کارشناسان «پروجکت سیندیکیت» چشم انداز ۲۰۲۵ را ترسیم کردند
جنگ طلبان امریکایی و غریزه ضدجنگ ترامپ
در چشمانداز جهانی که بهسرعت در حال تغییر است و با آشفتگیهای ژئوپلیتیکی، اقتصادی و سیاسی همراه است، پیشبینی آینده کاری خطرناک به نظر میرسد. اما با آماده شدن دونالد ترامپ برای بازگشت به کاخ سفید در سال 2025، یک نکته را میتوان با اطمینان گفت: این مسیر پر از فراز و نشیب خواهد بود. هر سال در ماه دسامبر، مفسران پراجکت سیندیکیت (Project Syndicate) مهمترین روندهای سیاسی، اقتصادی و سیاستگذاری را که باید در سال پیشرو به آنها توجه کرد، شناسایی میکنند. در آغاز سال 2024، مشارکتکنندگان پروژه پیشبینی کردند که سالی پرتلاطم و سرنوشتساز برای دموکراسی جهانی رقم خواهد خورد؛ سالی که با انتخابات، تشدید درگیریها، و ظهور فناوریهای بالقوه مخرب شکل خواهد گرفت. حال که در آستانه سال 2025 هستیم، مشارکتکنندگان سالی تعیینکننده برای چندجانبهگرایی و پیشرفت در مقابله با تغییرات اقلیمی را پیشبینی میکنند، در حالی که دورنمای دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ سایهای سنگین بر ثبات جهانی افکنده است.
رباح ارزقی
با انتخاب مجدد دونالد ترامپ بهعنوان رئیس جمهوری ایالات متحده، «حاکمیت اقتصادی» احتمالاً جایگاه خود را در جریان اصلی سیاست تثبیت خواهد کرد. این مفهوم که بهطور کلی به ظرفیت یک کشور برای اتخاذ تصمیمات اقتصادی مستقل اشاره دارد، در سالهای اخیر با واکنش جهانی علیه بازارهای آزاد و باز – که اغلب با قربانی کردن مهاجران و اقلیتها همراه است – مورد توجه قرار گرفته است. پیشبینی میکنم که با شدت گرفتن این واکنشها، حرکت به سمت حاکمیت اقتصادی سرعت بگیرد و تأثیرات عمیقی بر تجارت بینالمللی، جریان سرمایه و الگوهای مهاجرت داشته باشد.
شلومو بن عامی
دو بحران مهم جهان – جنگ در اوکراین و هجوم اسرائیل به فلسطین – احتمالاً در سال 2025 ادامه خواهند داشت. در حالی که اسرائیل و حزبالله به یک آتشبس شکننده در جنوب لبنان دست یافتهاند، مسأله فلسطین بسیار دشوارتر برای حلوفصل است. ترامپ در اولین سال دوره ریاست جمهوریاش، ممکن است بر عادیسازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی و جلوگیری از یک جنگ تمامعیار بین اسرائیل و ایران تمرکز کند. خستگی اروپا از جنگ و تغییر در چشمانداز ژئوپلیتیکی پس از انتخاب مجدد ترامپ میتواند راه را برای توافقی در اوکراین هموار کند. چنین توافقی ممکن است شامل به رسمیت شناختن دستاوردهای سرزمینی روسیه در ازای عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا و تضمینهای امنیتی ناتو باشد.
در آسیا، بعید است شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین، قبل از ارزیابی تمایل ترامپ برای بازتنظیم روابط امریکا و چین، به تایوان حمله کند. با توجه به چالشهای داخلی فعلی چین، شی ممکن است مجبور شود جاهطلبیهای توسعهطلبانه گستردهتر خود را به تعویق بیندازد.
لائورا کاروالیو
انتظار میرود که خروج امریکا از مذاکرات اقلیمی، همراه با احیای حمایتگرایی در سراسر غرب، بیاعتمادی به چندجانبهگرایی و توانایی آن برای مقابله با چالشهای پایدار و توسعه را تقویت کند. در حالی که برزیل برای میزبانی کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP30) در سال آینده آماده میشود، آفریقای جنوبی به نخستین کشور آفریقایی تبدیل خواهد شد که اجلاس گروه 20 را میزبانی میکند؛ اتفاقی که نشاندهنده آغاز دورانی جدید از همکاری اقتصادی به رهبری جنوب جهانی است.
فواز جرجس
ممکن است میان اسرائیل و حماس بهزودی آتشبس برقرار شود، اما عملیات ریز و درشت اسرائیل علیه حماس تا سال 2025 ادامه خواهد یافت. برای نتانیاهو، جمهوری اسلامی همچنان به عنوان قدرتی در منطقه باقی میماند و او تلاشهای خود را برای کشاندن دوباره امریکا به چرخه خشونت خاورمیانه تشدید خواهد کرد. غریزه ضدجنگ ترامپ ممکن است تنها عاملی باشد که در برابر مشاوران جنگطلب سیاست خارجی و امنیت ملی او بایستد، مشاورانی که ممکن است او را متقاعد کنند تا در این مورد مواضع تند بگیرد.
آنتارا هالدَر
نظم جهانی که پس از پایان جنگ جهانی دوم شکل گرفت و بر دو ستون دموکراسی لیبرال و اقتصاد نئوکلاسیک بنا شده بود، وعده صلح و رفاه مشترک را میداد. اما نزدیک به 80 سال بعد، این نظام در آستانه فروپاشی به نظر میرسد. دولت آینده ترامپ میتواند بسیاری از اهداف اصلی نظم چندجانبه، از جمله حمایت از تجارت آزاد و تسهیل اقدامات جمعی علیه تهدیدات مشترک مانند تغییرات اقلیمی (بهطرز طنزآمیزی در دهمین سالگرد توافق پاریس) را تضعیف کند. دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ تقریباً بهطور قطع باعث ایجاد خلأ رهبری جهانی خواهد شد و بینظمی ژئوپلیتیک را دامن خواهد زد.
کارلوس لوپز
در سال 2025، پیشرفتهای هوش مصنوعی – بویژه هوش مصنوعی مولد و ادغام مدلهای زبانی بزرگ در حوزههایی مانند محاسبات کوانتومی و زیستشناسی سنتزی – شیوههای کاملاً جدیدی از خلق ارزش را معرفی خواهند کرد. این فناوریها از چهارچوبهای سنتی مالکیت فکری فراتر خواهند رفت و سطوح بیسابقهای از نوآوری مشترک و حل مسأله را ممکن میسازند. این دگرگونی منجر به افزایش خلاقیت، بازتعریف مفهوم مالکیت و انقلاب در تبادل جهانی دانش خواهد شد.
روبرتو پاتینیو
موضوع مهاجرت در سال 2025 در صدر دستور کار جهانی قرار خواهد گرفت، زیرا اقتصادهای ثروتمند تلاش میکنند وابستگی خود به نیروی کار خارجی را با واکنشهای روزافزون علیه مهاجرت آشتی دهند. همزمان، فجایع اقلیمی، جنگها و بیثباتیهای سیاسی جابهجاییهای جمعیتی در سراسر جهان را تشدید خواهند کرد. کمبود نیروی کار در ایالات متحده با سیاستهای مهاجرتی محدودکننده دولت ترامپ که تازه روی کار آمده است، در تضاد خواهد بود، در حالی که رهبران اروپایی از این بیم دارند که درگیریهای جدید در خاورمیانه موجهای تازهای از مهاجرت را به دنبال داشته باشد.
استفن روچ
شیفتگی ترامپ به ایلان ماسک تمایل او به روابط دوستانه در اواخر عمرش را نشان میدهد. شی جینپینگ، که گفته میشود ترامپ او را به مراسم تحلیف خود دعوت کرده است، میتواند تمرکز دیپلماتیک بعدی او باشد. این ممکن است ترامپ را وادار کند تا لحن تهدیدهای تعرفهای علیه چین را آرام کند و در تلاشهای جدید برای تحت فشار قرار دادن روسیه همکاری کند. اما یک ولادیمیر پوتین تحت فشار میتواند اروپای شرقی را بیثبات کند و پیامدهای شدیدی برای اقتصاد شکننده اروپای غربی داشته باشد. این سناریو خطرات جدی برای خوشبینی ضعیفی که مبنای پیشبینیهای اجماعی برای فرود نرم اقتصاد جهانی است، ایجاد میکند.
ورا سونگوی
بانکهای مرکزی در سال 2025 با چالشهای سنگینی روبهرو خواهند شد، زیرا تلاش میکنند تورم را کنترل کنند و اقتصادها را به مسیر رشد پایدار هدایت کنند. پس از سالها کاهش ارزش ارزها و ناآرامیهای اجتماعی، جلوگیری از رکود اقتصادی همچنان اولویت جهانی باقی خواهد ماند. کشورهای در حال توسعه، بویژه در آفریقا، امیدوارند که بدترین وضعیت را پشت سر گذاشته باشند.
رونق ارزهای دیجیتال بُعد جدیدی به ارزیابی داراییها اضافه کرده است، بویژه با ورود مدیران بزرگ دارایی به این بازار. کشورهای آفریقایی نیز بهطور فزایندهای در این حوزه فعال هستند.
پائولا سوباکی
سال 2025 برای چندجانبهگرایی یک سال تعیینکننده خواهد بود. آفریقای جنوبی بهعنوان رئیس گروه 20 با چالش دشواری برای حفظ گفتوگو در میان تنشهای فزاینده بین ایالات متحده و چین، و همچنین بین جنوب جهانی و اقتصادهای توسعهیافته، روبهرو است.
ایزابلا وبر
سال 2025 از بسیاری جهات نقطه عطفی برای احیای راست افراطی خواهد بود. دولت ترامپ احزاب راست افراطی در سراسر جهان را جسورتر خواهد کرد، در حالی که «جنگ تجاری» او تهدید به ایجاد یک شوک جهانی در روند جهانیسازی میکند.