واشنگتن از اعمال تعرفه ۲۴۵درصدی بر کالاهای چینی عقب نشست
شروط «شی» برای گفتوگو با ترامپ
دولت ترامپ صبح چهارشنبه تأیید کرد که نرخ پایه تعرفه بر واردات کالاهای چینی به ایالات متحده همچنان ۱۴۵ درصد باقی مانده است، پس از آنکه یک برگه اطلاعاتی کاخ سفید که بعدازظهر سهشنبه به وقت واشنگتن منتشر شد، اعلام کرد چین «اکنون با تعرفهای تا سقف ۲۴۵ درصد بر واردات به ایالات متحده مواجه است که نتیجه اقدامات تلافیجویانه آن است.»
این رقم شامل تعرفههای از پیش موجود بر برخی محصولات چینی نیز میشود، مانند خودروهای برقی که پیش از دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ با تعرفه 100 درصد مواجه بودند، به گفته یکی از مقامات کاخ سفید. آن تعرفههای قدیمی به نرخ 145 درصد ترامپ افزوده شدهاند.
وزارت بازرگانی چین در بیانیهای اعلام کرد که این کشور نرخ تجمیعی تعرفه بر برخی صادرات را 245 درصد دانسته و بار دیگر تأکید کرده است که اگر ایالات متحده به آسیب زدن به منافعش ادامه دهد، تا پایان خواهد جنگید.
چین خواهان آن است که پیش از پذیرش گفتوگوهای تجاری، دولت دونالد ترامپ چندین اقدام مشخص انجام دهد؛ از جمله نشان دادن احترام بیشتر از طریق مهار اظهارات تحقیرآمیز اعضای کابینهاش، به گفته فردی آگاه از دیدگاههای دولت چین.
به گفته این فرد که خواست نامش فاش نشود، دیگر شروط چین شامل موضعگیری منسجمتر ایالات متحده و تمایل به پرداختن به نگرانیهای چین در خصوص تحریمهای آمریکا و مسأله تایوان است.
این منبع همچنین افزود که پکن خواهان آن است که آمریکا یک فرد مشخص را برای هدایت مذاکرات منصوب کند؛ فردی که از حمایت رئیسجمهوری برخوردار بوده و بتواند مقدمات توافقی را فراهم کند که ترامپ و شی جینپینگ بتوانند هنگام دیدار خود آن را امضا کنند.
سرنوشت اقتصاد جهانی و بازارهای مالی تا حد زیادی به این بستگی دارد که آیا ایالات متحده و چین میتوانند راهی برای جلوگیری از یک جنگ تجاری طولانیمدت پیدا کنند یا نه. ترامپ از زمان روی کار آمدن، تعرفههایی به میزان 145 درصد بر بیشتر کالاهای چینی اعمال کرده و این اقدام باعث تلافی پکن و تهدید به از بین رفتن بخش بزرگی از تجارت بین دو اقتصاد بزرگ جهان شده است.
حمله سریع تعرفههای آمریکا موجب حمایت گسترده عمومی در چین از اقدامات تلافیجویانه شده و به شی جینپینگ انگیزه سیاسی داده تا در برابر درخواستهای مکرر ترامپ برای تماس تلفنی مقاومت کند. ترامپ سهشنبه بار دیگر از چین خواست با او تماس بگیرد تا مذاکرات برای حل اختلافات تجاری آغاز شود.
مشخص نیست که چه عاملی میتواند به یک گشایش در مذاکرات منجر شود. با اینکه هر دو طرف نشان دادهاند که برای مذاکره آمادگی دارند، ترامپ به نظر میرسد که مصمم است فوراً با شی تماس تلفنی برقرار کند، در حالی که چین میخواهد گفتوگوی میان رهبران نتیجه مشخصی داشته باشد.
حتی اگر بر سر روند کار به توافق برسند، پرسشهای بنیادی درباره محتوای هرگونه توافق باقی خواهد ماند. خواستههای ترامپ همچنان مبهم است و برای تحقق هدف او مبنی بر متعادلسازی تجارت و جذب تولیدکنندگان به آمریکا، لازم است سطح تعرفهها بر چین بالا باقی بماند.
مسیر «دشوار» پیش رو
در حالی که احتمالاً هر دو کشور چین و آمریکا به دلیل فشار داخلی خواهان کاهش نرخ تعرفهها هستند، میشل لم، اقتصاددان چینی گفت: «مذاکرات به احتمال زیاد به کاهش تنش معنادار منجر نخواهد شد.»
او افزود: «اکنون شفافیت بیشتری درباره خواستههای چین وجود دارد: احترام، ثبات موضع و یک مذاکرهکننده مشخص. حالا توپ در زمین آمریکاست که ببیند آیا میتواند این خواستهها را برآورده کند یا نه. ولی این همچنان دشوار است، بویژه اگر هدف، مهار رشد چین باشد.»
به گفته این منبع آگاه، مهمترین پیششرط برای هرگونه گفتوگو از دیدگاه پکن این است که مقامات چینی باید مطمئن باشند چنین تعاملاتی با احترام انجام میگیرد.
در حالی که رئیسجمهوری آمریکا هنگام صحبت عمومی درباره شی نسبتاً ملایم بوده، سایر اعضای دولتش لحن تندتری داشتهاند و این باعث شده مقامات پکن نسبت به موضع واقعی آمریکا مطمئن نباشند.
این منبع گفت: «صرفنظر از وضعیت در دوره اول ترامپ، مقامات چینی معتقدند او اکنون کنترل زیادی بر دولت خود دارد. در نتیجه، وقتی مقامات آمریکایی اظهارات تندی درباره چین مطرح میکنند و ترامپ آن را تکذیب نمیکند، مقامات چینی برداشت میکنند که رئیسجمهوری آن دیدگاهها را تأیید میکند.»
اظهارات ونس
در حالی که این منبع به اظهارات مشخصی از سوی مقامات اشاره نکرد، پکن اخیراً نارضایتی خود را نسبت به اظهارات معاون رئیسجمهوری، جیدی ونس، درباره «دهقانان چینی» ابراز کرده است. لین جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، هفته گذشته این اظهارات را «جاهلانه و بیاحترام» خواند که واکنشی نادر و مستقیم به یک مقام بلندپایه آمریکایی بود.
علاوه بر درخواست برای پیام منسجمتر از دولت آمریکا، مقامات چینی همچنین میخواهند بدانند که واشنگتن آماده پرداختن به برخی از نگرانیهای چین هست یا نه. مهمترین آنها، به باور مقامات چینی، این است که آمریکا سیاستهایی را برای مهار و سرکوب نوسازی چین اتخاذ کرده است.
آمریکا در سالهای اخیر کنترلهای صادراتی خود نسبت به چین را تشدید کرده تا از دستیابی پکن به تراشههای پیشرفته و فناوریهای نو جلوگیری کند. دولت ترامپ دوشنبه شرکت انویدیا را از فروش تراشه H20 در چین منع و درگیری فناوری با پکن را تشدید کرد.
مذاکرهکننده مشخص
این منبع افزود: «چین همچنین میخواهد آمریکا به نگرانیهای امنیت ملیاش، بویژه درباره تایوان، پاسخ دهد. پکن این جزیره خودگردان را بخشی از قلمرو خود میداند و متعهد شده در صورت لزوم، حتی با اقدام نظامی، از آن دفاع کند.» به گفته این منبع، چین هیچ اقدامی تحریکآمیز درباره تایوان انجام نخواهد داد، اما در صورت تحریک، پاسخ خواهد داد.
در نهایت، پکن میخواهد آمریکا فرد مشخصی را برای هدایت مذاکرات منصوب کند. به گفته این فرد، چین ترجیح خاصی برای انتخاب آن فرد ندارد اما میخواهد که آن شخص با اختیار و حمایت کامل ترامپ سخن بگوید و عمل کند.
همچنین مقامات چینی درک میکنند که ترامپ ممکن است بخواهد شخصاً مذاکرات را هدایت کند. این منبع گفت در حالی که پکن از اینکه ترامپ وقت خود را برای چنین گفتوگوهایی صرف کند احساس افتخار میکند، اما معتقد است بهترین مسیر این است که مقامات منتخب دو رئیسجمهوری مذاکرات را پیش ببرند.
به گفته این فرد، این مؤثرترین راه برای اطمینان از آن است که مذاکرات به یک نشست معنادار بین ترامپ و شی منجر شود.
منبع: Bloomberg