محبوبه ستارزاده
خبرنگار

تصور کنید قاب عکسی روی دیوار خود دارید که وقتی اتاق خیلی گرم یا سرد می‌شود، عکس موجود در قاب به طور کامل تغییر می‌کند، زاویه عکس یا رنگ‌های آن عوض می‌شود. به این ترتیب هر روز و در هر ساعت دکوراسیون اتاق شما به طرز جالبی تغییر می‌کند.

کاربردهای ترموکرومورف
شاید با خود بگویید این موضوع شبیه تغییر رنگ لیوان‌های حرارتی با تغییر دمای نوشیدنی است ولی واقعیت این است که این فناوری کاملاً متفاوت است و با دنیای علم گره خورده است. در این کار جالب، مهندسان دانشگاه MIT فناوری چاپ جدیدی به نام ترموکرومورف (Thermochromorph) ایجاد کرده‌اند تا تصاویری تمام رنگی بسازند که در پاسخ به دما تغییر می‌کنند.محققان دانشگاه MIT معتقدند می‌توان از «ترموکرومورف» استفاده‌های زیادی کرد. این تغییر رنگ نه تنها در دکوراسیون خانه‌ها که در بیلبوردهای تبلیغاتی هم بسیار کارآمد است و می‌توان از آن بیشترین بهره را گرفت. یک کاربرد فرضی ترموکرومورف، بیلبوردی است که در زمان‌های مختلف روز با افزایش شدت تابش نور خورشید و گرم‌تر شدن هوا، تغییر رنگ می‌دهد.
از دیگر موارد استفاده از ترموکرومورف، این است که در صورت داغ بودن بیش از حد شیشه شیر کودک، لوگوی آن عوض می‌شود و به مادر هشدار می‌دهد. همچنین از این فناوری می‌توان برای مشخص کردن مراکز گردشگری، موزه‌ها و گالری‌های مناسب بازدید برای توریست‌ها در هوای سرد یا گرم استفاده کرد.

یک تکنیک به روز شده
در ترموکرومورف دانشگاه MIT، تصویر در واقع می‌تواند بین دو مدل کاملاً متفاوت جابه‌جا شود. به عنوان مثال یکی از تصاویر در دمای اتاق ظاهر می‌شود و وقتی جیوه به دمای ۳۵ درجه سانتی‌گراد (۹۵ درجه فارنهایت) رسید، تصویر تعویض و یک شکل دیگر نمایان می‌شود. در این ترفند، یک تصویر با جوهرهایی چاپ می‌شود که روشن می‌شوند و با گرم شدن، رنگ می‌گیرند، در حالی که تصویر دیگر، رنگی شروع می‌شود و با گرما، تنها واضح می‌شود.
در تعویض این تصاویر فناوری چندانی به کار نرفته و تنها علم است که خود را نشان می‌دهد.
 این کار با استفاده از یک تکنیک چاپ بلوک چوبی انجام می‌شود که در آن هر تصویر قبل از پوشانده شدن با جوهر ترموکرومیک، با لیزر روی بلوک حک می‌شود. در این تغییر جذاب که هنوز در مراحل آزمایشی قرار دارد، سه تصویر پویا به کار رفته که هر کدام، یک مورد استفاده بالقوه متفاوت را نشان می‌دهند. یکی از این تصاویر یک ماهی را نشان می‌دهد که با گرم شدن هوای اتاق یا بیلبورد موجود در فضای باز، به اسکلت ماهی تبدیل می‌شود. پس از خنک شدن اتاق یا هوا، باز هم عکس ماهی در قاب می‌نشیند. چهره مردی از روبه رو، یک تصویر دیگر است که با افزایش دما، چهره مرد به نیم رخ تبدیل می‌شود، گویی در حال دیدن یک انیمیشن هستید.