شیما جهانبخش
خبرنگار

 آبان ماه سال گذشته بود که اولین محموله مرکبات استان با کشتی از طریق بندر امیرآباد به روسیه، همسایه شمالی ایران، صادر شد. هر چند همچنان بخش زیادی از تولید سالانه محصولات کشاورزی استان مازندران که حدود 7 میلیون و 500هزار تن است به دلیل نداشتن پایانه صادراتی محصول کشاورزی امکان صادرات نداشته، اما اکنون با حمایت دولت، باغداران و مسئولان این استان بیش از پیش امیدوار به حضور در بازار‌های جهانی شده‌اند.
توسعه روابط تجاری و ‌افزایش ارزآوری از محل صادرات کالاهای غیرنفتی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت چهاردهم است. برنامه‌ای که در مازندران به عنوان قطب تولید مرکبات کشور تلاش می‌شود با بهره‌مندی از ظرفیت تولید سالانه ۳میلیون تنی مرکبات و قرار گرفتن در مسیر صادراتی عملیاتی شود.
 موضوعی که معاون اول رئیس‌جمهوری هم بر آن تأکید و بیان کرد: اکنون وقت آن است که جهش صادرات را به صورت واقعی دنبال کنیم. صادرات غیرنفتی برای دولت بسیار مهم است به همین خاطر در تلاشیم با برقراری روابط رسمی با سازوکارهای بین‌المللی و منطقه‌ای زمینه صادرات را در هر استان بسته به تولیدات و محصولات خاص آن فراهم کنیم.  محمدرضا عارف از نهایی شدن «قرارداد تجارت آزاد» در آینده نزدیک خبر داد و گفت: این قرارداد، شرایط مناسبی فراهم می‌کند تا بتوانیم به صورت جدی‌تر به حوزه صادرات بپردازیم و در زمینه تجارت خارجی وضعیت بهتری نسبت به گذشته داشته باشیم.
لبخند بازار‌های جهانی
به مرکبات مازندران
«بابک مؤمنی»، رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم با اعلام اینکه امسال اقبال خوبی در بازارهای جهانی برای مرکبات استان وجود دارد، به «ایران» گفت: در حال حاضر از آغاز زمان برداشت مرکبات (اول مهر) تا کنون (15 دی ماه) بیش از 80 درصد از مرکبات استان برداشت شده است. طی این مدت صادرات مرکبات از 170 هزار تن فراتر رفته و شاهد رشد  120 درصدی آن بوده‌ایم.
وی با بیان اینکه میزان تولید تاکنون 2 میلیون و 900 هزار تن بوده، اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود میزان برداشت پرتقال تامسون حدود 5 درصد کاهش داشته باشد ولی خوشبختانه نارنگی‌های پیش‌رس سال پربار و مناسبی داشته است. البته در هفته‌های اخیر به علت همزمانی با پایان سال میلادی روند صادرات مرکبات در استان کند شده بود اما این روند به حالت عادی بازمی‌گردد و پیش‌بینی می‌شود میزان صادرات همچنان افزایش داشته باشد.
این مقام مسئول راه‌اندازی و توسعه صنعت کشتیرانی در دریای خزر را راه‌حل اصلی رونق صادرات محصولات کشاورزی دانست و گفت: در حال حاضر روسیه یکی از مهم‌ترین بازارهای هدف و واردکننده عمده مرکبات استان است، اما متأسفانه به‌دلیل هزینه‌های بالای حمل‌ونقل دریایی و نبود زیرساخت‌های مناسب در بنادر، قیمت تمام‌شده محصول برای ما بالاتر از حد معمول است. به همین خاطر اگر خطوط حمل‌ونقل دریایی مستقیم و ارزان‌تر ایجاد شود، صادرات به روسیه برای ما بسیار پرسودتر خواهد بود. رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با تأکید بر تأمین نیاز بازار داخلی افزود: در کنار تازه‌خوری برای تعادل بازار پایان سال بیش از ۱۵۰هزار تن مرکبات در انبارهای استان با رعایت اصول مناسب ذخیره‌سازی شده است. البته این ذخیره‌سازی ادامه دارد و لازم است علاوه بر دقت باغداران به مسائل فنی، سورتینگ‌داران نیز اصول انبارداری مناسب را رعایت کنند تا شاهد عرضه به‌موقع محصول باکیفیت در کشور باشیم.

سبززدایی ممنوع
مؤمنی با بیان اینکه امسال بیش از ۹۷ درصد به مسأله زمان برداشت مناسب توجه داشته‌اند، گفت: همین موضوع سبب استقبال دیگر کشورها از محصول شده در حالی که در برخی سال‌ها سبززدایی ضربه سنگینی به بازار مرکبات استان وارد کرده است. البته جهاد کشاورزی در این زمینه با برگزاری کلاس‌های توجیهی باغداران را با آسیب‌های این اقدام آشنا کرد، اما در برخی موارد شاهد سبززدایی و رنگ‌افزایی به‌خصوص در پرتقال تامسون از سوی سورتینگ داران بوده‌ایم. بر همین اساس امسال سازمان جهاد کشاورزی با هماهنگی استانداری با محوریت دانشگاه علوم پزشکی ضوابطی را برای تولید و عرضه مرکبات در نظر گرفت که بر اساس آن رنگ‌آمیزی مرکبات در سورتینگ‌ها ممنوع و در صورت هرگونه گزارش سبززدایی با متخلفان برخورد خواهد شد.
 وی خاطرنشان کرد: البته این قدم اول برای توسعه صادرات است و باغداران و مسئولان این حوزه توجه داشته باشند صادرات استانداردهایی مانند بسته‌بندی‌های مدرن، استفاده مناسب از سموم و... می‌خواهد که بعضی از باغداران ما هنوز با آن آشنا نیستند. در این زمینه جهاد کشاورزی تلاش کرده آموزش‌هایی را برای باغداران و صادرکنندگان برگزار کند اما برای رسیدن به نتیجه نهایی لازم است یارانه‌ای برای تهیه تجهیزات بسته‌بندی در اختیار صادرکنندگان قرار گیرد تا محصولات ما در بازارهای جهانی موفق‌تر ظاهر شوند.

توسعه صادرات مرکبات
از برنامه‌های جدی استان
«رضا گنجی»، سرپرست معاونت اقتصادی استانداری مازندران هم پیگیری برای توسعه صادرات مرکبات را از برنامه‌های جدی استان عنوان و اظهار کرد:‌ از آنجایی که به عنوان استان نخست تولید مرکبات کشور، ظرفیت مناسبی برای صادرات داریم در تلاشیم تا  بتوانیم با حمایت از باغداران به هدف موردنظر دولت مبنی بر رشد صادرات کالاهای غیرنفتی برسیم.
وی با اشاره به اجرای طرح‌های مختلف ادامه داد:‌ موضوع نبود پایانه صادراتی در سال‌های گذشته مشکلات زیادی را برای فعالان این حوزه ایجاد کرده بود اما در حال حاضر با راه‌اندازی پایانه صادراتی روماک در شهرستان جویبار بخش مهمی از زیرساخت‌های صادرات مرکبات در استان ایجاد شده است. البته همچنان توسعه این مجموعه ادامه دارد.
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری مازندران خاطرنشان کرد: در دیدار سفیر ازبکستان از این مجموعه بر همکاری بیشتر دو کشور و استفاده از ظرفیت استان در بخش مرکبات و ماشین‌آلات کشاورزی استان تأکید و قرار شد برای افزایش مبادلات در آینده نزدیک اتاق بازرگانی مازندران در کشور ازبکستان ظرفیت‌های تولیدی مرکبات و ماشین‌آلات کشاورزی استان را به نمایش بگذارد.
 این مقام مسئول همچنین از افزایش صادرات مرکبات در ۹ ماهه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته خبر داد و گفت: در این بازه زمانی میزان صادرات مرکبات از گمرکات استان حدود ۲۱ هزار تن به ارزش ۷ میلیون و ۵۵۱ هزار دلار بوده است. همچنین در این مدت ۱۱هزار و ۳۰۰ تن کیوی به ارزش ۶ میلیون و ۶۳۳ هزار دلار به خارج از کشور صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از لحاظ وزنی ۳۸ درصد و از لحاظ ارزشی ۴۰ درصد رشد داشته است.
گنجی کشورهای عراق، روسیه، هند، ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان و افغانستان را مهم‌ترین مقصد مرکبات استان دانست و اظهار کرد: یکی از مشکلات مهم صادرات مرکبات جلوگیری از صادرات از طریق گمرکات آستارا بود که امسال برای حل آن بخشی از صادرات مرکبات و کیوی از مبادی غیر از گمرکات انجام شد.