هوش مصنوعی جای چه کسانی را تنگ می‌کند؟
آرزو کیهان
خبرنگار
با توسعه هوش مصنوعی و نمایان‌تر شدن قابلیت‌ها و توانمندی‌های این فناوری نوظهور، بسیاری از مردم نگران از دست رفتن شغل خود شده‌اند تا جایی که وب‌سایتی با نام «آیا روبات‌ها شغل من را خواهند گرفت» راه‌اندازی شده و هر کس که نگران است، می‌تواند با وارد کردن عنوان شغلی خود در آن، احتمال تصاحب شغلش را توسط هوش مصنوعی پیش‌بینی کند.
ایجاد 97 میلیون شغل جدید
هر چند بسیاری، نگران از دست رفتن شغل خود در آینده هستند و معتقدند بیکار می‌شوند اما واقعیت این است که بشر باید برای زندگی مسالمت‌آمیز در کنار چنین فناوری هوشمندی، با کسب مهارت‌های جدید و ارتقای دانش خود، آمادگی‌‌اش را برای مواجهه با چنین فناوری‌هایی افزایش دهد.
بسیاری معتقدند هوش مصنوعی در نهایت باید توسط انسان کنترل شود و تنها کافی است در حوزه دانش، از آن عقب نماند.
در همین راستا مجمع جهانی اقتصاد تخمین می‌زند تا سال 2025 حدود
85 میلیون شغل توسط هوش مصنوعی جابه‌جا شود. این در حالی است که 97 میلیون شغل جدید ظاهر می‌شود که برای انجام آن باید تقسیم کاری جدید بین انسان، ماشین و الگوریتم‌ها صورت گیرد.
هوش مصنوعی با توانایی‌های خود در یادگیری ماشین، پردازش زبان طبیعی و تحلیل داده‌ها، باعث تغییراتی عمیق در بازار کار شده است.
در همین راستا پیش‌بینی می‌شود بشر در آینده با بیشتر کارهای روتین و تکراری یا خطرناک خداحافظی کرده و آن را به روبات‌های مجهز به هوش مصنوعی و همچنین انواع هوش مصنوعی خواهد سپرد. به هر حال روبات‌های مجهز به هوش مصنوعی، می‌توانند در این بخش سریع‌تر از انسان‌ها کار کنند و نیازی به استراحت فکری نیز ندارند. از سوی دیگر شرکت‌ها هم بیشتر روی هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کنند که خود زمینه‌ساز افزایش تعداد نیروی کار با تحصیلات بالاتر و تخصص در زمینه STEM (علوم، ریاضیات و مهندسی) می‌شود.
نگرانی تحلیلگران داده
اما کدام مشاغل در معرض خطر توسعه هوش مصنوعی قرار دارند؟ در پاسخ باید گفت یکی از آسیب‌پذیرترین‌ها در برابر توسعه و اتوماسیون هوش مصنوعی، متصدیان و پردازشگرهای اطلاعات ورودی هستند. الگوریتم‌های یادگیری ماشین (ML) می‌توانند حجم وسیعی از داده‌ها را با سرعت و دقتی بسیار فراتر از انسان مدیریت کنند و طبق گزارش مؤسسه جهانی مکینزی، 69 درصد از وظایف پردازش داده‌ها را می‌توان با استفاده از فناوری‌های فعلی، خودکار کرد که این یک زنگ خطر برای فعالان این حوزه به منظور تغییر مهارت‌های خود است. این خطر در کمین تحلیلگران تحقیقات بازار هم قرار گرفته است.
تهدیدی هوشمند
برای مترجمان و مصححان
احتمالاً اگر شما هم تاکنون با ابزارهایی مانند گوگل ترنسلیت کار کرده باشید، متوجه روند رو به رشد آن در ارائه خدمات شده‌اید. این ابزار حالا دیگر می‌تواند بسیاری از جملات را به درستی کنار هم بچیند و یک ترجمه نسبتاً روان با تصحیحی درست، از متن‌های غیرتخصصی تحویل دهد. بنابراین مترجمان و مصححان از اقشاری هستند که باید خیلی زود منتظر جایگزین شدن خود با هوش مصنوعی باشند. آنچه مسلم است اینکه فناوری پردازش زبان طبیعی (NLP) به طور قابل‌توجهی پیشرفت کرده و تصحیح و ترجمه اولیه را به طور فزاینده‌ای خودکار کرده است، به همین دلیل مترجمان ومصححان بیشتر در خطر جایگزینی با هوش مصنوعی قرار دارند.
تشخیص هوشمند بیماری
یکی از بخش‌هایی که بشر تلاش داشته در آن از هوش مصنوعی بیشترین کمک را بگیرد، حوزه پزشکی و تشخیص بیماری از طریق تجزیه و تحلیل تصاویر پزشکی است. گفته می‌شود رادیولوژیست‌ها و تکنیسین‌های تشخیصی، در معرض خطر جایگزینی با هوش مصنوعی هستند و مطالعه‌ای در مجله «لانست» هم نشان داده است سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند بیماری‌ها را از طریق تصویربرداری‌های پزشکی با دقتی قابل مقایسه با متخصصان مراقبت‌های بهداشتی، تشخیص دهند. به تازگی ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیس‌ایکس هم در تازه‌ترین اظهارنظر خود گفته است، هوش مصنوعی بزودی جای پزشکان را خواهد گرفت و حتی در تشخیص بیماری، بهتر از خود آنها عمل خواهد کرد.
هوش مصنوعی
پاسخگو به مشتریان
با وجود اینکه تعامل انسانی در خدمات به مشتریان ارزشمند است، اما چت‌بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و دستیاران مجازی می‌توانند به راحتی جای آنها را پر کنند. مؤسسه تحقیقاتی گارتنر پیش‌بینی کرده است تا سال 2025 حدود 95 درصد از تعاملات خدمات مشتریان توسط هوش مصنوعی انجام می‌شود.
خداحافظی با حسابداری سنتی
در حالی که امروز بازار کار حسابداران و حسابرسان بسیار داغ است، ولی این افراد با ورود هوش مصنوعی شانس چندانی نخواهند داشت. محققان معتقدند نرم‌افزار حسابداری خودکار مجهز به هوش مصنوعی، می‌تواند بسیاری از کارهای حسابداری سنتی و کارمندان حسابداری را انجام دهد. این موضوع تا آنجا جدی است که دفتر آمار ملی بریتانیا در گزارشی عنوان کرده است حدود 25.4 درصد از مشاغل حسابدار رسمی، در معرض خطر بالای اتوماسیون هستند.
روبات‌های هوشمند
جایگزین مونتاژکاران
یکی دیگر از کسانی که گفته می‌شود در معرض تهدید هوش مصنوعی قرار دارند و باید نوع کار یا مهارت آنها تغییر یابد، کارگران خط تولید و مونتاژ هستند. البته شاید بتوان گفت شاغلان در این حوزه کاری، زودتر از بقیه تحت‌تأثیر فناوری قرار گرفته‌اند و حوزه روباتیک و هوش مصنوعی مدت‌هاست که تولید را متحول کرده‌اند. گزارش آکسفورد اکونومیک نیز پیش‌بینی می‌کند تا سال 2030، حدود 20 میلیون شغل تولیدی توسط روبات‌ها جایگزین خواهد شد.
خطر در کمین راننده‌های کامیون
هر روز خبر تازه‌ای از دنیای وسایل نقلیه خودران به گوش می‌رسد که کاربران را برای جابه‌جایی هوشمند و خودران دلگرم‌تر می‌کند. همین رشد و توسعه فزاینده در دنیای خودروهای خودران و هوشمند، زنگ خطری برای رانندگان و فعالان حوزه حمل‌و‌نقل و تدارکات است. مطالعه یک مرکز تحقیقاتی امریکایی مدعی است، با توسعه وسایل نقلیه خودران، مشاغل حمل‌و‌نقل در معرض خطر قابل‌توجهی قرار دارند. این مؤسسه تخمین می‌زند در امریکا وسایل نقلیه خودران مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند تا 294 هزار شغل رانندگی بخصوص رانندگان کامیون‌هایی که مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند، تحت‌تأثیر قرار دهد.
ناپدید شدن خرده‌فروش‌ها
خرده‌فروش‌ها هم از توسعه هوش مصنوعی در امان نیستند چراکه تجارت الکترونیکی و سیستم‌های توصیه مبتنی بر هوش مصنوعی در حال تغییر دادن شکل خرده‌فروشی‌ها هستند.
کنسرسیوم خرده‌فروشی بریتانیا گزارش داده است از سال 2008 تاکنون، 12 درصد از مشاغل خرده‌فروشی در بریتانیا ناپدید شده‌اند که بخش عمده آن ناشی از اتوماسیون بوده است و مطمئناً هوش مصنوعی این روند تغییر را سریع‌تر از گذشته خواهد کرد. بنابراین فعالان این عرصه باید با هوش مصنوعی آشتی کنند و بر مهارت‌های خود بیفزایند.
هوش مصنوعی
رقیب تحلیلگران مالی
در حالی که استراتژی پیچیده مالی هنوز به بینش انسانی نیاز دارد، بسیاری از کارهای معمول تجزیه و تحلیل مالی را می‌توان خودکار کرد.
گزارش‌ها حاکی از آن است که 28 درصد مشاغل بخش بانکی در بریتانیا در معرض خطر بالای اتوماسیون قرار دارند.
مقابله افراد خلاق
با هوش مصنوعی
با وجودی که این روزها شاهد تقلید هوش مصنوعی از خوانندگان و موسیقیدانان هستیم و تاکنون فیلمنامه و داستان‌هایی هم توسط هوش مصنوعی نوشته شده اما محققان در این گزارش معتقدند این موضوع مقطعی است. به اعتقاد آنان، شغل متخصصان خلاق همچون هنرمندان، نویسندگان، نوازندگان، طراحان و کسانی که بر انجام امور مبتنی بر خلاقیت منحصربه فرد انسانی و هوش هیجانی تکیه دارند، کمتر در معرض خطر هوش مصنوعی قرار دارد.
همچنین در این گزارش آمده است
از آنجا که عنصر انسانی در آموزش بویژه در پرورش تفکر و مهارت‌های اجتماعی بی‌بدیل است، جایگاه معلمان و مربیان در عصر هوش مصنوعی حفظ خواهد شد. مشاغلی همچون مددکاری و مشاوران اجتماعی هم که به هوش هیجانی بالا، همدلی، درک عاطفی انسانی و مهارت‌های بین‌فردی نیاز دارند، احتمالاً توسط هوش مصنوعی تهدید نخواهند شد.
