یادداشت
منطقه آزاد چابهار تجلی بخش توسعه مکران
حمیرا ریگی
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار
منطقه آزاد چابهار و سواحل مکران ظرفیت بالقوهای بود که سالها مورد غفلت قرار گرفته بود تا اینکه مقام معظم رهبری با شناخت عمیق نسبت به ظرفیت راهبردی مکران، دولتها را به فعالسازی ظرفیتهای بالقوه این منطقه توصیه کردند. بر همین اساس دولت چهاردهم با توجه به رویکرد وفاق ملی و توسعه متوازن کشور، توجه به اقتصاد دریامحور و توسعه سواحل مکران را در دستور کار قرار داد و در اولین سفر استانی خود میهمان مردم سیستان و بلوچستان شد.
سواحل مکران از میناب تا مرز پاکستان از منظر آمایش سرزمین و امنیت غذایی اهمیت بسیار زیادی برای کشور دارد. دراین میان بندر چابهار که در محل تلاقی دو کریدور ترانزیتی مهم جهان یعنی شمال – جنوب و شرق – غرب قرار گرفته به عنوان گل سرسبد سواحل مکران، دروازه ترانزیت شرق ایران و یک منطقه استراتژیک برای توسعه ترانزیت و صنایع محسوب میشود. این ویژگی ممتاز در دیگر مناطق ساحلی جنوب ایران و حتی کشورهای حاشیه خلیج فارس دیده نمیشود ونقطه طلایی برای پردازش محصولات صادراتی و اتصال به کریدورهای بینالمللی تجارت جهانی به حساب میآید.
همه این مزیتها سبب شده در آستانه دومین سفر رئیسجمهوری به چابهار، مردم این منطقه استراتژیک چشم انتظار تحولات چشمگیری در حوزههای اقتصادی، زیرساختی و دیپلماسی باشند. البته مسئولان استان نیز بعد از تأکیدات رئیس جمهوری بر توسعه این منطقه در اولین سفر خود به سیستان و بلوچستان نیز بر آن شدهاند تا با تکیه بر ظرفیتهای بومی، رونق اقتصاد محلی، حمایت از بخشهای مختلف اقتصاد محلی بویژه شیلات، کشاورزی، گردشگری و صنایع دستی زمینه رشد اقتصادی منطقه آزاد چابهار و به تبع آن کشور را بیش از پیش سرعت دهند.
دکتر پزشکیان در سفر اخیر خود به استان سیستان و بلوچستان درباره اهمیت برنامه توسعه سواحل مکران در دولت، گفته بود: «هفتهای نیست درباره مکران، خلیج فارس، مازندران و کریدورها جلسه نداشته باشم. قرار است از کارشناسان بینالمللی با رتبههای بالای علمی برای مشورت دعوت کنیم. در این باره با رهبری صحبت کردهایم. باید بهترین باشیم و به جایگاهی برسیم که برازنده جامعه ما باشد.»
حالا با این حمایتهای دولت برای ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی سواحل مکران و مهمتر از آن منطقه آزاد چابهار اجرای برنامههای مهمی در بخشهای مختلف کشاورزی، گردشگری، انرژی، زیرساخت مبادلاتی و... در دستور کار مسئولان استان قرار گرفته است.
مدرنسازی ناوگان صیادی، توسعه صنایع فرآوری آبزیان و افزایش صادرات، کشت محصولات گرمسیری و گیاهان دارویی، احداث گلخانههای مدرن و چندین طرح دیگر از مهمترین برنامهها در حوزه کشاورزی است. همچنین توسعه زیرساختهای گردشگری، احداث اقامتگاههای بومگردی، برگزاری جشنوارهها، حمایت از تولیدکنندگان و ایجاد بازارچههای صنایع دستی هم برای توسعه بخش گردشگری در دستور کار قرار گرفته است.
البته پر واضح است تا زمانی که زیرساختهای مبادلاتی فراهم نباشد نمیتوان این طرحها را اجرا کرد. بر همین اساس گام اول برای اجرای طرحهای منطقه آزاد چابهار توسعه در حوزه حملونقل، تسریع در اجرای راهآهن چابهار- زاهدان و ارتقای جادههای ترانزیتی خواهد بود. همچنین تلاش خواهد شد با تأمین برق پایدار، اجرای پروژه انتقال گاز و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر مشکلات صنایع و دیگر طرحها در حوزه انرژی برطرف و راه توسعه آنها هموار شود.
در حوزه زیرساخت مبادلاتی نیز برنامهریزیهای لازم برای توسعه بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری و ایجاد شهرکهای لجستیکی صورت گرفته تا بتوانیم با جذب سرمایهگذار و توسعه روابط اثرات تحریمها را کاهش دهیم.
حالا مردم چابهار امیدوارند در کنار حمایت دولت از اجرای طرحهای ذکر شده، سفر رئیسجمهوری با تکیه بر «دیپلماسی وفاق» و توجه به تمامی ابعاد توسعه، منطقه آزاد چابهار را به نمادی از پیشرفت و توسعه در منطقه تبدیل کند.