الهام یوسفی
گروه سیاسی

سخنان یک سال قبل محمد جواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهوری ایران در تبیین تحولات سیاست خارجی ایران از جمله اشاره او به رویکرد روسیه در قبال ایران با واکنش سفارت این کشور روبه‌رو شد.
ظریف دربخشی از گفته‌های خود در یک نشست هم‌اندیشی که برپایه تبیین علمی رویکردهای بین‌الملل جریان داشت، می‌گوید: «روسیه در سال 2008 آماده بود تا با ایالات متحده علیه ایران همکاری کند». این گفته‌ای بود که او نه با هدف زیر سؤال بردن سیاست روسیه که به منظور تبیین این نظریه بنیادین روابط بین‌الملل مطرح کرد؛ اینکه دوران اتحادها به سرآمده و در نظام بین‌الملل معاصر، ائتلاف‌ها نه بر اساس دوستی و دشمنی مطلق بلکه بر مبنای منافع ملی و ملاحظات مقطعی و مسأله محور شکل می‌گیرند.
ظریف برای ارائه مصداقی این رویکرد، به پیشنهاد همکاری روسیه با ایالات متحده و اروپا در سال 2007 اشاره می‌کند چنانکه اهمیت همکاری راهبردی ایران و روسیه را هم یادآور می‌شود.  بنابراین او این مثال همکاری را نه از منظر نقد که به عنوان یک رویداد بدیهی در زمین بازی کشورهای جهان مورد توجه قرار می‌دهد. با این حال به نظر می‌رسد سفارت روسیه واکنش و  لحنی دور از انتظار نسبت به سخنان مقام ایرانی از خود بروز داده است.
روسیه همچنین در توضیح خود آورده است که پیشنهاد پوتین نه برای مقابله با ایران، بلکه با هدف خنثی‌سازی طرح استقرار سامانه‌های ضد موشکی ایالات متحده و اروپا در مجارستان، لهستان و جمهوری چک مطرح شده بود.  ظریف در دوران وزارت خارجه خود نیز بیشترین تعامل را با مسکو برقرار کرده است.
از این رو ضروری است مناسبات تهران و مسکو در دولت چهاردهم ایران که زیر سایه توافقنامه راهبردی در مسیر توسعه و پیشرفت قرار گرفته، همچنان مبتنی بر رعایت اصل دوستی و پرهیز از واکنش‌های شتابزده و احساسی به پیش رانده شود.