سهیلا یادگاری
خبرنگار

معاون اول رئیس ‌جمهور روز گذشته در نشست دست‌اندرکاران ساخت آزاد راه تهران ـ شمال، این پروژه را یک طرح ملی خواند و تأکید کرد: این طرح ملی باید با منابع ملی در اولین فرصت تکمیل و نهایی شود و بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و دولت برای اتمام این طرح افتخارآمیز و با توان مهندسی داخلی و بومی در کنار یکدیگر همکاری خواهند کرد.
محمدرضا عارف در جلسه مربوط به آزاد راه تهران - شمال با بیان اینکه از ساخت قطعات نهایی شده این آزاد راه با بهترین کیفیت، احساس غرور می‌کنیم، اظهار کرد: باید با کمک سازمان برنامه و بودجه کشور و برآورد سازوکارهای پرداخت سهم دولت در این آزادراه و راهکارهای تأمین مالی و تخصیص اعتبارات، هر چه سریعتر ساخت بخش‌های باقی‌مانده به پایان برسد.

آغاز ساخت با تشکیل کارگروه
در این نشست مقرر شد کارگروهی برای آغاز ساخت قطعه ۳ آزادراه تهران - شمال با حضور نمایندگان سازمان برنامه و بودجه کشور، بنیاد مستضعفان، وزارتخانه‌های راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی، اقتصاد و نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست و معاون هماهنگی و نظارت اقتصادی و زیربنایی معاون اول رئیس ‌جمهور تشکیل و جوانب مختلف این پروژه ملی بررسی شود. همچنین در ادامه این جلسه، درخصوص تأمین اعتبارات و تعهدات مالی دولت در بخش‌های باقیمانده قطعه ۲ آزادراه تهران-شمال، روش‌های تأمین مالی آغاز ساخت قطعه ۳ این آزادراه، راهکارهای تأمین مالی تهیه تجهیزات و دستگاه‌های حفاری تونل و الزامات محیط زیستی، بحث، بررسی و تصمیم‌گیری شد.

بهره‌برداری 6 سال آینده
محمود ملازینل، معاون ساخت و توسعه آزاد‌راه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل با اشاره به هزینه بالای ساخت قطعه 3 آزادراه تهران- شمال به خبر‌نگار «‌ایران» گفت: برآورد این است که تکمیل این قطعه 100 همت منابع نیاز دارد که به‌صورت نصف - نصف از طرف دولت و بنیاد مستضعفان، به عنوان طرف مشارکت در پروژه باید تأمین شود. وی افزود: کارگروهی که برای تعیین تکلیف آزادراه تهران - شمال تعیین شده حداکثر ظرف یک ماه و نیم آینده برنامه خود را برای تأمین منابع ارائه می‌دهد. همچنین با توجه به مخاطرات زیست محیطی و تغییر طرح و نقشه‌های مسیر، مقرر شد تا آخر آذر مسیر احداث قطعه 3 آزادراه نهایی شود. به گفته ملازینل در صورت تأیید نهایی مسیر و تأمین منابع، قطعه 3 آزادراه تهران-شمال 6 سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. وی بیان کرد: ساخت قطعه 3 از ابتدای سال آینده شروع می‌شود و 8 کیلومتر ابتدایی این قطعه با مشارکت سازمان برنامه و بودجه و بنیاد مستضعفان زودتر از موعد ساخته خواهد شد. این مقام مسئول با اشاره به تکمیل باند برگشت قطعه 2 آزاد‌راه تهران - شمال تصریح کرد : پیشرفت کاری و فیزیکی این مسیر 83 درصد است و مسیر 22 کیلومتری باند برگشت و تونل البرز تا تابستان 1406 به بهره‌برداری می‌رسد.

روند تاریخی یک پروژه ملی
آزادراه تهران-شمال یکی از بزرگترین پروژه‌های راه‌سازی کشور است. این پروژه بخشی از آزادراه سراسری شمال - جنوب ایران و کوتاه‌ترین راه اتصال دریای خزر به خلیج فارس است که در حمل بار و مسافر و ترانزیت نقش مهمی در کریدور جاده‌ای شمال- جنوب ایفا می‌کند. بعد از مطالعات و طراحی اولیه، در سال ۱۳۷۵ عملیات ساخت آزادراه آغاز شد. این پروژه از سال 1383 تا 1393 در اختیار پیمانکاران چینی بود.
پس از چینی‌ها، ساخت آزادراه به‌صورت مشارکتی بین دولت و بنیاد مستضعفان اجرا می‌شود. این مشارکت به‌صورت 50-50 است و بنیاد سرمایه‌گذار نیمی از آزادراه بوده است و نیم دیگر را نیز دولت تأمین اعتبار کرده است. مسیر کلی آزادراه 121 کیلومتر و در 4 قطعه ساخته می‌شود.
قطعات یک، چهار و باند رفت قطعه 2 آزادراه تهران- شمال به بهره‌برداری رسیده است و باند برگشت قطعه دو در دست ساخت است. قطعه 3 این آزادراه به طول 52 کیلومتر نیز سخت‌ترین قطعه از نظر صعب‌العبور بودن منطقه و مسائل زیست محیطی است.