داود مسعودی
پژوهشگر آی سی تی، اقتصاد دیجیتال
و هوش مصنوعی

 در بسیاری از کشورهای جهان از فیلترینگ به عنوان یک ابزار مدیریتی و امنیتی استفاده می‌شود ولی این محدودیت‌ها، گسترده نیستند و به عنوان مثال یک محتوای خاص و مغایر با قوانین یک کشور، فیلتر می‌شود. اما فیلترینگ به شیوه‌ای که در کشور ما در حال حاضر وجود دارد، از ابعاد مختلف قابل بحث است.
یکی از این تأثیرها استفاده از فیلترشکن بر میزان مصرف انرژی است و با توجه به ناترازی‌های انرژی موجود در کشور، باید به این موضوع توجه کرد. یکی دیگر از اثرات فیلترینگ و به تبع آن استفاده کاربران از فیلترشکن‌ها، افزایش بار سرورهاست. همچنین از آنجا که در شرایط فیلترینگ و استفاده از فیلترشکن‌ها، باید درخواست‌های کاربران برای دسترسی به سایت‌ها یا پلتفرم‌های مسدودشده پردازش شوند، این امر نیز می‌تواند منجر به افزایش ترافیک اینترنت شود. بدین ترتیب برای فیلتر کردن محتوا، نیاز به سرورهای قدرتمند و بیشتری است که خود مصرف انرژی را افزایش می‌دهد.  مصرف انرژی در زیرساخت‌های شبکه هم موضوع دیگری است که باید در شرایط فیلترینگ به آن توجه کرد. استفاده از فیلترشکن‌ها، ممکن است منجر به افزایش نیاز به تجهیزات و زیرساخت‌های جدید شود که این امر هم مصرف انرژی را افزایش می‌دهد. همچنین شرایط فیلترینگ، نگهداری و به‌روزرسانی مداوم این تجهیزات را ضروری می‌کند که این امر خود باعث افزایش مصرف انرژی می‌شود.
آنچه مسلم است اینکه محدودیت دسترسی به اینترنت، بر رفتار کاربران تأثیرگذار است. با فیلترینگ، کاربران به جست‌و‌جوی راه‌های دور زدن فیلترها با استفاده از «وی پی ان‌»ها می‌روند که این کار نیز ممکن است منجر به مصرف انرژی بیشتر شود. فیلترینگ، تأثیرهای اجتماعی و اقتصادی نیز به دنبال دارد که از آن می‌توان به کاهش بهره‌وری اشاره کرد. فیلترینگ می‌تواند به بهره‌وری کارمندان و شرکت‌ها تأثیر منفی بگذارد و به هدررفت انرژی در فعالیت‌های غیرمولد منجر شود.
یکی دیگر از نتایج فیلتر فضای مجازی، توسعه نابرابری‌هاست. فیلترینگ ممکن است با افزایش مصرف انرژی در مناطق کمتر توسعه‌یافته، به افزایش نابرابری‌های دیجیتال نیز منجر شود.