در حافظه موقت ذخیره شد...
مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست با ساخت سد ماندگان درمنطقه حفاظت شده
سدها شیره جان «دنا» را می کشند
صدیقه ترابی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید: در مکاتبات با وزارت نیرو اعلام کردیم که چگونه ممکن است سد ماندگانی که فاز اول آن هنوز مصوبه فنی و مجوز محیط زیست ندارد، به مرحله اجرا رفته است؟! ما در معاونت‌های مختلف سازمان حفاظت محیط زیست، پیگیر دستور توقف این سد بوده و هستیم و مقام قضایی نیز این درخواست ما را اجابت کرده اما متأسفانه هنوز اتفاقی نیفتاده است.
او می‌افزاید: استان(اصفهان) ادعا می‌کند که دستورات ویژه‌ای را برای شروع این طرح داریم که مستندات آنها دریافت و با معاونت حقوقی ریاست جمهوری نیز مکاتبه شده است که آیا این مستندات درست است یا خیر؟ البته اصفهان مصوبه‌ای برای انتقال آب از کارون به اندازه 250 میلیون مترمکعب برای تأمین آب شرب دارد اما وزارت نیرو باید مشخص کند که این انتقال از ماندگان قرار است انجام شود یا از محل بهشت‌آباد؟ معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان می‌کند: تفسیر و تأکید ما این است که این طرح باید مجوز ارزیابی محیط زیستی خود را دریافت کند.
پیشتر اسلام جاودان‌خرد، مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد از دل‌نگرانی برای ساخت دو سد خرسان 3 و ماندگان در منطقه حفاظت شده گفته بود. به گفته جاودان خرد، پاسخ سازمان حفاظت محیط زیست به استعلام هر دو سد منفی بوده است. بر اساس قانون پروژه‌ها تنها در صورتی باید اجرایی شوند که مجوز محیط زیست را داشته باشند.
متأسفانه بحث احداث سد خرسان3 از مدت‌ها قبل مطرح بود که حالا دوباره می‌خواهند سدی به نام ماندگان بسازند. جاودان خرد می‌گوید: مخالفت بر پایه قانون و به دو دلیل است، اولاً استقرار صنایع حداقل باید ۱۰۰متر با منطقه حفاظت شده فاصله داشته باشد.دوماً این سد قراراست روی رودخانه ماربُر احداث شود که بخش اعظم حوضه و مخزن آن داخل زیست‌کره و منطقه حفاظت‌شده دنا است.
بدترین قسمت ماجرا از نظر جاودان‌خرد ایجاد دو سد خرسان3 و ماندگان در طرفین دنا است. دنا به‌عنوان بلندترین قله زاگرس و برفی بودن حائز اهمیت زیادی است زیرا با این اقدام، آب وهوایی شرجی بر منطقه حاکم می‌شود، اتفاقی هولناک که اکوسیستم منطقه را نابود می‌کند. لذا هم به متن و هم تاریخ مصوبه اعتراض زدیم و درباره تبعات آن هشدار دادیم.
او می‌گوید: در جهان سابقه ندارد که حفاظت مناطق حفاظت شده را خُرد کرده و مدیریت آن را به چند نفر بسپارند، زیرا تفاوت ایده‌ها و منافع آسیب‌هایی جدی به منطقه وارد می‌کند. جاودان‌خرد هشدار می‌دهد: این منطقه کشش دو سد را ندارد زیرا خرسان 3 مخزنی حدود یک میلیارد و300 مترمکعب دارد. با احداث ماندگان باید قید دنا و زندگی در کهگیلویه و بویراحمد را بزنیم و شاهد کوچ گسترده باشیم. شرجی شدن دنا و کاهش برف و سرما تهدیدی جدی برای کشور است.
سه سد، شیره جان دنا را می‌کشند
دنا را سد دیگری به نام تنگ سرخ هم تهدید می‌کند. «امید سجادیان» تسهیل‌گر اجتماعی و جوامع محلی هم می‌گوید: احداث سد خرسان 3، ماندگان و تنگ سرخ خطرات بسیار جدی روی زیست کره و منطقه حفاظت شده دنا دارد. مناطق حفاظت شده مناطقی هستند که باید شرایط اقلیمی، اکولوژیکی، زیست محیطی، حیات وحش جانوری و گیاهی و حیات آبزیان آن برای نسل‌های آینده حفظ شود و با مشارکت جوامع محلی با لحاظ کردن رویکرد اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی توسعه پایدار داشته باشد.
براساس خصوصیات اکولوژی، ذخیره گاه دنا یکی از نقاط با ارزش از نظر غنای زیستی در دنیا محسوب می‌شود. این منطقه اولین ذخیره گاه زیست کره پس از انقلاب است که در یونسکو ثبت شده.
با چه مجوزی و براساس چه استدلال علمی و فنی، محیط زیستی و منطقی باید دو سد در این منطقه حفاظت شده با فاصله کم از هم ساخته شوند؟ در وضعیت بدون سد، در شرایط دوره خشکسالی به دفعات رودخانه بشار از روستای دهنو تا ایستگاه مختار خشک شده است. با این وضعیت سدهای جدید خود ماجرای دیگری می‌شوند که مطلقاً با منطق سازگار نیست. محاسبات فنی نشان می‌دهد با ساخت سدهای ماندگان و خرسان3 عملاً اکوسیستم رودخانه خرسان (بشار و ماربر) در منطقه حفاظت شده از بین خواهد رفت.
سجادیان می‌پرسد: این چه رسم نامیمونی است که هر روان‌آبی که می‌بینند می‌خواهند منتقل کنند یا سد بسازند؟ حقابه زیستی و مردم پایین دست چه می‌شوند؟ چرا میزان آب شرب، کشاورزی و صنعت مشخص نمی‌شود؟چرا استان‌های مقصد انتقال آب میزان تخصیص آب صنعت خود را به طور دقیق اعلام نمی‌کنند؟ آنچه مسلم است باز هم قرار است آب جاری در رگ‌های منطقه حفاظت شده دنا از طریق این سدها و به نام آب شرب، به کام صنعت برود؛ صنعتی تشنه در دل کویر که سیری ندارد!
