی جداگانه، امیر سرلشکر عبدالرحیم موسوی را به ریاست ستادکل نیروهای مسلح به عنوان جانشین شهید باقری، سرلشکر محمد پاکپور را به فرماندهی کل سپاه به عنوان جانشین شهید سلامی و سرلشکر علی شادمانی را به سمت فرماندهی قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا و جانشین شهید رشید منصوب کردند. همچنین فرمانده کل قوا، سردار سرتیپ سیدمجید موسوی را به فرماندهی نیروی هوافضای سپاه منصوب کردند که جانشین سردار شهید امیرعلی حاجی‌زاده شده است. این انتصاب‌ها نشان‌دهنده ترمیم سریع و بموقع رده فرماندهی نیروهای مسلح است. به همین دلیل نیز شامگاه جمعه، پس از این جابه‌جایی‌ها که به منزله بازیابی مدیریت و فرماندهی در نیروهای دفاعی کشورمان بود، حملات موشکی ایران به سرزمین‌های اشغالی آغاز شد. طبق اعلام ستادکل نیروهای مسلح، این حملات تا زمان پشیمانی رژیم صهیونیستی ادامه خواهد داشت. شهادت تعدادی از فرماندهان عالیرتبه نظامی کشورمان، ضربه‌ای بر نیروهای دفاعی کشور بود، اما فرماندهانی که اکنون جانشین فرماندهان شهید شده‌اند، به لحاظ سابقه و تخصص، دست کمی از آنان ندارند.
جانشین شهید باقری از ارتش آمد
امیر سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی فرمانده سابق کل ارتش جمهوری اسلامی ایران که جانشین سرلشکر شهید محمد باقری شد، متولد سال ۱۳۳۹ در شهر قم است. وی دانش‌آموخته دانشگاه افسری نیروی زمینی ارتش و دارای مدرک دکترای مدیریت دفاعی از دانشگاه عالی دفاع ملی است. امیر موسوی از سال ۱۳۵۸ به ارتش جمهوری اسلامی ایران پیوست و بیش از چهار دهه در رده‌های مختلف فرماندهی و ستادی ایفای نقش کرده است. سرلشکر موسوی از فرماندهان حاضر در دوران دفاع مقدس است. او در رسته توپخانه، در جبهه‌های غرب کشور (لشکر ۲۸ کردستان) و جنوب‌غرب کشور (گروه ۳۳ توپخانه نیروی زمینی ارتش در خوزستان) حضور داشت. وی با سابقه ۹۶ ماه حضور در جبهه، از جانبازان هشت سال دفاع مقدس به شمار می‌رود و در عملیات‌هایی مانند والفجر ۴، والفجر ۹، بیت‌المقدس ۵، قادر و نصر نیز شرکت داشته است.
پس از پایان جنگ تحمیلی، امیر موسوی در سال ۱۳۷۶ دوره دافوس و دکترای نظری مدیریت دفاعی را به پایان رساند. از جمله مسئولیت‌های کلیدی وی در سال‌های اخیر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: رئیس ستاد مشترک ارتش (۱۳۷۸ تا ۱۳۸۴)، جانشین فرمانده کل ارتش (۱۳۸۷ تا ۱۳۹۵)، جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶)، فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء (از خرداد ۱۳۹۸) و فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران (از مرداد ۱۳۹۶ تا 23 خرداد 1404). سرلشکر موسوی مسئولیت‌های مهم دیگری هم بر عهده داشت: از جمله فرماندهی دانشگاه افسری امام علی(ع)، فرماندهی قرارگاه شمال‌شرق ارتش، معاونت آموزش نیروی زمینی ارتش، معاونت طرح و برنامه نیروی زمینی ارتش، ریاست اداره عملیات ارتش و رئیس مرکز مطالعات راهبردی آجا.
فرمانده جدید قرارگاه مرکزی
خاتم الانبیا(ص) کیست؟
سرلشکر علی شادمانی زاده شهر همدان است و از سال ۱۳۵۸ به سپاه پاسداران پیوست. او جانشین سرلشکر شهید غلامعلی رشید شد. سرلشکر شادمانی بین سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۷ فرماندهی لشکر ۳۲ انصار الحسین(ع) را برعهده داشت.
وی از سال‌های ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۵ مسئولیت معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه پاسداران را برعهده داشت و در سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۰ نیز فرمانده لشکر ۳ نیروی مخصوص حمزه بود. سرلشکر شادمانی بین سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۱ به‌عنوان رئیس اداره عملیات ستاد کل نیروهای مسلح فعالیت می‌کرد و تا سال ۱۳۹۵ معاون عملیات ستاد کل نیروهای مسلح نیز بود و تا روز 23 خرداد 1404، معاونت هماهنگ کننده قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا برعهده وی بود.
جانشین آشنای شهید حاجی‌زاده
سردار مجید موسوی که اکنون فرمانده نیروی هوافضای سپاه است، از چهره‌های با سابقه و شناخته شده در حوزه فناوری‌های پیشرفته نظامی در سپاه پاسداران است. سردار موسوی از مسئولان ارشد در طراحی، توسعه و اجرای برنامه موشک‌های بالستیک، سامانه‌های پهپادی و تجهیزات فضایی جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌آید. در سابقه نظامی‌گری سردار موسوی، همکاری نزدیک با شهید حسن طهرانی مقدم و سرلشکر حاجی‌زاده در راه‌اندازی و گسترش پایگاه‌های موشکی در عمق کشور به چشم می‌خورد. او همچنین نقش کلیدی و فعالی در برنامه‌ریزی عملیاتی، آموزش‌های راهبردی و تقویت زیرساخت‌های دفاعی در حوزه هوافضا برعهده داشت. عضویت در شوراهای عالی فناوری دفاعی و پروژه‌های مشترک با سازمان جهاد خودکفایی سپاه نیز از دیگر سوابق فرمانده جدید نیروی هوافضای سپاه است.
نکته جالب توجه در کارنامه سردار موسوی، تحریم او از سوی آمریکاست. در آذرماه ۱۴۰۳ (دسامبر ۲۰۲۴)، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده سردار مجید موسوی را به‌دلیل آنچه «نقش مستقیم در توسعه توانمندی‌های موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی ایران» خوانده شد، در فهرست تحریم‌های خود قرار داد. به همین دلیل از فرمانده جدید هوافضای سپاه به‌عنوان یکی از «معماران بازدارندگی دفاعی کشور» یاد می‌کنند.
فرمانده جدید سپاه، با سابقه عملیاتی
سرلشکر محمد پاکپور، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که جانشین سرلشکر شهید سلامی شد، در سال ۱۳۴۰ در شهر اراک چشم به جهان گشود. در روزهای ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی، به عضویت سپاه درآمد. تحصیلات خود را در دانشگاه تهران تا مقطع کارشناسی ارشد در رشته جغرافیا ادامه داد و سپس در دانشگاه تربیت مدرس موفق به اخذ مدرک دکترای جغرافیای سیاسی شد؛ رشته‌ای که بویژه در حوزه دفاعی و مرزبانی کاربردهای عمیقی دارد و به درک تحولات میدانی در حوزه‌های ژئوپلیتیکی کمک می‌کند.
سرلشکر پاکپور در هشت سال دفاع مقدس حضوری فعال داشت، حضوری که منجر به نائل شدن او به درجه رفیع جانبازی هم شده است. فرماندهی یگان‌های زرهی، فرماندهی لشکر ۸ نجف اشرف و لشکر ۳۱ عاشورا از مسئولیت‌های او در دوران جنگ است.
با پایان جنگ تحمیلی، سرلشکر پاکپور مسیر فرماندهی خود را در سپاه ادامه داد. او در سمت‌هایی چون معاون عملیات سپاه، فرماندهی قرارگاه نصرت، فرماندهی ستاد نیروی زمینی سپاه و فرماندهی قرارگاه‌های رزمی در مرزهای غربی و شرقی ایفای نقش کرد. در سال ۱۳۸۸ با حکم فرمانده کل وقت سپاه، به‌عنوان فرمانده نیروی زمینی سپاه منصوب شد و تا 23 خرداد ماه 1404 در این سمت خدمت کرد؛ سمتی کلیدی که مسئولیت آن مقابله با تهدیدهای مرزی، تروریستی و تقویت یگان‌های عملیاتی در نقاط حساس کشور بود. به همین خاطر است که نیروی زمینی رکن اصلی سپاه به شمار می‌آید. در دوران تصدی وی، نیروی زمینی سپاه شاهد تحولاتی جدی در ساختار، آموزش و تجهیزات بود. از جمله می‌توان به گسترش یگان‌های واکنش سریع، تقویت یگان‌های پهپادی و افزایش توان مانور زرهی اشاره کرد.
فرمانده جدید ارتش با کوله‌باری از تجربه
پس از انتصاب امیر سرلشکر موسوی به سمت ریاست ستادکل نیروهای مسلح، فرماندهی کل قوا، امیر حاتمی را به عنوان فرمانده جدید کل ارتش جمهوری اسلامی ایران منصوب کردند. امیر حاتمی متولد سال ۱۳۴۵ در زنجان است. وی از فرماندهانی است که از نوجوانی به دفاع از کشور پیوست. در سال ۱۳۵۹، با آغاز جنگ تحمیلی، به عنوان نیروی داوطلب بسیجی وارد جبهه‌ها شد و از سال ۱۳۶۱ به عضویت ارتش درآمد.
در سال 1368 به دانشگاه افسری امام علی(ع) رفت و در رشته مدیریت علوم دفاعی تحصیل کرد. او از سال 1377 تا 1384 به عنوان فرمانده یگان‌های نیروی زمینی ارتش در شمال غرب و غرب کشور فعالیت می‌کرد. امیر حاتمی حضور فعالی در ارتش و در مبارزه با گروهک‌های ضدانقلاب و منافقین داشته است و در همین زمینه از سوی مقام معظم رهبری تقدیرنامه‌ای جهت تأمین امنیت کشور دریافت کرده است. از دیگر سوابق وی می‌توان به فرماندهی یگان‌های مستقر در مناطق شمال غرب و غرب کشور اشاره کرد. او در سال 1377 به دلیل خدمات و شایستگی‌های خدمتی پس از ارتقای دو درجه ارشدیت با نظر فرمانده کل قوا به درجه سرتیپ دومی نائل و به سمت معاون اطلاعات فرماندهی کل ارتش جمهوری اسلامی ایران منصوب شد. او دانش‌آموخته دانشکده افسری امام علی(ع) در رشته مدیریت علوم دفاعی است و دوره‌های عالی نظامی را در دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش (دافوس) و دانشگاه عالی دفاع ملی گذرانده است.
از جمله سوابق فرمانده جدید ارتش می‌توان به فرماندهی یگان‌های ارتش در مناطق شمال‌غرب و غرب کشور، معاونت اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران (۱۳۷۷ تا ۱۳۸۴)، معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح، جانشین معاون ارکان و امور مشترک ستاد کل (۱۳۸۵ تا ۱۳۹۲)، جانشین وزیر دفاع در دولت یازدهم و در نهایت وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در دولت دوازدهم (۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰) اشاره کرد. وی پیش از این به عنوان مشاور فرمانده کل قوا در امور ارتش خدمت می‌کرد.
