امیر فرشباف
روزنامه‌نگار

گسترش آتش در ایالت کالیفرنیا و ناتوانی دولت در مهار آن منجر به تشدید دوقطبی‌های سیاسی و اجتماعی در امریکا شده است و جریان‌ها و ایدئولوژی‌های مختلف هر یک از زاویه‌ای خاص به نقد عملکرد هیأت حاکمه امریکا می‌پردازند. نوک پیکان این انتقادها نیز متوجه سیاست خارجی ایالات متحده و تأثیر آن بر مدیریت داخلی است. دو جنگ اوکراین و غزه نیز در کانون این انتقادها قرار دارند.
با این حال، برخی دیگر هر استدلالی که بحران های داخلی را به سیاست خارجی تقلیل دهد، نامعتبر و آمیخته به مغالطه می دانند.
وبگاه «میدل ایست آی» در گزارشی در این باره نوشت: در حالی که آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس همچنان شعله‌ور است، رسانه‌های اجتماعی انگشت اتهام را به سوی آتش افروزی‌های اسرائیل در غزه می‌برند. در شرایطی که وحشت در «شهر فرشتگان» در حال فراگیر شدن است، بسیاری بر کاهش بودجه اداره آتش‌نشانی ایالتی و افزایش حمایت مالی ایالات متحده از اسرائیل تأکید می‌کنند.
همزمان با ادامه مبارزه لس‌آنجلس با آتش‌سوزی‌های ویرانگری که منطقه را در بر گرفته، بسیاری در فضای مجازی به شباهت‌های بین تجربه تخریب و آوارگی ساکنان لس‌آنجلس و رنج فلسطینیان از بمباران‌های مداوم اسرائیل در غزه اشاره کرده‌اند. بسیاری از کاربران از کاهش بودجه نزدیک به 18 میلیون دلاری اداره آتش‌نشانی شهرستان لس‌آنجلس همزمان با افزایش حمایت مالی ایالات متحده از اسرائیل انتقاد کردند.
 
از اعتراض به نابرابری اقتصادی تا انتقاد از تخریب غزه
دیگر کاربران رسانه‌های اجتماعی به استاندارد دوگانه واکنش‌های همدلانه به امریکایی‌های آسیب‌دیده از آتش‌سوزی‌ها در مقایسه با واکنش‌ها - یا عدم واکنش - به تخریب غزه توسط اسرائیل اشاره کرده‌اند. جیمز وودز یکی از سلبریتی‌هایی است که خانه‌شان را در آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس از دست داده‌اند. او از حامیان پرشور بمباران غزه توسط اسرائیل بوده است. در واکنش به از دست دادن خانه وودز، بسیاری پستی قدیمی‌ از او را در ایکس منتشر کرده‌اند که در آن گفته بود: «آتش‌بس نه. سازش نه. بخشش نه. #همه_آنها_را_بکشید».
یکی دیگر از جنبه‌های فاجعه در لس‌آنجلس که توجه زیادی را در فضای آنلاین به خود جلب کرده است، این است که تقریباً 400 آتش‌نشانی که اعزام شده‌اند، پنج دلار در ساعت حقوق می‌گیرند.
بسیاری هم ساکنان ثروتمند لس‌آنجلس را که به دنبال آتش‌نشانان «خصوصی» هستند، مورد انتقاد قرار داده‌اند و می‌گویند آنها هر هزینه‌ای را برای واکنش سریع‌تر می‌پردازند. یکی از حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی نوشته است: «نابرابری ثروت در لس‌آنجلس بسیار زیاد است و کسانی که جا مانده‌اند بسیار فقیر و یا بی‌خانمان هستند و قادر به فرار نیستند. به ازای هر عمارتی که می‌بینید سوخته است، هزاران نفر فقیر همه چیز خود را از دست می‌دهند، بیشتر مستأجرانی که نمی‌توانند جایگزینی برای آنچه از دست داده‌اند پیدا کنند. خانه‌های آنها نشان داده نمی‌شود.»
 
نقد سیاست خارجی یا فرافکنی؟
با این حال، برخی نیز این انتقادها را وارد ندانسته و تحلیل یک رویداد داخلی برحسب سیاست خارجی را نامعتبر می‌دانند. مجله آتلانتیک در یادداشتی درخصوص توضیحاتی که این روزها درباره این رویداد مطرح می‌شود، نوشت: «توضیحات متعددی برای ویرانی ناشی از آتش‌سوزی‌های سراسری لس‌آنجلس، ارائه شده است. برخی از مفسران استدلال کرده‌اند که حکومت محلی ناکارآمد، منطقه را برای مقابله با چنین فاجعه‌ای در مقیاس بزرگ آماده نکرده بود. برخی دیگر، تأثیر تغییرات آب‌وهوایی یا خطرات بادهای «سانتا آنا» را مطرح کرده‌اند و برخی نیز اوکراینی‌ها یا اسرائیل را مقصر دانسته‌اند.»
به عنوان یک نمونه، چارلی کرک، مدیرعامل سازمان جوانان محافظه‌کار «ترنینگ پوینت یو‌اس‌ای»، در شبکه ایکس نوشت: «ما 250 میلیارد دلار به اوکراین فرستادیم و با این حال نمی‌توانیم برای مهار آتش‌سوزی‌ها در کالیفرنیا آب تهیه کنیم.» این پست بیش از 100هزار لایک و 10 میلیون بازدید داشته و توسط دیگر حامیان دونالد ترامپ نیز بازنشر شد. یک وبسایت راست‌گرای مشهور دیگر نیز در واکنش به اعلام ارسال بسته کمک نظامی دولت به اوکراین، با کنایه نوشت: «کالیفرنیا همین الان در آتش می‌سوزد، البته که بایدن باید پول بیشتری به کی یف بدهد.»
این یادداشت می‌افزاید، در طرف دیگر، گفتمان مشابهی شکل گرفته، اما با مقصری متفاوت. محمد صفا، فعال حقوق بشر که سازمانی با اعتبار سازمان ملل را اداره می‌کند، در پستی در ایکس که حدود 150 هزار لایک و 2.9 میلیون بازدید داشت، اعلام کرد: «متأسفم امریکا! دولت شما نتوانست هزینه آب برای شیرهای آتش‌نشانی و هواپیماهای آتش‌نشان را فراهم کند، زیرا مجبور است میلیاردها دلار مالیات را به اسرائیل بدهد تا کودکان بی‌گناه در غزه را بکشد.» مهدی حسن، مفسر ترقی‌خواه، در واکنش به گزارش ان‌بی‌سی و هشدار رئیس آتش‌نشانی لس آنجلس مبنی بر اینکه کاهش بودجه می‌تواند به واکنش به شرایط اضطراری آسیب برساند، این جمله را به تیتر خبر اضافه کرد: «ایالات متحده از 7 اکتبر گذشته، رکورد 17.9 میلیارد دلار کمک نظامی را به اسرائیل ثبت کرده است.»
این یادداشت با انتقاد از این سبک استدلال می‌افزاید، تلاش‌های مشابه برای انتقال مسئولیت به خارج از کشور پس از طوفان هلن در ماه سپتامبر نیز مشاهده شد و به سرعت به یک عنصر ثابت در گفتمان‌های انتقادی ما پس از فجایع تبدیل می‌شود. اما چه این ادعاها چپ‌گرایانه باشند یا راست‌گرایانه، هر دو به یک اندازه در معرض اشتباه هستند. کالیفرنیا پنجمین اقتصاد بزرگ جهان را دارد و از کشورهای انگلستان، هند و فرانسه پیشی گرفته است. این ایالت دارای ثروتمندترین مالیات دهندگان در امریکا است. به زبان ساده، اینکه دولت فدرال کسری از یک درصد از بودجه 6.8 تریلیون دلاری خود را برای اوکراین و اسرائیل استفاده می‌کند، دلیل این نیست که چرا یکی از ثروتمندترین دولت‌های ایالتی کشور برای مقابله با یک وضعیت اضطراری بسیار محتمل آماده نبوده است.
نظریه‌های عجیب و غریبی مانند اینها نه تنها به این دلیل که ماهیت حکمرانی را تحریف می‌کنند؛ بلکه به این دلیل که توانایی جامعه را برای اصلاح خود تضعیف می‌کنند، آسیب‌زا هستند. در پی وقوع یک فاجعه، مردم جوامع سالم از خود می‌پرسند: «ما چه اشتباهی کردیم؟» درحالی که شهروندان جوامع ناسالم می‌پرسند: «چه کسی این کار را با ما کرد؟» ملت‌هایی که مسائل داخلی خود را به عوامل خارجی نسبت می‌دهند، توانایی رسیدگی به آنها را از دست می‌دهند. مقصر دانستن «خارجی‌های مفت‌خور» برای شکست‌های سیاستگذاری و حکمرانی که باعث آتش‌سوزی‌های لس آنجلس شد، از وقوع شکست‌های آینده جلوگیری نخواهد کرد، بلکه به علل واقعی این شکست‌ها اجازه می‌دهد تا همچنان وخیم‌تر شوند.
به همین دلیل، مورخ والتر راسل مید زمانی هشدار داد که «اعتیاد به تئوری‌های توطئه نامعقول، پیش‌برنده‌های بسیار قوی برای نابودی ملی است.» هنگامی که مردم مشکلات داخلی خود را به گردن قربانیان خارجی می‌اندازند، هر تلاشی برای مواجهه واقعی با آن مشکلات را از بین می‌برند. این بدان معناست کسانی که این استدلال‌ها را گسترش می‌دهند نه تنها اهداف خود، بلکه همه را نیز به خطر می‌اندازند.