زمزمه پایان جنگ سرد غزه می آید
یـــک گـام تـا آتــش بــــس
همزمان با داغ شدن اخبار مربوط به آتشبس در غزه، جنبش مقاومت اسلامیفلسطین اعلام کرد رهبران این جنبش مجموعهای از تماسها و مشورتها را با رهبران سایر گروههای فلسطینی انجام داده و آنها را از پیشرفتهای حاصل شده در مذاکرات جاری در دوحه مطلع کردهاند.
در این رابطه جنبش حماس در بیانیهای اعلام کرد: بر اساس گزارشها، رهبران گروهها و جناحهای فلسطینی در جریان این تماسها، رضایت خود را از روند مذاکرات اعلام کرده و بر ضرورت آمادهسازی ملی برای مرحله آینده و نیازمندیهای آن تأکید کردند. رهبران حماس و دیگر گروهها همچنین بر ادامه ارتباط و مشورت تا زمان تکمیل توافق آتشبس و تبادل اسرا که به مراحل پایانی خود نزدیک شده است، تأکید کردند. آنها ابراز امیدواری کردند که این دور از مذاکرات به یک توافق روشن و جامع منجر شود.
همزمان با این بیانیه، شبکه قطری الجزیره در خبری فوری از شبکه 13 اسرائیل، به نقل از یک مقام مسئول اسرائیلی نوشت: برخی جزئیات فنی باقی مانده و ممکن است حتی امروز (سهشنبه) توافق آتشبس در غزه اعلام شود.
روز گذشته همچنین، سخنگوی وزارت امور خارجه قطر نیز اعلام کرد که مذاکرات آتشبس و توقف جنگ در نوار غزه به مراحل پایانی رسیده است، اما تا زمان دریافت اخبار خوشحال کننده، نباید خوشبینی زیادی داشت.
به گزارش الجزیره، «ماجد انصاری» روز گذشته در گفتوگو با خبرنگاران در دوحه خاطر نشان کرد که «ما وارد جزئیات نمیشویم، اما پیش نویس توافق به هر دو طرف تحویل داده شده است و الان مذاکرات درباره جزئیات نهایی جریان دارد».
وی افزود: «هیچ سقف زمانی برای اعلام توافق آتشبس در غزه وجود ندارد، اما ما همچنان خوشبین هستیم» و در حال حاضر بحث درباره جزئیات حل نشده میان طرفین ادامه دارد که بخش زیادی از آن مربوط به اجرای این توافق است.
انصاری همچنین تصریح کرد که «طرفین با رویکرد سازنده وارد مذاکرات شدهاند و به فاصله کمیپس از اعلام دستیابی به توافق، اجرای آن آغاز خواهد شد.» وی افزود: «ما در قطر همیشه موضع مان را اعلام و بر لزوم پایان اشغالگری اسرائیل تأکید کردهایم و بحث درباره نحوه اداره غزه در مرحله پس از توافق یک تصمیم فلسطینی است».
سخنگوی وزارت امور خارجه قطر خاطر نشان کرد که طرفهای میانجی ضامن توافق خواهند بود و ما از تلاشهای امریکا و دولتهای فعلی به ریاست جو بایدن و آتی به ریاست دونالد ترامپ قدردانی میکنیم.
وی افزود: «ما شاهد حمایتهای بینالمللی و منطقهای از تلاشهای میانجیگرانه قطر بودیم، اما کاری به سیاست داخلی اسرائیل نداریم؛ مگر اینکه روی سیر مذاکرات تأثیر داشته باشد».
آکسیوس: بلینکن طرحی برای بازسازی و اداره غزه ارائه میکند
پیش از بیانیه حماس و اظهارات مقام قطری، وبگاه آکسیوس به نقل از سه مقام امریکایی از ارائه طرح بازسازی و اداره غزه پس از جنگ توسط آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده خبر داد.
آکسیوس نوشت: بلینکن آخرین هفته خود را در وزارت خارجه سپری میکند، اما امیدوار است که طرح او به عنوان مرجعی برای هر برنامه آتی پس از جنگ غزه، از جمله برای دولت آینده ترامپ، مورد استفاده قرار گیرد.
باراک راوید نویسنده اسرائیلی این گزارش میافزاید، طرح ساختار سیاسی غزه پس از جنگ، برای اجرای مرحله دوم توافق - که برای دستیابی به آتشبس دائمیو پایان جنگ طراحی شده است - بسیار مهم خواهد بود. بلینکن طرح خود را برای امنیت، اداره و بازسازی غزه پس از برقراری توافق آتشبس به چندین متحد ایالات متحده ارائه کرده است. او هفته گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی در پاریس گفت: «ما آمادهایم آن را به دولت ترامپ تحویل دهیم تا بتواند روی آن کار کند و وقتی فرصت فراهم شد آن را اجرایی کند.»
راوید با توجه به تنشهایی که این طرح پیشنهادی در هیأت حاکمه امریکا ایجاد کرده، مینویسد: طرح بلینکن به یک موضوع بسیار بحثبرانگیز در داخل وزارت امور خارجه و منبع درگیریهای داخلی شدید تبدیل شده است؛ برخی از مقامات وزارت خارجه نگران بودند که این طرح در خدمت منافع بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل باشد و تشکیلات خودگردان فلسطین را به حاشیه براند.
آکسیوس در ماه اکتبر هم گزارش داده بود که بلینکن روی طرحی برای دوران پس از جنگ غزه بر اساس ایدههایی که توسط اسرائیل و امارات متحده عربی تهیه شده بود، کار میکند و میخواهد آن را پس از انتخابات ریاست جمهوری ارائه دهد.
بلینکن، جیمیروبین، مشاور و دوست صمیمیخود را به عنوان مسئول اصلی طرح «روز بعد» منصوب کرد. چند هفته پیش، روبین برای گفتوگو درباره این طرح به اسرائیل و کرانه باختری سفر کرد.
مقامات امریکایی گفتند که مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین فهرست بلند بالایی از ملاحظات خود را در مورد این طرح به روبین ارائه کردند و نشان دادند که از آن حمایت نمیکنند.
این گزارش میافزاید، طرح بلینکن بر اساس ایجاد یک سازوکار حاکمیتی است که شامل مشارکت جامعه بینالمللی و کشورهای عربی میشود که میتوانند نیروهایی را برای تثبیت وضعیت امنیتی و ارائه کمکهای بشردوستانه به غزه اعزام کنند. طبق این گزارش،
تل آویو خواستار مشارکت کشورهای عربی در غزه پس از جنگ شده، اما تاکنون از موافقت با هر طرحی برای «روز بعد» که شامل مشارکت تشکیلات خودگردان فلسطین باشد، خودداری کرده است!
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب امریکا نیز دوشنبه شب در مصاحبه با نیوزمکس گفت که اسرائیل و حماس «بسیار به توافق نزدیک شدهاند.» او گفت: «من متوجه شدم که آنها در حال نهایی کردن توافق هستند؛ شاید تا پایان هفته.» این گزارش میافزاید، استیو ویتکوف، نماینده ترامپ هم در مذاکرات دوحه شرکت دارد.
گمانهها
درباره جزئیات متن توافق
با گرم شدن فضای خبری پیرامون توافق، منابع رسانهای به ذکر جزئیاتی درباره زمان و مفاد متن توافق آتشبس پرداختند و برخی منابع عبری روزهای پنجشنبه و جمعه هفته جاری را موعد احتمالی اعلام توافق آتشبس خواندند. کانال ۱۲ اسرائیل با اشاره به این خبر اعلام کرد که ممکن است این توافق به صورت امضا شده نباشد؛ اما احتمال این وجود دارد که توافق اولیه یا
پیش نویس در این دو روز انجام شود و هر دو طرف به آن پایبند باشند.
کانال 12 همچنین افشا کرد که قرارداد احتمالی با جنبش حماس سه مرحلهای بوده و شامل امتیازدهی تلآویو در خصوص آزادسازی اسرای فلسطینی دارای محکومیتهای سنگین و نیز بازگشت آوارگان فلسطینی به شمال نوار غزه است.
برخی منابع دیگر نیز مدعی دستیابی به متن توافق احتمالی شدند. در یکی از این اسناد ادعایی، درباره بندهای قرارداد آمده است که این توافق طی سه مرحله انجام میشود که مهمترین مفاد مرحله اول شامل تعلیق موقت عملیات نظامیمتقابل بین دو طرف و عقبنشینی نیروهای اسرائیلی به سمت شرق، تعلیق موقت عملیات هوایی (تجسسی و نظامی) به مدت 10 ساعت در روز، بازگشت آوارگان به مناطق سکونت خود و مبادله اسرا میشود.