سلولها برای مبارزه با تومورها آموزش می بینند
تشخیص و درمان هوشمند سرطان
آرزو کیهان
گروه علم و فناوری
سرطان سالانه جان هزاران نفر را در سراسر دنیا میگیرد و محققان همواره در تلاش بودهاند
تا راهکاری برای درمان انواع این بیماری بیابند. در این زمینه، تکنولوژی به کمک پزشکان آمده است و در تازهترین نمونه، دانشمندان و محققان در دانشگاه ماساچوست(MIT) موفق شدهاند سلولهای بدن را به شیوهای عجیب آموزش دهند که این سلولها بتوانند بدون آسیب زدن به بافتهای سالم، با سلولهای سرطانی مبارزه کنند.
یک راهکار نوآورانه
شرکت Senti Bio که توسط پژوهشگران MIT تأسیس شده است، روشی را ابداع کرده که میتواند سلولهای ایمنی بدن را آموزش دهد تا سلولهای سالم و سرطانی را از یکدیگر تشخیص دهند. در واقع سلول درمانی، یکی از هیجانانگیزترین پیشرفتها در درمان انواع سرطان است که سیستم ایمنی بیمار را برای حمله به سلولهای سرطانی آموزش میدهد و میتواند جان تعداد بیشتری از بیماران را نجات دهد.
سلول درمانی جدید
از آنجا که بیشتر پروتئینهای موجود در سلولهای سرطانی منحصر به تومورها نیستند و در سلولهای سالم نیز یافت میشوند، هدف قرار دادن سرطان در درمانهای مختلف بدون حمله به بافتهای سالم دشوار است ولی روش سلول درمانی جدید، میتواند این مشکل را تا حد زیادی حل کند. اکنون Senti Bio در حال توسعه درمانهای سلولی هوشمندتر با استفاده از «سنتتیک بیولوژی» یا زیستشناسی مصنوعی است.«سنتتیک بیولوژی»، ترکیبی از علوم و مهندسی به منظور طراحی و ساخت قابلیتهای جدید زیستی و سیستمهای زیستی تازه است که از آنها میتوان به میکروبهای جستوجوگر تومور برای درمان سرطان اشاره کرد.
این شرکت تاکنون موفق شده است سلولها را به مدارهای ژنتیکی مجهز کند تا بتوانند محیط خود را حس کرده و بسته به شرایط، به آن پاسخ دهند. «تیم لو» یکی از بنیانگذاران این شرکت که در رشته مهندسی کامپیوتر تحصیل کرده دراین باره گفت: «کار ما درست مانند برنامهریزی سلولهای زنده به شکلی است که بتوانند بیشتر شبیه کامپیوترها رفتار کنند و به نشانههای زیستی مشخص، مانند کد کامپیوتر با «اگر/آنگاه، دقیقاً و...» پاسخ دهند.»
درمان سرطان خون در گام اول
«تیم لو» گفت: «ما با نوآوری، یک درمان سلولی ارائه کردهایم تا هر چیزی که نشانگر سرطان است را از بین ببرد، اما موارد سالم را حفظ کند. هرچند این روند چندان ساده نیست ولی با موفقیت در آن میتوان طیف وسیعی از سرطانها را قابل درمان کند چراکه سلولها به شکلی منطقی با سلولهای بیمار رفتار میکنند. ما توانستهایم درمانی ایجاد کنیم که در آن سلول تصمیم میگیرد یک سلول سرطانی را از بین ببرد ولی سلول سالم را حتی وقتی در کنار هم قرار دارند، حفظ کند.در گام اول این روش درمانی آزمایشی، لوسمی حاد میلوئید، یکی از انواع سرطان خون که سلولهای مغز استخوان یا میلوسیتها را تحت تأثیر قرار میدهد، مورد توجه قرار گرفته است. دادههای اولیه از اولین آزمایش بالینی نشان داد بیماری دو نفر از سه بیمار سرطانی با شرایط وخیم با این روش درمانی، به طور کامل رفع شد و در آزمایشهای بعدی مغز استخوان حتی یک سلول سرطانی نیز دیده نشد. دیدن چنین نتیجهای بسیار هیجانانگیز است و میتواند نویدبخش درمان سرطانهای مختلف باشد.
ساخت داروهای هوشمند
«پروفسور کالینز»، استاد مهندسی و علوم پزشکیMIT هم در این باره گفت: «این فناوری فراتر از درمانهای سلولی است. اگر بتوانیم این فناوری را به مرحله نهایی برسانیم به روشی جدید برای تشخیص و درمان سرطان دست خواهیم یافت؛ روشی که در آن بتوانیم بهطور قطعی سلولهای سرطانی را شناسایی و هدف قرار دهیم و سلولهای سالم را حفظ کنیم. امیدواریم این روش به ساخت داروهای کاملاً جدید و هوشمند در درمان سرطان بینجامد.»