رئیس جمهوری پیگیر اصلی رفع ناترازی برق
پزشکیان: کنسرسیوم تولید برق خورشیدی راهاندازی شود
رفع ناترازیها یکی از دغدغههای مهم رهبر معظم انقلاب در بازدید روز گذشته ایشان از نمایشگاه «پیشگامان پیشرفت، رویداد ملی توانمندیها و دستاوردهای بخش خصوصی» بود. از قضا روز گذشته جلسهای در پاستور، برای پیگیری مسأله ناترازی تولید و مصرف انرژی با حضور رئیس جمهوری برگزار شد. عنوان این جلسه «پیگیری تسریع در اجرای طرحهای احداث نیروگاههای تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر، با تمرکز بر نیروگاههای برق خورشیدی» بود.
پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم تولید برق خورشیدی
در این جلسه، معاون وزیر و رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی برق وزارت نیرو (ساتبا)، مدیرعامل گروه مالی گردشگری، رئیس هیأت عامل صندوق توسعه ملی و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور حضور داشتند. حاضران در این جلسه، گزارشهایی از مجموع اقدامات انجام شده در زمینه اجرای تصمیم دولت برای احداث حداقل 30 هزار مگاوات ظرفیت تولید برق از این محل ارائه کردند. رئیس جمهوری نیز پس از استماع این گزارشها گفت: نکته اصلی و محوری برای ما رسیدن به نصابی از ظرفیت تولید برق است که بتوان با تکیه بر آن دوره پیک مصرف تابستان سال آینده را به شکل مطلوب مدیریت کرد.
مسعود پزشکیان افزود: بهترین روش برای پیشبرد اجرای این تصمیم این است که کنسرسیومی با محوریت معاونت انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی برق وزارت نیرو و با مشارکت مجموعههای مالی و بانکی و همه بخشهایی که قصد و انگیزه مشارکت در احداث نیروگاههای بزرگ و کوچک خورشیدی دارند، تشکیل شود تا به شکل یکجا و کلی برای خرید پنلهای خورشیدی اقدام کند.
رئیس جمهوری تأکید کرد: کنسرسیوم مذکور بهروزترین و مناسبترین پنلها و تجهیزات نیروگاهی مورد نیاز را با کمترین قیمت و بالاترین کیفیت تأمین و در داخل میان مجریان توزیع کند تا کار در سریعترین زمان ممکن و با کمترین هزینه و بهترین کیفیت اجرا شود.
بر اساس مباحث این جلسه و تأکیدات رئیس جمهوری، مقرر شد شیوهنامه اجرای این تصمیم در جلسهای به میزبانی سازمان برنامه و بودجه تدوین شود و در جلسه دیگری با حضور حاضران فعلی و به ریاست رئیس جمهوری، برای اجرا به تصویب نهایی برسد.
پیگیری چند ماهه رئیس جمهوری برای رفع ناترازی
جلسه روز گذشته رئیس جمهوری یک خروجی مهم داشت؛ تشکیل کنسرسیومی برای تولید برق خورشیدی. اما همین جلسه، گرچه با بازدید و تأکید رهبر معظم انقلاب برای رفع ناترازیها همزمان شد، اما ادامه سلسله جلسات رئیس جمهوری در این زمینه بود. پزشکیان کمتر از دو ماه پس از تشکیل دولت چهاردهم، با آگاهی یافتن از ابعاد و اندازههای ناترازی در کشور و نیز وقوف بر این واقعیت که دیگر نمیتوان با ساخت نیروگاههای حرارتی که خود متضمن تعمیق ناترازی است، برق تولید کرد، بر تولید برق خورشیدی تأکید کرد. اهمیت مسأله تولید برق خورشیدی از آنجایی است که هماکنون به دلیل کمبود تولید و افزایش مصرف، امکان تولید نیروگاههای جدید حرارتی وجود ندارد. اتفاقاً اصرار بر ساخت نیروگاه حرارتی و غفلت از تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر بود که باعث ایجاد ناترازی، هم در تولید برق و هم در تولید گاز شد. مسعود پزشکیان در ابتدای دولت خود، با کنار گذاشتن این ایدههای منسوخ شده، بر تأمین 30 هزار مگاوات ناترازی برق کشور از طریق توسعه نیروگاههای خورشیدی تأکید کرد.
اولین جلسه در این باره 19 آبان ماه امسال و به ریاست رئیس جمهوری برگزار شد. در این جلسه که عنوان آن «بررسی راهکارهای رفع ناترازی برق و توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر» بود، علاوه بر مدیران وزارتخانههای حوزه انرژی، مدیران بخش خصوصی و سرمایهگذاران فعال در حوزه ساخت نیروگاههای برق هم حضور داشتند. پزشکیان در این جلسه گفت: «به دلیل فوریتی که در این زمینه وجود دارد و تا قبل از رسیدن به پیک مصرف برق، وزرا و مسئولان مربوطه باید هماهنگیهای خود را بیشتر کنند و با برطرف کردن موانع پیش روی سرمایهگذاران، هر گونه مجوزی که برای پیشرفت کار لازم است، به سرعت تهیه و در اختیار بخش خصوصی فعال در این زمینه قرار بگیرد.» رئیس جمهوری گفت که «اولویت با سرمایهگذاران و طرحهایی باشد که سرمایه آنها آماده است، اما با موانعی در کسب مجوز و در روند بوروکراسی مواجه هستند و سپس به سراغ مشکلات آن بخش از شرکتهای خصوصی بروید که نیاز به وام و تکمیل سرمایه برای حضور در این حوزه دارند.» رئیس جمهوری در همین جلسه خواست که بخش خصوصی، «پیشنهادهای خود برای اجرای پروژههای تولید انرژی، به خصوص انرژیهای پاک را هر چه سریعتر ارائه کنند» زیرا به گفته پزشکیان، «طی روزهای آینده جلسهای برای پیگیری موضوعات این عرصه داریم و پیشنهادهای ارائه شده در آن جلسه بررسی خواهد شد.»
جلسه مورد اشاره رئیس جمهوری روز بعد، یعنی 20 آبان ماه برگزار شد. مطابق گزارشهای منتشر شده، به نظر میرسد پس از تأکید رئیس جمهوری، در این جلسه پیشنهاد بخش خصوصی برای تولید برق خورشیدی روی میز قرار گرفت. بر همین اساس بود که پزشکیان تأکید کرد که «با توجه به ناترازی موجود در تأمین باثبات برق، همه دستگاههای ذیربط باید بسیج شوند تا تسهیلگری لازم برای ساخت نیروگاههای برق پاک از سوی سرمایهگذاران بخش خصوصی انجام شود.»
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه تعدادی از سرمایهگذاران در جلسهای، برای ایجاد ظرفیت تولید 30 هزار مگاوات برق خورشیدی و بادی اعلام آمادگی کرده و عنوان کردند که برای این منظور صرفاً مجوزها و تسهیلات محدودی از دولت میخواهند، تأکید کرد: «این جلسه برای آن است که موانع پیش روی این سرمایهگذاران برای آغاز کارشان برداشته شود.»
راهکارهای اختصاص زمین و صدور مجوز ساخت نیروگاه، صدور سریع مجوز برای سرمایهگذارانی که زمین را در اختیار دارند باهدف آغاز سریعتر کارها، اجاره طولانی مدت زمین به سرمایهگذاران فاقد زمین، و تدبیر برای ایجاد یک نظام تنظیمگری متناسب برای قیمتگذاری، از راهکارهای پیشبینی شده در این جلسه برای آغاز هرچه سریعتر این طرحها بود.
برق؛ مسأله اصلی پزشکیان
با این ملاحظات و با بررسی اظهارات، جلسات و دستورکارهای رئیس جمهوری، میتوان دریافت که پزشکیان خود را متولی اصلی رفع ناترازی برق کشور در دولت چهاردهم میداند. وی این مأموریت را از دو طریق دنبال میکند؛ اول توقف ساخت نیروگاههای قدیمی حرارتی جدید که خود به ناترازی تولید و مصرف گاز در کشور دامن میزند، و دیگری توسعه برق از انرژیهای تجدیدپذیر که سالها مورد غفلت واقع شد. مسأله امروز، بسیج کردن بخشهای مختلف دولت برای به ثمررسیدن پروژههای برق خورشیدی است. با این توضیح مهم که قرار نیست این پروژهها دولتی باشند و با منابع کمیاب دولتی ساخته شوند، این پروژهها از سوی بخش خصوصی سرمایهگذاری و ساخته خواهند شد، همان بخشی که رهبر معظم انقلاب دیروز بر گسترش فعالیت و زمینهسازی برای کار آنان تأکید کردند. هنر دولتها از جمله هنر دولت چهاردهم میتواند رفع موانع از جلوی پای این بخش باشد و بزرگترین مانع بخش خصوصی، بخشهای دولتی و عمومی غیردولتی هستند.


