تأمین مالی خانواده‌های ایرانی از بازار سهام رونق می‌گیرد
تداوم رشد صندوق‌های سرمایه‌گذاری نوزادان
مجتبی آزادیان
خبرنگار
در سال‌های اخیر دولت طرح واگذاری سهام به نوزادان را به اجرا درآورد که البته این سیاست به‌منظور تأمین مالی برای آینده نوزادان و تشویق والدین به سرمایه‌گذاری برای فرزندان‌شان طراحی شده است.
قانون جوانی جمعیت در کشورمان با هدف افزایش نرخ زادوولد و حمایت از خانواده‌ها تصویب شد. یکی از تسهیلات این قانون، واگذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری نوزادان است که به خانواده‌ها کمک می‌کند تا از طریق سرمایه‌گذاری در بورس، بخشی از نیازهای مالی فرزندان خود را تأمین کنند. طبق قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، دولت مکلف است به نوزادانی که از ابتدای سال ۱۴۰۰ به دنیا آمده‌اند، سهامی معادل یک میلیون تومان اعطا کند. این سهام در قالب واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله در بورس (ETF) ارائه می‌شود. البته مبلغ ریالی سهام دولتی نوزادان در هر سال و باتوجه به نرخ تورم تغییر خواهد کرد. به‌عنوان مثال، مبلغ اعلام شده برای نوزادان متولد سال ۱۴۰۱ معادل یک میلیون و 500 هزار تومان است. در حال حاضر تنها اعتبار مالی برای متولدین 1401 فراهم شده است و در آینده پس از تأمین بودجه، اوراق صندوق نوزادان متولدین 1400 و 1402 نیز به آنها اختصاص می‌یابد. شرکت سپرده‌گذاری مرکزی طبق قانون اوراق اختصاص‌یافته به هر نوزاد را تا پایان 23 سالگی آنها بلوکه خواهد کرد. همچنین سود جمع‌شده طی این سال‌ها به حساب نوزادان اضافه می‌شود.
وعده افزایش ارزش
چندی پیش عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی از رشد ارزش واگذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری نوزادان در قانون جوانی جمعیت متناسب با تورم خبر داد و بیان کرد: طبق بودجه‌ای که به وزارت اقتصاد اختصاص می‌یابد، می‌توان منابع موردنیاز این صندوق‌ها را تأمین کرد. سال‌های قبل این موضوع انجام شده، اما امسال تاکنون پرداختی در این خصوص صورت نگرفته است. بهطور قطع اگر بودجه تخصیص یابد، هرچه زودتر پرداختی‌ها در این زمینه انجام خواهد شد.
مزایا و چالش‌های قابل‌تأمل
کارشناسان معتقدند که نهادینه کردن فرهنگ پس‌انداز یکی از مزایای طرح واگذاری سهام به نوزادان است و این طرح موجب شده تا خانواده‌ها به فکر آینده مالی فرزندان خود باشند. همچنین تأمین مالی برای آینده را از دیگر مزایای این طرح می‌دانند که همگام با رشد ارزش سهام، والدین می‌توانند برای تحصیلات و سایر هزینه‌های آینده فرزندان خود برنامه‌ریزی کنند، اما این طرح با چالش‌هایی نیز همراه است؛ از جمله نیاز به آموزش و ریسک‌های بازار، چراکه بسیاری از خانواده‌ها اطلاعات کافی درباره نحوه سرمایه‌گذاری ندارند و نوسانات بازار سرمایه می‌تواند بر ارزش واقعی سهام تأثیر بگذارد. بهطور کلی طرح واگذاری سهام به نوزادان نه‌تنها به نهادینه‌شدن فرهنگ پس‌انداز کمک می‌کند، بلکه ارزش صندوق‌های سرمایه‌گذاری را نیز رشد داده است. با توجه به اظهارات وزیر امور اقتصادی و دارایی و آمارهای موجود، به‌نظر می‌رسد که این طرح در مسیر درستی قرار دارد و می‌تواند به تأمین مالی آینده نوزادان کمک کند؛ اما لازم است که دولت در زمینه آموزش خانواده‌ها و مدیریت ریسک‌های بازار نیز اقدامات بیشتری انجام دهد.
بــــرش
روند ارزش صندوق‌های سرمایه‌گذاری نوزادان
واگذاری سهام به نوزادان بهطور رسمی از سال 1399 آغاز شد. طبق آمارهای موجود، در سال 1400 حدود 2میلیون نوزاد زیر پوشش این طرح قرار گرفتند. هر نوزاد بهطور متوسط 500 هزار تومان سهام اختصاصی دریافت کرد که در مجموع هزار میلیارد تومان اعتبار در این خصوص تخصیص گرفت. طبق گزارش‌های رسمی، تا پایان سال 1401، ارزش کل صندوق‌های سرمایه‌گذاری نوزادان به 1500 میلیارد تومان رسید که نشان‌دهنده رشد 50 درصدی نسبت به سال 1400 بود. این رشد به‌دلیل افزایش علاقه خانواده‌ها به سرمایه‌گذاری و رونق بازار سرمایه صورت گرفت. همچنین ارزش واگذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری نوزادان در سال 1402 به 2هزار میلیارد تومان رسید که این رقم نشان‌دهنده رشد 33 درصدی نسبت به سال 1401 بود. تحقق این رشد ناشی از افزایش سرمایه‌گذاری‌های خانوادگی و بهبود شرایط اقتصادی کشور بود.
