«ایران» نقش همسایه شمالی سوریه در ناامنیهای اخیر سوریه را بررسی میکند
ماجراجویی میهمان ناخوانده شام
دیری نپایید که راه تحقق تخیل خاورمیانه جدید کیلومترها دورتر از جغرافیای جنگ غزه و لبنان، از آستین همسایه شمالی سوریه و در«حلب» و «ادلب» بیرون آمد؛ دو شهر مهم و استراتژیک برای دولت دمشق که پس از سالها نبرد فرسایشی با تروریستها از سال 2011 این روزها بار دیگر نظارهگر میهمانانی ناخوانده شده که سعی در برپا کردن جهنم تازهای از بیثباتی دارند؛ تحولی که نشانههای آن درست از فردای امضای آتشبس تل آویو و حزبالله لبنان در سوریه پدیدار شد و درپی آن، تصاویر تروریستهای مسلح این کشور را پیش چشم جهانیان به نمایش درآورد. تلاش تروریستها برای سیطره بر این دو شهر در شرایطی که انتظار میرفت وقوع آتشبس اسرائیل و لبنان امکانی برای بازسازی و احیای قوای جبهه مقاومت فراهم شود، نمیتوانست فارغ از تلاشهای پیدا و پنهانی باشد که همسایه شمالی سوریه در بهرهجویی زودهنگام از تحولات پرشتاب جاری خاورمیانه در مسیر تحقق اعلامیاش یعنی مبارزه با تهدید تروریسم و نهایی کردن پروسه تکمیل کمربند امنیتی از دریای مدیترانه تا مرز ایران
دنبال میکند.
برای همسایه سوریه که در فقدان امنیت فراگیر منطقه سعی در تقویت ارتباطات امریکایی و اسرائیلیاش دارد و حالا با اهداف بلندپروازانه و تحقق هدف دیرینه خود مبنی بر رؤیای تزلزل در جبهه مقاومت با قامتی راستتر میایستد، هنوز قابلیت بازیهای دیگری وجود داشت. مبارزه با «تروریسم» با استفاده از «تروریست» کارت بازیای است که همسایه شمالی سوریه آن را روی میز گذاشته و متصور است به برد توأمان داخلی و خارجی آن منتهی میشود. فعال کردن «هیأت تحریر الشام» و درگیر کردن دولت دمشق به نبردی درونی با تروریستها در حالی که سوریه باید بخش زیادی از توجه و ظرفیت خود را صرف تقویت جبهه مقاومت و بازوهای حمایتی آن یعنی ایران کند، جز توطئه نام دیگری ندارد.
چه بروز ناامنی و بحرانسازی در سوریه که یک خط تدارکاتی امن برای تقویت حزبالله لبنان به شمار میآید، امکان خوبی برای غلبه سیاسی و نظامی بر دولت دمشق فراهم میکند. بویژه آنکه بشار اسد، رئیسجمهور سوریه تاکنون کمترین نشانی از سازش و قرار گرفتن در مسیر عادیسازی رابطه اعراب اسرائیل از خود بروز نداده و درگیر کردن دوباره قوای کشورش در مبارزه با تروریستها میتواند احتمالی برای تجدید نظر در این تصمیم باشد.
فراموشی یک وعده
از سوی ضلع سوم آستانه
اما به نظر میرسد اقدام برای به خط کردن تروریستها از سوی همسایه شمالی سوریه با فراموش کردن بخشی از تحولات نظامی و دیپلماتیک حاکم بر سوریه در بطن مبارزه با تروریستها دردستور کار قرار گرفته است. چه در سال 2018 دوسال پس از آزادسازی حلب به دست ارتش سوریه با کمک ایران و روسیه هنگامی که سران اجلاس آستانه در تهران دور یکدیگر جمع شدند، بمبافکنهای روسی با هدف پاکسازی نهایی تروریستها بر فراز آسمان «ادلب» خودنمایی میکردند اما همسایه شمالی سوریه که ضلع سوم مذاکرات آستانه نیز بود در ازای تعهد به جلوگیری از تروریستهای ادلب، از ایران خواست با میانجیگری مانع تداوم حملات ارتش سوریه و روسیه در «ادلب» شود. حالا با گذر 6سال از این نشست و میانداری تهران، تروریستها بار دیگر از «حلب» سر برآوردهاند و پرچم همان کشور را علم کرده و در حال فتح سنگر به سنگر در خاک سوریه هستند؛ رویدادی که نشان میدهد طراح پشت صحنه تروریسم جاری، وعدههای خود را در فرآیند مذاکرات صلح با ایران و روسیه نقض کرده و هدف بلندمدت خود را در چند پرده به نمایش درآورده است؛ نمایشی که در نخستین پرده با اعلام تکمیل کمربند امنیتی در مرزهای جنوبی این کشور آغاز شد و در ادامه با بهرهبرداری از نبرد فرسایشی مقاومت و اسرائیل و تمرکز ویژه ایران بر تقابل مستقیم با تل آویو از یک سو و درگیری بلندمدت روسیه در جبهه اوکراین از سوی دیگر ادامه پیدا کرد.
آزمون شکیبایی تهران
نمی توان انکار کرد که تلاش این همسایه شمال غربی ایران برای تحقق اهداف امنیتیاش از طریق فعال کردن تروریستها در پیوند مستقیم با دادن فرصت مانور بیشتر به گروههای نیابتی اسرائیل و امریکا در روند ضدیت با ایران خواهد بود اما غیر از این، به نظرمیرسد گویا بیش از هر چیز تلاشی موهوم است تا میزان شکیبایی ایران را نسبت به عبور متحدانش از خط قرمزهای امنیتی در منطقه آزمون کند و شاید با ترغیب ایرانیان به ناشکیبایی بهانه را برای تبدیل تنشهای سیاسی و جنگهای نیابتی به درگیری رودر رو فراهم آورد. آغاز ناآرامیها در سوریه رویدادی نیست که تهران به آسانی از کنار آن عبور کند و اجازه بروز ناامنی و فرصت تراشی را برای متزلزل کردن موقعیت سیاسی رئیس دولت دمشق دهد. چه اهمیت حفظ خطوط مواصلاتی و حمایت لجستیکی ایران از حزبالله و جبهبه مقاومت کمترین تردیدی برای رواداری ایران باقی نمیگذارد.
این بایستهای است که به تلاقی دو گفتمان متباین میان ایران و همسایه شمال غربی آن انجامیده است که یکی به ناامنسازی از طریق احیای تروریستها دل بسته و دیگری به دنبال راهکاری برای همکاری میگردد. بنابراین امکان نزدیکی دیدگاههای دو کشور در کوتاه مدت در زمین سوریه امری دور از ذهن است اگر حاکمان ماجراجوی همسایه در بازی منطقه دست پنهان بازیگران فرامنطقهای با هدف تاراج امنیت این حوزه پرتنش را
فراموش نکنند.
بــــرش
عراقچی در تماس تلفنی با همتای روس:
تحرکات سوریه بخشی از طرح اسرائیلی-امریکایی است
سیدعباس عراقچی روز گذشته در تماسی تلفنی با همتای روسی خود «سرگئی لاوروف»، تحولات اخیر در سوریه را مورد بحث و رایزنی قرار داد. طرفین در این گفتوگو با حمایت قاطع از حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی سوریه و پشتیبانی از دولت و ارتش این کشور در مقابله با گروههای تروریستی، پیگیری موضوع در چهارچوب روند آستانه و لزوم هماهنگی بین جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه به عنوان سه کشور ضامن این روند را ضروری دانستند. وزیر امور خارجه کشورمان تحرکات اخیر گروههای تروریستی در خاک سوریه را بخشی از طرح رژیم صهیونیستی و امریکا برای ناامنسازی منطقه غرب آسیا دانست و بر ضرورت هوشیاری و هماهنگی هر چه بیشتر ایران، روسیه و کشورهای منطقه، بویژه همسایگان سوریه برای خنثیسازی این توطئه خطرناک و مقابله با اقدامات تروریستها در سوریه و منطقه تأکید کرد.