رکود بازار خودرو به نفع مصرف‌کنندگان واقعی است
عمادالدین جعفری
کارشناس خودرو
همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، بازار خودرو در هفته‌های اخیر طبق روال قبل همچنان در وضعیت رکود قرار دارد و تغییر خاصی در آن مشاهده نمی‌شود. یکی از دلایل این رکود، صحبت‌هایی درباره کاهش تعرفه خودروهای بنزینی به ۲۰ درصد است که باعث شده مردم منتظر بمانند و ببینند وضعیت تعرفه واردات به چه صورت خواهد شد. از سوی دیگر، نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، وضعیت خودروهای برقی است. در هفته‌های اخیر مسأله افزایش تعرفه محاسبه برق و مناسب نبودن زیرساخت‌ها برای شارژ این خودروها به معضل دیگری در بازار خودرو تبدیل شده است. زیرا عده‌ای از مردم به سمت خرید این خودروها رفته‌اند.
با وجود اینکه تعرفه پایینی برای این خودروها در نظر گرفته شده، اما افزایش تعرفه محاسبه برق برای خودروهای برقی، چالش‌های جدیدی را برای این خودروها به وجود آورده است. با این وضعیت، پیش‌بینی می‌شود درآینده نه چندان دور شاهد استقبال گسترده از خودروهای برقی نباشیم. به این علت که هم زیرساخت مناسب برای شارژ این خودروها وجود ندارد و هم اینکه نمی‌توان با آنها بدون دردسر به سفر رفت زیرا زیرساخت مناسب شارژ برای این خودروها در جاده‌ها وجود ندارد. همه این مسائل باعث می‌شود تا خرید این خودروها برای خریداران توجیه اقتصادی نداشته باشد.
همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، در سال‌های گذشته در زمان وزیر سابق صمت، درباره آینده خودروهای برقی هشدار داده بودیم و حالا شاهد تحقق این پیش‌بینی‌ها هستیم. مرور زمان نشان داد که واقعاً خودروهای برقی در ایران بدون فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب آینده‌ای ندارند.
کاهش دلالی با رکود بازار خودرو
بازار خودرو همیشه برای دلال‌ها جذاب بوده است و در شرایط فعلی رکود بازار خودرو به نفع مصرف‌کنندگان واقعی است. چراکه تعدادی از سر بیکاری یا داشتن سرمایه‌های سرگردان به دنبال دلالی و کسب سود هستند. برای مثال خودروهایی که تحویل گرفته می‌شوند، به سرعت آگهی می‌شوند. این وضعیت نشان می‌دهد که دلال‌ها در این بازار فعال هستند. بنابراین، رکود بازار، به نفع مصرف‌کنندگان واقعی است. این وضعیت فقط شامل خودروهای داخلی نیست و خودروهای مونتاژی و وارداتی نیز تحت تأثیر این اتفاق هستند. در نتیجه، اگر بازار خودرو بتواند در این وضعیت باقی بماند، دلال‌ها مجبور خواهند شد که از این بازار خارج شوند و سرمایه‌گذاری در آن را متوقف کنند.
قیمت کارخانه ارزان نمی‌شود
تجربه نشان داده که در ایران هیچ‌گاه خودرو به معنای واقعی ارزان نشده است، بلکه ما همواره با حباب قیمت‌ها روبه‌رو بوده‌ایم. به عنوان مثال، خودرویی مانند تیگو8 پرومکس که روزی قیمتش یک میلیارد و 900 میلیون تومان بود، ناگهان به ۴ میلیارد تومان در بازار خرید و فروش رسید و این حباب قیمت به یک‌باره ترکید. اکنون شاهدیم که حتی خودروهایی که قبلاً با قیمت یک میلیارد و 800میلیون تومان به فروش می‌رسیدند، دیگر کسی تمایل به خرید آنها ندارد و این موضوع برای دلالانی که به دنبال سودهای کلان بودند، بسیار گران تمام شده است. واقعیت این است که با تعرفه‌هایی که برای واردات خودرو در نظر گرفته شده و هزینه‌های دیون دولتی که هر سال افزایش پیدا می‌کند، قیمت کارخانه‌ای خودروها به طور قطع کاهش نخواهد یافت. در عوض، این احتمال وجود دارد که حباب قیمت‌ها در بازار خالی شود و قیمت‌ها به سطح کارخانه نزدیک‌تر شوند.
