بیتا   میر‌عظیمی
خبرنگار

سایت «عمارت» آمل در شرایطی همچنان محل دپو و دفن زباله‌های بیش از 10 شهر  مازندران است که بلاتکلیفی مسئولان اجرایی استان در تعیین محل جدید برای دپوی زباله و از سویی ضرورت تعطیلی این سایت به‌خاطر احداث سد هراز در نزدیکی این سایت، مناقشه‌ای تازه درباره تصمیم‌گیری قطعی برای سایت عمارت، میان مسئولان استان مازندران برانگیخته است.
اگرچه استاندار مازندران بر تعطیلی سایت زباله عمارت تأکید دارد اما پرسشی که از سوی شهرداری آمل در گفت‌وگو با «ایران» مطرح شده این است که، در صورت بسته شدن عمارت، زباله‌های مازندران قرار است کجا منتقل شود؟
یوسف نوری استاندار مازندران روز گذشته در جلسه کارگروه پسماند استان گفت که تعطیلی محل دفن زباله آمل در منطقه عمارت طبق مصوبه کارگروه پسماند استان است و هرچه سریعتر باید عملیاتی شود.
 وی از محل دفن زباله آمل در منطقه عمارت به عنوان یک تهدید بسیار جدی در مازندران یاد کرد و اظهار کرد: محل دفن زباله در منطقه عمارت آمل به یک ابر‌تهدید و بحران اساسی در راستای حفظ سلامت شهروندان و محیط زیست تبدیل شده که با تعطیلی آن، بسیاری از مشکلات رفع خواهد شد.
این مقام مسئول، با اشاره به تکمیل شدن ظرفیت انباشت زباله از حدود یک دهه گذشته در منطقه عمارت آمل، خاطرنشان کرد: واقع شدن این محل در نزدیکی سد مخزنی و در حال ساخت هراز و خطر ناشی از نفوذ شیرابه‌های آن به داخل سد به عنوان محل تأمین کننده آب آشامیدنی مردم منطقه و همچنین تأمین آب کشاورزی و صنعتی مورد نیاز، به یک معضل اساسی برای سلامت شهروندان و تهدید زیست محیطی بسیار جدی تبدیل شده است. وی با اشاره به خطر نفوذ شیرابه‌های زباله مدفون در منطقه عمارت به داخل سد هراز، تصریح کرد: هم‌اکنون آب آشامیدنی یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر از مردم منطقه، آب مورد نیاز بیش از ۱۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی و همچنین حدود ۱۵ میلیون مترمکعب آب مورد نیاز برای صنعت از طریق این سد تأمین می‌شود که خطر نفوذ شیرابه‌های زباله به داخل این سد می‌تواند پیامدهای مخرب و  زیانباری به همراه داشته باشد.
مقام عالی دولت در مازندران با بیان اینکه مردم منطقه چه گناهی مرتکب شده‌اند که باید بوی بد و مشمئز‌کننده زباله را تحمل کنند و نسبت به ناکارآمدی برخی مدیران تاوان بدهند، گفت: تنش آبی در این استان بسیار جدی است و نباید اجازه دهیم که با نفوذ شیرابه‌های زباله به داخل سد هراز، علاوه بر به خطر افتادن سلامت شهروندان، مشکل کمبود آب آشامیدنی به مرحله جدیدی برسد.
نوری با بیان اینکه با تعطیلی محل دفن زباله آمل در منطقه عمارت، شهرداری باید مکان جدیدی را برای این منظور انتخاب کند و استانداری مازندران نیز در این زمینه آماده هرگونه همکاری و مساعدت است، افزود: شرکت آب منطقه‌ای استان نیز ملزم است که مکان دفن زباله آمل در منطقه عمارت را با رعایت مسائل زیست محیطی، به طور کامل ایزوله کند.
اما موضوع تعطیلی سایت عمارت در حالی از سوی استاندار مازندران رسانه‌ای می‌شود که گویا هنوز محل جدیدی برای انتقال زباله‌ها تعیین نشده و هنوز مشخص نیست که این حجم زیاد زباله قرار است به کجا سرریز شود؟

تکلیف پسماندها در قانون مشخص شده است
«علی داودی» شهردار آمل با اشاره به ماده 12‌ قانون پسماندها و تعیین تکلیف محل زباله و پسماندها، به «ایران» می‌گوید: محل‌‌های دفن پسماند بر اساس ضوابط زیست‌ محیطی توسط وزارت ‌کشور با هماهنگی سازمان و وزارت جهاد کشاورزی تعیین می‌شود. بر اساس تبصره‌های 1 و 2 ماده 12 قانون پسماندها، شورای عالی شهرسازی و معماری موظف است در طرح‌های ناحیه‌ای جامع، مناطق مناسبی را برای دفع پسماندها در نظر بگیرد. همچنین وزارت کشور موظف است اعتبارات، تسهیلات و امکانات لازم را جهت ‌ایجاد و بهره‌‌برداری از محل‌‌های دفع پسماندها رأساً یا توسط بخش خصوصی فراهم ‌نماید.
داودی می‌افزاید: هیچ یک از دستگاه‌ها و متولیان امر، فرای قانون نبوده و مکلف به رعایت قوانین مصرح هستند. بر این اساس، پس از تعیین تکلیف و جانمایی محل جدید زباله و پسماندها، شهرداری آمل موظف است وظیفه ذاتی خود یعنی انتقال زباله‌ها و پسماند را به محل جدید انجام دهد.

چالش زباله در استان‌های شمالی
طبق گفته شهردار آمل، سایت زباله عمارت یک بحران 40 ساله محسوب شده و همه دستگاه‌ها باید دست در دست یکدیگر داده و این معضل دیرینه را برطرف کنند. البته باید تأکید کرد که اصولاً پیدا کردن مکانی برای انتقال زباله‌ها در استان‌های شمالی از جمله گیلان و مازندران کار بسیار سختی است. در این مسیر، گاهی اداره منابع طبیعی مخالفت می‌کند و گاهی اداره محیط زیست.
وی می‌افزاید: نباید تعیین تکلیف نهایی سایت عمارت را همانند یک گوی داغ و سوزان، مدام در دست یکدیگر جابه‌جا کرده و حل آن را به تعویق بیندازیم. اتفاقاً باید همه دستگاه‌ها دست در دست یکدیگر داده و همزمان با انعطاف متولیان امر، زمینی مناسب و مانا برای انتقال زباله‌ها برگزیده و با کمک یکدیگر این معضل دیرینه ر ا حل و فصل کنیم. همانگونه که تا‌کنون به همت پیگیری‌های استاندار محترم، سازمان مدیریت پسماند در استان راه‌اندازی شده و همزمان شاهد اقدامات ارزشمند دیگری در حوزه مدیریت پسماند و زباله استان هستیم.

تعیین سازکارانتقال
زباله و پسماند
داودی تصریح می‌کند: دو زمین مناسب 40 هکتاری و 70 هکتاری در مرز جغرافیایی شهرستان نور و آمل برای انتقال و امحای زباله‌های سایت عمارت وجود دارد؛ منطقه‌ای که تنها نیم ساعت با سایت فاصله داشته واتفاقاً مورد تأیید مسئولان استانی هم قرار دارد. وی به مشکل انتقال زباله شهرهای بابل و ساری به آق‌‌قلا اشاره کرده و می‌گوید: طی چند ماه گذشته راه ورود زباله‌ها به این شهر بسته شده؛ مردم و مسئولان آق‌قلا کاملاً حق دارند؛ چرا باید زباله‌های مناطق دیگر در این شهر ریخته شود. چندی پیش، بابل و ساری با مشکل تجمیع زباله مواجه شده و برای حل مشکل هر یک از شهرهای استان، چندین شب زباله‌های این دو شهر را پذیرش کردند. اما به محض اینکه سایت عمارت تعطیل شده و زباله‌ها به آق‌قلا منتقل شود، مشکلات چندین برابر خواهد شد. کدام شهرداری راضی می‌شود که مردم شهرش پای زباله شهرهای دیگر بخوابند.
شهردار آمل می‌افزاید: در حال حاضر، نزدیک‌ترین مکان برای پذیرش زباله‌های سایت عمارت، آق‌قلا و سایت تهران است. اگر وزارت نیرو پای کار آمده و سایت تهران هم زباله‌های عمارت را پذیرش کند، تعطیلی عمارت مشکل دیگری به مشکلات منطقه اضافه نخواهد کرد. در هر صورت باید تأکید کرد که همه باید در چهارچوب قانون عمل کرده و پیش از تعطیلی سایت عمارت، سازکارانتقال و تعیین تکلیف زباله‌ها و پسماندهای منطقه را تعیین کنند.