چالشآفرینی ترکیه برای ترانزیت ایران
سهیلا یادگاری/ براساس برنامه راهبردی رشد ترانزیت، تا پایان امسال تحقق ترانزیت 20 میلیون تنی مدنظر قرارگرفته است. با توجه به روند 9 ماهه سالجاری، رسیدن به ترانزیت 20 میلیون تنی تا پایان سال قابل پیشبینی است اما مشکلاتی طی روزهای اخیر در مرز بازرگان برای خروج کامیونها از کشور و ورود به کشور ترکیه پیش آمده که تحقق ترانزیت 20 میلیون تنی را تهدید میکند.بر اساس این گزارش اواسط هفته پیش، ترکیه معافیت مالیاتی سوخت کامیونهای ایرانی را لغو کرد و این تصمیم موجب ماندگاری بیش از هزار کامیون در مرز بازرگان شد. از این مرز روزانه نزدیک به 300 کامیون وارد کشور ترکیه میشوند که بهخاطر این مشکل عبور کامیونها به صفر رسیده است.
اروجعلی علیزاده، مدیر کل راهداری و حملونقل جادهای آذربایجان شرقی به «ایران» گفت: اگرچه در مرزهای کشورمان کامیونها هنگام خروج به میزان سوخت، ملزم به پرداخت مالیات و عوارض گمرکی معادل ظرفیت باک خود هستند، اما ترکیه نیز در اقدامی متقابل این قانون را برای کامیونهای ایرانی از روز جمعه هفته گذشته به اجرا گذاشته است.
وی افزود: بر اساس تصمیم دولت ترکیه، کامیونهای ایرانی باید هنگام ورود به ترکیه، به اندازه حجم باک سوخت خود به ازای هر لیتر معادل 27 لیر ترکیه مالیات بپردازند. با برداشت معافیت مالیات بر سوخت از سوی ترکیه و با توجه به گنجایش باک کامیونها، بطور متوسط هر کامیون باید حدود 60 میلیون تومان هزینه پرداخت کند. رانندگان میگویند نمیتوانند این مبلغ را پرداخت کنند چون هزینه آنان بیشتر از درآمدشان میشود. البته قرار است رایزنی و گفتوگوهایی برای این مشکل صورت گیرد.
جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت سازمان راهداری نیز با اشاره به اخذ مالیات در اجرای طرح «باک پر» برای کامیونهای خروجی از کشور به «ایران»گفت: بر اساس این طرح کامیونهای ایرانی وغیر ایرانی باید باک سوخت خود را پر کرده یا معادل هزینه آن را پرداخت کنند. این اقدام با هدف مقابله با قاچاق سوخت و کنترل سوخترسانی مرزی اجرا شده است. این طرح را ستاد مبارزه با قاچاق کالا و سوخت اجرا کرده است.
هدایتی افزود: چون ایران این طرح را اجرا کرده کشور ترکیه نیز اقدام متقابلی انجام داده است. برای اجرای این طرح سازمان راهداری نقشی ندارد.همچنین با توجه به اینکه بیش از 90 درصد ترانزیت وجابه جایی کالا از مسیر جاده انجام میشود، ممکن است هدفگذاری ترانزیت تا پایان سال، مانند 9 ماهه ابتدایی پیش نرود. مسیرهای فعلی کریدور شمال-جنوب ذیل مسیرهای ریلی، جادهای و دریایی از ظرفیت ۲۰ میلیون تنی ترانزیت برخوردار است که باید این ظرفیت فعال شود.
فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی با بیان این مطلب روز گذشته در نشست مشترک با رمان استاراویت وزیر حملونقل فدراسیون روسیه خاطرنشان کرد: طبق توافقات انجام شده میان دو کشور در سنوات گذشته، دستیابی به هدف ترانزیت ۱۰ میلیون تن بار در مسیر کریدور شمال-جنوب ضرورت دارد.