ظریف در پنل گفتوگوی ویژه درباره ایران:
اگر میخواستیم سلاح اتمی بسازیم خیلی وقت پیش انجام میدادیم
محمدجواد ظریف، معاون راهبردی ریاست جمهوری از فرصت حضور در نشست بینالمللی «داووس» برای تشریح آخرین مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی بهره برد. او در گفتوگو با «فرید زکریا» به مسائل متعددی از جمله تلاش جریانهای ایران ستیز برای پرونده سازیهای امنیتی، حضور فعال ایران در یک تفاهم منطقهای با کشورهای بزرگ عربی و تصمیم اشتباه ترامپ برای خروج از برجام اشاره کرد؛ تصمیمی که به گفته او ترامپ متأثر از مشاوره اشتباه «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی دولت نخستش به اجرا درآورد.
به گزارش ایرنا، ظریف در این گفتوگو با اشاره به تلاشهای برخی کشورها برای معرفی ایران بهعنوان تهدید امنیتی گفت: «ایران تهدید امنیتی نیست. برخی تلاش میکنند ایران را بهعنوان تهدید امنیتی مطرح کنند و از ابزارهایی مانند ایرانهراسی و اسلامهراسی برای توجیه اقدامات خود علیه مردم بیگناه، از جمله در غزه، استفاده میکنند. اما این ادعاها مبنای واقعی ندارند».
او با اشاره به ادعاهای مطرح شده درباره فعالیتهای هستهای ایران گفت: «اگر ایران واقعاً بهدنبال ساخت سلاح هستهای بود، مدتها پیش این کار را انجام میداد. ساخت سلاح هستهای در آزمایشگاههای مخفی انجام میشود، نه در تأسیسات تحت نظارت بینالمللی. کسانی که مدعیاند ایران چند روز تا ساخت بمب هستهای فاصله دارد، چرا از برجام که حداقل برای ۱۵ سال ایران را از دستیابی به سلاح هستهای دور میکرد، استقبال نکردند؟»
معاون راهبردی رئیس جمهوری با اشاره به ادعاهای موهوم «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۹۴ مبنی بر اینکه ایران ظرف شش ماه آینده به سلاح هستهای دست پیدا میکند، گفت: «اکنون نزدیک به ۳۰ سال از آن ادعاها گذشته و همچنان از ایران بهعنوان تهدید قریبالوقوع یاد میشود. این چیزی جز تلاش برای امنیتیسازی ایران نیست.» وی سپس به سیاست شکست خورده فشار حداکثری امریکا اشاره کرد و افزود: «تلاشهای آنها برای بازداشتن ایران از این مسیر با شکست مواجه شده است. آنها نتوانستهاند ایران را از نظر فنی متوقف کنند و تنها نتیجه سیاستهایشان، اعمال فشارهای اقتصادی سنگین بر مردم ایران بوده است.» ظریف افزود: «این فشارهای اقتصادی بیشترین آسیب را به قشرهای آسیبپذیر در جامعه ایران وارد کرده و زندگی بسیاری از مردم را تحت تأثیر قرار داده است.»
خروج ترامپ از برجام
تحت تأثیر بولتون
یکی از پرسشهای مهم مطرح شده از ظریف، درباره احتمال توافق جدید با ایران و شرطهای ایالات متحده بود. ذکریا از معاون رئیس جمهوری پرسید که آیا ایران حاضر به پذیرش توافقی جدید است که علاوه بر مسائل هستهای، تعهداتی درباره توقف حمایت از گروههایی مانند حماس و حزبالله را نیز شامل شود؟
ظریف به خروج امریکا از برجام در دوران ترامپ اشاره کرد و گفت: «ترامپ تحت تأثیر مشاورانش مانند جان بولتون از برجام خارج شد، زیرا آنها معتقد بودند ایران در حال فروپاشی است و خروج ناگهانی از برجام میتواند آخرین میخ بر تابوت ایران باشد. این تحلیل کاملاً اشتباه بود. اکنون حتی امریکا میگوید که ایران تنها چند روز تا توانایی ساخت سلاح هستهای فاصله دارد، اما همانطور که قبلاً گفتم، اگر ما قصد ساخت سلاح هستهای داشتیم، خیلی پیشتر این کار را انجام داده بودیم.»
انجمن گفتوگوی غرب آسیا
ظریف به تلاش امریکا برای رسیدن به یک توافق منطقهای اشاره کرد و افزود: «ایالات متحده همیشه تأکید داشته که باید یک توافق منطقهای وجود داشته باشد. اکنون ما یک توافق منطقهای داریم. ما روابط خوبی با عربستان سعودی و امارات متحده عربی برقرار کردهایم. علاوه بر این، من اخیراً در مقالهای که در مجله Economist منتشر کردم، پیشنهاد یک چهارچوب جدید منطقهای را دادهام که آن را Mawata (انجمن گفتوگوی غرب آسیا) نامیدم. این چهارچوب مبتنی بر مودت و همکاری به جای دشمنی است.»
او به موضوع جریان مقاومت در منطقه هم اشاره کرد و افزود: «مسأله مقاومت در منطقه به تهران مرتبط نیست؛ بلکه به اشغالگری اسرائیل، آپارتاید، نسلکشی و نقض حقوق فلسطینیان مربوط میشود. تا زمانی که مسأله فلسطین حلنشده باقی بماند، مقاومت ادامه خواهد داشت، چه با حمایت ایران و چه بدون آن».
عدم فشار دولت ایران به زنان
معاون رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود، با دفاع از سیاستهای دولت درباره حقوق بشر و زنان، تأکید کرد که ایران در مسیر اصلاحات حقوق بشری گامهای مهمی برداشته است. او گفت: «من افتخار میکنم که در تشکیل کابینه ایران نقش داشتهام. برای اولین بار، چهار زن به عضویت کابینه درآمدهاند. این نشاندهنده تعهد ما به مشارکت زنان در تصمیمگیریهای کلان کشور است.»
ظریف افزود: «زنان میتوانند در خیابانهای تهران دیده شوند که بدون پوشش سر حرکت میکنند. اگرچه این برخلاف قانون است، اما دولت تصمیم گرفته است که هیچ فشاری بر زنان اعمال نشود. این اقدام در راستای وعدههای رئیس جمهوری پزشکیان برای کاهش فشارهای اجتماعی بر زنان صورت گرفته است.» وی همچنین به گامهای برداشته شده در جهت ارتقای حقوق اقلیتها اشاره کرد و گفت: «برای اولین بار، اقلیتهای قومی به عنوان فرمانداران استانهایی مانند کردستان و سیستان و بلوچستان منصوب شدهاند. همچنین، یک عضو اقلیت در کابینه حضور دارد. این گامها نشاندهنده حرکت به سوی تنوع و شمول بیشتر در ساختار مدیریتی کشور است.»
اختلاف نظرها نشان دهنده
تکثر آرا در ایران است
ظریف در بخشی دیگر از سخنانش، به انتقادها و پروندههایی که علیه وی در محاکم قضایی مطرح شده، پرداخت و گفت: «برخی از جریانهای مخالف تلاش کردهاند پروندههایی علیه من تشکیل دهند تا مرا از سمت فعلیام برکنار کنند. یکی از این ادعاها، تابعیت فرزندانم است که در زمان دانشجویی من در امریکا متولد شدند و تابعیت امریکایی دارند. این مسأله کاملاً در چهارچوب قوانین بوده و نقضی صورت نگرفته است». وی افزود: «این اختلافنظرها نشاندهنده تکثر آرا در ایران است. ایران یک جامعه تکصدایی نیست و دیدگاههای مختلف باید شنیده شوند. حتی اگر این نظرات مخالف ما باشند، نباید آنها را خاموش کنیم.»
ظریف همچنین درباره فضای انتخاباتی ایران گفت: «در انتخابات اخیر، رقابت واقعی و نزدیکی وجود داشت. برای اولین بار، من شخصاً در کارزار انتخاباتی شرکت کردم و برای رئیس جمهوری پزشکیان در شهرهای مختلف کمپین کردم. این انتخابات یک انتخاب واقعی بود و نتیجه آن تأثیر زیادی در مسیر سیاست داخلی و خارجی کشور داشته است». معاون رئیس جمهوری در پایان تصریح کرد که گامهای دولت در راستای بهبود وضعیت حقوق بشر و تنوع سیاسی در ایران، نشانهای از تعهد به اصلاحات و حرکت به سوی آیندهای بهتر است. وی تأکید کرد که تکثر آرا و فضای باز برای اختلافنظرها باید به عنوان سرمایهای برای پیشرفت کشور حفظ شود.
بــــرش
پیشنهاد معاون راهبردی رئیسجمهوری به دولت امریکا
انتخاب عقلانی گزینه واقعبینانه ترامپ
مهمترین بخش سخنان محمدجواد ظریف که از سوی رسانههای اصلی مثل رویترز مورد توجه قرار گرفت، اشاره او به امیدواری به انتخاب گزینه «رفتار عقلانی» از سوی ترامپ در مواجهه با ایران بود. رویترز در اینباره نوشت: «ظریف در سخنان خود در داووس گفت: امیدوارم این بار ترامپ ۲ (در مواجهه با ایران) جدیتر، متمرکزتر و واقعبینانهتر باشد.» این موضع معاون رئیسجمهوری، مؤید آمادگی و تمایل ایران به دیپلماسی و گفتوگوهای سازنده است.
