نشست مجمع ادوار وزرای پس از انقلاب به میزبانی محمدرضا عارف برگزار شد
همفکری پیشکسوتان برای پیشرفت ایران
آیا روزی خواهد رسید که تسویه حسابهای سیاسی و باندی در کشور پایان یابد؟ یافتن پاسخی مثبت برای این سؤال، مهمترین دلیل وجودی تشکلی به نام «مجمع وزیران ادوار جمهوری اسلامی ایران» است. نشست مجمع وزیران ادوار جمهوری اسلامی ایران دوشنبه گذشته به میزبانی معاون اول رئیس جمهوری در سازمان برنامه و بودجه برگزار شد. محمدرضا عارف جزو مؤسسان این مجمع و رئیس هیأت مدیره آن نیز است. برای همین بود که به نوعی مهمترین فلسفه وجود مجمع، یعنی پایان دادن به تسویه حسابهای سیاسی را در نشست اخیر هم مطرح کرد. عارف گفت: «متأسفانه تسویه حسابهای سیاسی و باندی که در شأن حکومت و نظام اسلامی نیست، باعث میشود گاه ارتباط وزرای سابق و جدید قطع شود و تمام تجربیات وزیر سابق و وزرای اسبق بدون استفاده بماند.» تسویه حسابهای باندی رویه تلخی است که عموماً در پایان دولتها و روی کارآمدن دولتهای جدید دیده میشود. مدیران جدید هنوز روی صندلیهای خود جاگیر نشده، انگشت اتهام را به سمت مدیران سابق نشانه میروند. وقتی هم که دولت بعد روی کار میآید، مدیران جدید همان رویه را در پیش میگیرند. این امر نه تنها به حل شدن مشکلات کشور منجر نمیشود، بلکه باعث بروز کدورتهای سیاسی جدی هم شده است. این کدورتها دستاوردهای اجرایی و مدیریتی را در ابهام فرو میبرد و سردرگمی سیاسی و فکری در جامعه ایجاد میکند.
این رویه ناصواب در دولت مسعود پزشکیان قطع شد. در دولت چهاردهم رئیس و اعضای دولت نه میراث گذشتگان را نفی کردند و نه مشکلات برجای مانده را برجسته کردند. آنان روی موج «بانیان وضع موجود» هم سوار نشدند تا از خود رفع مسئولیت کنند و مشکلاتی که باید حل کنند را به مدیرانی که نیستند از خود دفاع کنند، حواله بدهند. در دولت «وفاق ملی» مدیران با نگاهی به آینده، از گذشته درس میگیرند، خواه این درسها شکستها باشد یا موفقیتها. هر دو آموزندهاند. نشست دوشنبه گذشته مجمع وزیران ادوار جمهوری اسلامی ایران که به میزبانی عارف برگزار شد را باید این گونه دید. یعنی در این واقعیت که کشور باید با همگرایی و همفکری اداره شود، باید روی تجربههای تلخ و شیرین گذشته حساب کرد، نه اینکه روی بیرون راندن مدیران سابق تمرکز شود.
راهبرد دولت استفاده از
همه نیروها است
در این نشست اعضای مجمع به فراخور تجارب خود سخنرانی کردند. آخرین سخنران، محمدرضا عارف رئیس هیأت مدیره این مجمع بود که اکنون معاون اول رئیس جمهوری است. وی با بیان اینکه چند دهه آرزوی برگزاری چنین جلسهای را داشتم، گفت: در دولتهای گذشته درباره اهمیت این مجمع بارها با مسئولان صحبت کردم، اما هیچکدام کاری جدی انجام ندادند، اما حالا در دولت وفاق ملی به دنبال کمک گرفتن از این مجمع هستیم.
وی اضافه کرد: نظرات این مجمع به حدی برای ما مهم است که در اولین روزهای دولت، بخشنامهای برای وزراتخانهها صادر و از آنان خواستم با مجمع وزرای ادوار که مخزن اطلاعات و مرجع آگاهی هستند، همکاری کنند. عارف تأکید کرد: در دولت چهاردهم، راهبرد ما استفاده ازهمه نیروهاست تا بتوانیم از ظرفیت بالای وزرای ادوار استفاده کنیم.
عارف درباره چرایی توجه دولت به این راهبرد، یعنی استفاده از همه نیروهای کشور گفت: ظرفیتی که در این مجمع وجود دارد را در کمتر تشکلی میتوان سراغ گرفت، تمامی وزرا از ابتدای انقلاب تا وزرای دولت چهاردهم میتوانند در این مجمع عضویت داشته و به ما کمک کنند.
وی با اشاره به اینکه تلاش میکنیم جلسات درهمین سطح ادامه یابد، ادامه داد: نیاز امروز کشور این است که هرچند ماه یک بار، بدون در نظر گرفتن تعلقات حزبی و اصلاحطلب یا اصولگرا بودن، برای پیشرفت ایران عزیز و گذر از مشکلات دور یک میز بنشینیم. نفس جمع شدن باتجربههای دولتهای مختلف جمهوری اسلامی به دور یک میز، خودش برکت است و باعث میشود بسیاری از پیشداوریها رفع شود.
معاون اول رئیس جمهوری از برنامههای عملیاتی دولت برای استفاده از تجارب وزرای ادوار هم گفت، مانند این: به تمامی وزرای دولت چهاردهم هم تکلیف شده است باید با اعضای کمیسیونهای این مجمع همکاری نزدیک داشته باشند و وزرا مستقیماً با این کمیسیونها درارتباط باشند و از نظرات آنان استفاده کنند. پیشنهاد ویژه این است که اعضای مجمع وزیران ادوار، در کمیسیونهای دولت هم شرکت کنند و نظرات خود را بیان کنند.
اما چرا دولت چهاردهم، یعنی دولت وفاق ملی به چنین رویکردی متوسل شد؟ معاون اول رئیس جمهوری پاسخ داد: متأسفانه تسویه حسابهای سیاسی و باندی که در شأن حکومت و نظام اسلامی نیست باعث میشود گاه ارتباط وزرای سابق و جدید قطع شود و تمام تجربیات وزیر سابق و وزرای اسبق بدون استفاده بماند. وی گفت: پیشنهاد مشخصم این است که با سازوکاری که در گفتوگوی مسئولان دولت و مسئولان کمیسیونها مشخص میشود، مکانیسم همکاری مشترک تعریف شود.
صدها سال تجربه
غلامرضا شافعی، دبیر مجمع ادوار وزرا در سخنان کوتاهی، این جمع را که عصاره مدیریت همه دولتهای پس از انقلاب است، «حاصل جمع صدها سال تجربه» نامید. وی با گرامیداشت یاد و خاطره دولتمردانی از این دنیای خاکی سفر کردهاند، از خدمات شهید رئیسی، حجتالاسلام شوشتری وزیراسبق دادگستری، شهید حسین امیرعبداللهیان، وزیرامورخارجه دولت سیزدهم، پرویز داودی معاون اول رئیس جمهوری در دولت نهم، زهرا شجاعی مشاور رئیس جمهوری ایران و رئیس مرکز امور مشارکت زنان و همه وزرا و دولتمردانی که به سفر ابدی رفتهاند، تجلیل کرد.
وی با بیان اینکه اعضای این مجمع، وزرا و معاونان رئیس جمهوری در تمام دولتهای گذشته و دولت چهاردهم هستند، اظهار کرد: مجمع بدون هیچگونه هزینه دولتی، به عشق وطن فعالیت میکند و دولتمردان عضو آن، به اتکای تجربه و تخصص در حوزههای مسئولیت خود، پژوهشهایی را انجام میدهند که نتیجهاش را به وزرای مربوطه ارائه میدهند.
سیدحمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه هم در سخنانی تأکید کرد که در دولت وفاق ملی، ارادهای جدی برای کمک گرفتن از ظرفیت کارشناسی این جمع برای گره گشایی از کار مردم وجود دارد، او از اعضای مجمع وزیران ادوار خواست پای کار بیایند و بدون توجه به گرایشات سیاسی و حزبی، به مردم و دولت کمک کنند.
پس از سخنان حمید میرزاده، معاون نخستوزیر در دولت میرحسین موسوی و معصومه ابتکار رئیس سازمان محیط زیست در دولتهای گذشته، حجتالاسلام مصطفی پورمحمدی وزیر دادگستری و کشور در دولتهای سابق، توصیهای به دولت چهاردهم داشت مبنی بر اینکه ارتباط رسانهای دولت وفاق ملی با مردم باید گستردهتر و تأثیرگذارتر باشد، دولت باید بیشتر با مردم حرف بزند و اعتمادسازی صورت گیرد و امیدی که در طی دههها کاهش یافته است به مردم بازگردانده شود. علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه در دولت دهم هم تحلیلی از تحولات منطقه و رخدادهای سوریه ارائه کرد.
سابقه مجمع سابقون
تکریم سابقون، برجسته کردن نقاط مشترک یا به اشتراک گذاشتن تجربه، به هر معنا و هر هدفی که بخوانیم، نشست معاون اول رئیس جمهوری با اعضای «مجمع وزیران ادوار جمهوری اسلامی ایران» حایز اهمیت است. این مدیران هم از گرایشهای سیاسی مختلف هستند و هم از دولتهای مختلف. از اعضای دولت میرحسین موسوی تا وزرای دولت مرحوم رئیسی، از همه دولتها وزرا و معاونان رئیس جمهوری حضور دارند و دولتی از قلم نیفتاده است. در نشست مشترک این مجمع با معاون اول رئیس جمهوری همین تنوع سلایق و گرایش سیاسی دیده میشد. مسعود زریبافان رئیس بنیاد شهید دولت دهم تا حجتالاسلام حیدر مصلحی وزیر اطلاعات همین دولت، مسعود روغنی زنجانی رئیس سازمان برنامه دولت جنگ و حمید میرزاده معاون اجرایی رئیس جمهوری در دولت سازندگی، عیسی زارعپور وزیر ارتباطات و انسیه خزعلی معاون امور زنان و خانواده دولت سیزدهم هم در این نشست شرکت کردند. اعضای کابینه دولتهای اصلاحات و اعتدال هم حضور داشتند .
این جلسه به نوعی در سالگرد تشکیل «مجمع وزیران ادوار جمهوری اسلامی ایران» برگزار شد. این مجمع مجوز فعالیت خود را آذرماه 1395 از وزارت کشور دریافت کرد. محمدرضا عارف جزو مؤسسان و رئیس هیأت مدیره و غلامرضا شافعی، مرتضی محمدخان، سیدمنصور رضوی، حسین مظفر و محمد شریعتمداری دیگر مؤسسان آن هستند. مجمع سه هدف کلی و چند هدف اجرایی برای خود تعریف کرده است. «شناسایی موانع توسعه کشور و ارائه راهکار در راستای رفع آنها» از اهداف کلی و «ارائه مشورتهای تخصصی در خصوص مسائل راهبردی» از اهداف جزئی این مجمع عنوان شده است.