حامد جیرودی
خبرنگار

لیگ نخبگان آسیا در حالی اولین دوره خود را سپری می‌کند که استقلال و پرسپولیس به عنوان نماینده فوتبال ایران، در نتیجه‌گیری ناکام بوده‌اند و در مجموع 10 بازی، تنها به یک برد دست پیدا کرده‌اند. این در شرایطی است که هر دو تیم از سرمربیانی خارجی روی نیمکت خود بهره می‌برند که سابقه موفقیت در لیگ‌های مختلف، به خصوص در مصر و قاره آفریقا را در کارنامه خود دارند ولی با حضور پیتسو موسیمانه و خوان کارلوس گاریدو هم نتوانسته‌اند کاری از پیش ببرند. جلال چراغپور کارشناس فوتبال، در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره چرایی این مسأله چنین توضیح داد: «این موضوعی است که باید به صورت آسیب‌شناسانه آن را مورد ارزیابی قرار داد. ما خیلی وقت‌ها فکر می‌کنیم که مربیان داخلی‌مان با هم تفاوت دارند و وقتی نتیجه نمی‌گیرند، آنها را تغییر می‌دهیم. در حالی که دانش این مربیان در یک سطح است. همه آنها در یک سیستم آموزشی با مدرس و طرح درس مشترک، مربیگری آموخته‌اند. البته چند مربی هم هستند که با بینش مربی خارجی در فوتبال ما کار می‌کنند ولی آنها هم موفق نبوده‌اند. مثل جواد نکونام، خداداد عزیزی یا مهدی مهدوی کیا و علی دایی که در خارج بوده‌اند ولی در مربیگری فوتبال ایران چندان موفق نبوده‌اند. آموزش مربیان هم توسط کسانی صورت گرفته که در سطوح خیلی پایین فوتبال بازی کرده‌اند و درس‌های AFC را که خودش به صورت ناقص ارائه می‌شود، به مربیان جوان آموزش می‌دهند. این در حالی است که بیش از 70 درصد درس‌های مربیگری فیفا، در فوتبال ما آموزش داده نشده است. مثلاً استراتژی‌های 25 گانه در فوتبال ما آموزش داده نشده و فقط به گوش تعدادی از مربیان خورده است. بازیکنانی هم که پرورش پیدا می‌کنند، زیردست همین مربیان رشد می‌کنند. در نتیجه یک نسلی به وجود می‌آید که از لحاظ دانش بازی عقب افتاده هستند و بی‌سواد بازی می‌کنند. ممکن است خود بازیکن به مرور به این نتیجه برسد که چه زمانی دریبل بزند یا پاس دهد ولی اگر به این تجربه نرسد، چیزی از طرف مربی به او نمی‌رسد.»
او ادامه داد: «در این شرایط به دنبال جذب مربی خارجی رفته‌ایم و بزرگترین مربی خارجی که به فوتبال ما آمده، کارلوس کی‌روش بوده است. سال‌ها مربی منچستریونایتد بوده و تا سرمربیگری رئال مادرید هم پیش رفت و با تیم جوانان پرتغال، دو بار به قهرمانی جهان دست یافته و سرمربی تیم ملی پرتغال هم بود. بنابراین مربی کوچکی نبود. او تمام توانش را گذاشت و دو بار تیم ملی ما را به جام جهانی برد ولی کار دیگری نتوانست انجام دهد و در دو جام ملت‌های آسیا هم ناکام بود. برای اینکه فیفا می‌گوید: «player available» یعنی چه بازیکنی در دسترس داری؟ بنابراین اگر تمرینات را منظم کنی و خودت هم بهترین مربی جهان باشی، باز هم می‌پرسند بازیکن کلیدی چه تعداد داری؟»
چراغپور یادآور شد: « در این شرایط، گفتند حالا که بازیکن نداریم، از خارج بازیکن بیاوریم ولی تیم‌های ما در تله ایجنت‌ها افتادند و بازیکنان خارجی درجه چندم، آسیب خورده و سطح پایین وارد فوتبال ما شدند و این بیماری به فوتبال‌مان وارد شد. البته برخی بازیکنان مانند رافائل سیلوا دفاع وسط استقلال و گئورگی گولسیانی دفاع وسط پرسپولیس بازیکنان خوبی هستند که اگر در دفاع تیم ملی بازی می‌کردند، مشکل خط دفاع ایران حل می‌شد ولی اکثر خارجی‌ها بازیکنان آسیب‌دیده‌ای هستند که به فوتبال ما می‌آیند.»
در این میان، می‌توان گفت که تیم‌های عربستانی و قطری با بازیکنان خارجی بین‌المللی، از ما جلو افتاده‌اند. چراغپور در این باره عنوان کرد: «بله تیم‌های عربی این گپ و در واقع نقاط ضعف‌شان را با بازیکنانی مانند کریستیانو رونالدو، فرانک کسیه، روبرتو فیرمینیو و خوسلو پر می‌کنند ولی ما بازیکنان آسیب دیده خارجی جذب می‌کنیم. تأثیر حضور این بازیکنان بزرگ این بوده که ژاپنی‌ها از 30 سال پیش گفتند که اگر مهاجمان در حال بازنشستگی سطح بالا مانند زیکو یا گری لینه کر را جذب کنیم، باعث می‌شود مدافعان سطح بالا تولید شود. چون دفاع در مقابل فورواردهای نابغه خوب می‌شود و دفاع‌های خوب هم، فورواردهای بومی خوبی تولید می‌کنند. البته مدافعان تیم‌های عربی خوب شده‌اند و مثل سابق نیستند که بتوان از آنها رد شد. این نشان می‌دهد که حریفان در حال پیشروی هستند و این با نتیجه‌گیری تیم‌هایی مانند اندونزی و فلسطین برابر عربستان و کره جنوبی در مقدماتی جام جهانی خود را نشان داد.»
این کارشناس صحبت‌هایش را  اینگونه ادامه داد: «در نهایت به این نتیجه می‌رسیم که بیشتر از اینکه چه مربی‌ای داشته باشیم، مهم این است که چه بازیکنانی در دسترس هستند. بنابراین فوتبال ما به تجدیدنظر بنیادی نیاز دارد و این موضوع زمان بر است و برای رسیدن به ریل اصلی به 10 سال زمان نیاز داریم.»