در حافظه موقت ذخیره شد...
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش‌عالی وزارت علوم در گفت‌و‌گو با «ایران» بیان می‌کند
پذیرش پس از سنجش، دانشگاه‌ها را سامان خواهد داد
نقی‌زاده درباره اینکه تعداد دانشجویان باثبات است، می‌گوید:«کاهش جمعیت دانشجویان با ورود نسل دهه ۷۰ و ۸۰ ادامه دارد، اما به نظر می‌رسد نسبتاً به یک ثبات در تعداد دانشجویان رسیده‌ایم، اگر شرایط آموزش‌عالی همین‌طور ادامه یابد، جمعیت دانشجویان در کشور ما عددی بین 3 میلیون و ۲۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار نفر است.»
او خیل عظیم دانشجویان را مربوط به نسل دهه شصت می‌داند و می‌گوید:«به هر حال اعداد در سال‌های مختلف بالا و پایین می‌شود. در یک دوره زمانی به دلیل ورود دهه شصتی‌ها به دانشگاه، آمار دانشجویان قابل توجه بود اما مدتی است تقریباً یک میلیون نفر دانشجو، نسبت به ورودی‌های متولدین دهه ۶۰ کاهش داشته‌ایم.»
کاهش کیفیت دانشجویان
یکی دیگر از چالش‌های وزارت علوم تعداد زیاد صندلی‌ها نسبت به جمعیت دانشجویان است. نقی‌زاده درباره این موضوع توضیح می‌دهد:«در حال حاضر بحث کلیدی این است که ما در دهه ۸۰ تعداد زیادی صندلی در دانشگاه های دولتی و غیردولتی ایجاد کردیم اما اکنون آن رقابت لازم برای پر کردن صندلی‌ها وجود ندارد و با مسأله صندلی‌های خالی روبه‌رو هستیم. این موضوع به جای اینکه اثرش را روی فرهنگ پذیرش دانشجو بگذارد، عمده اثرش را در کیفیت ورودی دانشجویان گذاشته است. مثلاً قبلاً برای یک صندلی صد نفر رقابت می‌کردند. طبق قاعده، دانشجویانی که پذیرفته می‌شدند، باکیفیت‌تر بوده‌اند و وقتی که تعداد صندلی زیاد باشد، کیفیت هم کاهش می‌یابد.»
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش‌عالی وزارت علوم در پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به این تفاسیر شاهد افت کیفیت علمی دانشجویان هستیم، می‌گوید:«نمی‌توان در این زمینه به صورت کلی قضاوت کرد، مثلاً رقابت برای صندلی‌های شریف طبق قاعده مانند قبل است ولی در صندلی‌هایی که خالی هستند خود به خود کاهش کیفیت دانشجوی پذیرفته شده قابل مشاهده است.»
او در توضیح اینکه تفکیک سنجش از پذیرش، می‌تواند سطح کیفی دانشجو را بالا ببرد، می‌گوید:«ما یک مسأله بسیار مهم به نام تفکیک سنجش از پذیرش داریم. سنجش دانشجو در اینجا دو کارکرد دارد؛ اولین و مهم‌ترین کارکرد آن تشخیص شایستگی دانشجو است، یعنی بررسی می‌شود که آیا دانشجویی که پذیرفته شده، شایسته تحصیل در این رشته هست یا نه؟ حتی اگر صندلی خالی داریم، نباید دانشجویی که همه گزینه‌ها را منفی زده در رشته‌ای مانند مهندسی پذیرش کنیم.» نقی‌زاده با بیان اینکه زمانی که با بحران صندلی‌های خالی روبه‌رو می‌شویم مسأله رقابت و کارکرد ابزار رقابت سنجش، ارزش خودش را از دست می‌دهد، می‌گوید:«وقتی این ارزش از بین برود، عملاً کارکردی ندارد و جز تعداد محدودی از صندلی‌ها، سایر صندلی‌ها قابل رقابت نیستند. به همین دلیل سنجش باید بتواند شایستگی افراد را بسنجد.»
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش‌عالی وزارت علوم با اشاره به تجربه کشورهای مختلف درباره تفکیک سنجش از پذیرش بیان می‌کند:«در بسیاری از کشورها برای اینکه چنین اتفاقی رخ ندهد، سنجش را از پذیرش جدا می‌کنند، به این شکل که یک سنجش انجام می‌شود تا کفایت و توانمندی‌های تحصیلی را به‌خصوص در تحصیلات تکمیلی بسنجند. سنجیده می‌شود که آیا شخص شایستگی لازم را برای تحصیل در مقطع دکترا دارد یا نه؟ کشورهای دیگر معمولاً آزمون‌های یکپارچه می‌گیرند، سپس نتیجه آن را ملاک قرار می‌دهند. وقتی دانشجو نمره مورد نظر را کسب می‌کند، وارد فرآیند پذیرش از طریق دانشگاه می‌شود. تفکیک پذیرش و سنجش در این زمینه‌ها می‌تواند در کشور ما نیز اتفاق بیفتد تا تحول بزرگی را در حوزه آموزش‌عالی شاهد باشیم.» نقی‌زاده در پاسخ به این سؤال که تفکیک سنجش از پذیرش چه زمانی عملیاتی خواهد شد، می‌گوید:«طرحی در شورای‌عالی برنامه‌ریزی آموزش‌عالی ارائه شده که احتیاج به بررسی دارد و بعد باید به صحن شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برود. به نظر می‌رسد با توجه به تعداد صندلی‌های آموزش‌عالی و بحث تعداد دانشجویان متقاضی، چاره‌ای نداریم که به سمت تفکیک سنجش از پذیرش برویم .»
