ندا سیجانی
روزنامه‌نگار

سیزدهمین دوره سراسری و دومین دوره بین‌المللی رویداد تئاتری صاحبدلان با تجلیل و تقدیر از هنرمندان این دوره از جشنواره در سالن خاتم الانبیاء شهر رشت به پایان رسید.

پیام اخلاق و اخلاق‌مداری در تئاتر دینی
اتابک نادری در گفت‌و‌گو با «ایران» از نگاه یک بازیگر و کارشناس این حوزه در خصوص تئاتر دینی بیان کرد: از نگاه من هر تئاتری که در حوزه اخلاق و اخلاق‌مداری تولید شود یک کار دینی خواهد بود، چرا که همه ادیان براساس زندگی بهتر انسان دستورالعمل‌هایی صادر کرده‌اند، بنابراین تئاتری که بر اساس این دستورالعمل‌ها حرکت کند ولو اینکه نامی از قرآن و ائمه(ع) هم برده نشود، یک تئاتر دینی محسوب می‌شود. به عنوان مثال، دروغ گفتن یک کار قبیح غیراخلاقی است و اگر روی این مسأله اثری ساخته شود یک اثر ارزشمند دینی محسوب می‌شود.

خبری از آیین‌های مذهبی در تئاتر نیست
حسین مسافرآستانه، کارگردان نام‌آشنای تئاتر نیز در این باره گفت: طبعاً تمام تلاش جشنواره تئاتر صاحبدلان این است که بتواند ژانر مذهبی فعالیت‌های تئاتری کشور را سامان‌بخشی کند و خوشبختانه دراین چهارده دوره که از برگزاری آن می‌گذرد، توانسته در بخش‌هایی به توفیق‌هایی دست یابد، بویژه در تولید متن. ایرادی که در فعالیت‌های بخش مذهبی تئاتر وجود دارد این است که عموماً با فقر متن نمایشی روبه‌رو هستیم. این جشنواره می‌تواند انگیزه‌ای باشد تا تعداد متون نمایشی ماندگار افزایش یابد تا بتوان سال‌های بسیاری از آن استفاده کرد.
او افزود: متأسفانه آشنایی ما با تئاتر از جایگاه خوبی صورت نگرفته است. در واقع تا آن زمان که با درام غربی روبه‌رو نبودیم، تمامی فعالیت‌ها و انواع گونه‌های نمایشی ما ریشه در باورها و اعتقادات دینی و اجتماعی و فرهنگی داشت، اما آشنایی ما با تئاتر غرب به دلیل جو روشنفکرانه‌ای که با خود آورد، ما را از ریشه‌های تئاتری و اعتقادی و اجتماعی دور کرد تا آنجا که تا سال‌های سال اساساً تفکر مذهبی در تئاتر یک نگاه تحقیرآمیز داشت. البته از بعد انقلاب تلاش شد این مسأله به‌صورت ریشه‌ای حل شود، اما متأسفانه همچنان به قوت خود باقی است و ریشه تئاتر در تفکر سیاسی و اجتماعی غرب باقی مانده است. بنابراین ضرورت دارد برنامه‌ریزی‌هایی وجود داشته باشد و صرف برگزاری این جشنواره هم شاید ثابت کرده نمی‌تواند نتیجه قطعی به ما بدهد و بار دیگر تأکید می‌کنم باید برنامه‌ریزی‌های محققانه‌ای در این زمینه صورت گیرد تا نیاز فطری هر جامعه به لحاظ فرهنگی بررسی شود. اگرچه قطعاً این نیاز فکری ریشه در فرهنگ و آیین‌های ما دارد. تئاتر از آغازش از دل آیین‌ها برخاسته اما امروزه هیچ خبری از آیین‌های مذهبی در تئاتر روز ما نیست. اگر به ریشه‌های تئاتر بازگردیم قطعاً می‌توانیم شاهد موضوعات مورد نیاز فطری و ذاتی مردم جامعه باشیم.

انگیزه برای فعالان تئاتر مذهبی
محمود فرهنگ، دبیر رویداد صاحبدلان در سخنانی، با تشکر از مدیران استان گیلان، بیان کرد: تئاتر صاحبدلان 14 ساله شد و طی این مدت این رویداد یک سال با نام حقیقت و 13 سال با نام صاحبدلان برگزار شد. اصولاً در کشور ما جشنواره‌های مختلفی وجود دارد که با شوق و اشتیاق خوبی برای دریافت جایزه تشکیل می‌شود، اما صاحبدلان برخلاف همه رویدادها به اجرا فکر می‌کند و مسابقه‌ای در آ ن برگزار نمی‌شود. همه گروه‌هایی که طی شش ماه انتخاب و تمرین کردند در شهر خود اجرا داشتند و بخش بین‌الملل با همکاری هنرمندان رشت و استان گیلان با همراهی پنج کشور که دعوت شده‌اند، برگزار شد. او افزود: این رویداد تجمیع جشنواره‌هایی مانند رضوی، مقاومت، لاله‌های سرخ، بچه‌های مسجد، تئاتر مساجد و بنیاد شهید، بسیج و... است و داوری نداریم، اما در دو بخش حرفه‌ای از هنرمندانی که سال‌های قبل در این عرصه فعالیت کرده‌اند تجلیل می‌کنیم و بخش دوم نیز تقدیر از هنرمندانی است که امسال اولین سال حضورشان در این رویداد است. نکته قابل توجه اینکه با توجه به گذشت 14 سال فکر می‌کردیم تعداد گروه‌ها محدود باشد، اما با شگفتی در حدود 500 گروه علاقه‌مند به تولید کار دینی هستند و به دبیرخانه رویداد اثر ارسال کردند.