«ایران» از پانزدهمین نمایشگاه نانو گزارش می‌دهد
«نانو»، پنجره‌ای به بازارهای جهانی
فناوری« نانو» امروزه کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف پیدا کرده و موفق شده است زندگی بشر را تا حد زیادی متحول کند؛ دانشی که به کمک انواع علوم آمده و محدودیت‌ها و نواقص آنها را برطرف کرده است. امروزه کاربردهای فناوری« نانو» در علوم پزشکی، تولید دارو، تشخیص بیماری‌ها، هوافضا، کشاورزی و صنعت غیرقابل انکار است و این حوزه در ایران نیز طی سال‌های اخیر مورد توجه جدی قرار گرفته به گونه‌ای که در سال ۲۰۲۳ موفق به کسب رتبه پنجم جهان در تدوین استانداردهای بین‌المللی نانو شدیم. فناوری نانو می‌تواند پنجره‌ای برای کشور به منظور ورود به بازارهای جهانی باشد.
یاسمن صادق شیرازی
خبرنگار
تبادل دانش 170شرکت
توجه ویژه فعالان فناوری به حوزه «نانو»، زمینه‌ساز برگزاری نمایشگاه‌های سالانه در این زمینه به منظور ارائه برترین دستاوردهای این حوزه شده است. امسال نیز نمایشگاه بین‌المللی، میزبان پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی نانو شد تا فرصتی ارزشمند دراختیار ۱۷۰ نهاد و شرکت فعال در حوزه فناوری نانو و مجموعه‌های دانش‌بنیان قرار گیرد و شاهد تبادل دانش میان متخصصان دانشگاهی و صنعتی در این حوزه باشیم.
ماندگاری بالای عطرهای نانو
با گشت و‌گذار در این نمایشگاه، انواع محصولات نانو در رنگ‌ها، طرح‌ها و جنس‌های مختلف به چشم می‌آید. یکی از جذاب‌ترین محصولات عرضه شده در این نمایشگاه، غرفه‌ای است که «عطرهوا» تولید می‌کند؛ محصولی که در نگاه اول برای بسیاری از بازدیدکنندگان جالب وجدید بود، تاجایی که برای خرید آن صف کشیده بودند.
سوده شیری، عضو هیأت مدیره شرکت تولیدکننده این محصول به «ایران»گفت: این عطرهای نانو، برپایه آب هستند و ماندگاری بالای 24 ساعت دارند. این عطرها علاوه بر پخش بوی خوشایند، بوهای نامطبوعی همچون سیگار را از بین می‌برد و ازسوی دیگر سبب بالا بردن سطح انرژی و رفع خستگی می‌شود. وی، نداشتن فتالات و پارابن و همچنین ارزان بودن این عطر را از مزایای این محصول نسبت به نمونه خارجی دانست و افزود: این محصول کاملاً توسط متخصصان داخلی تولید شده و تمامی مجوزهای قانونی را دارد.
این کارشناس نانو، زمان‌بر بودن دریافت مجوز تولید از سازمان‌های ذیربط را مهم‌ترین چالش این شرکت دانست و گفت: ناآشنایی برخی سازمان‌ها با قوانین دانش‌بنیان‌ها، سبب طولانی شدن فرآیند دریافت مجوز تولید می‌شود.
پوشاک ضدتعریق نانو
چند قدم آن طرف‌تر، در یکی از غرفه‌ها چند دست لباس آویزان شده است؛ لباس‌هایی که کنجکاوی بازدیدکنندگان را برانگیخته و دنبال وجه تمایز این لباس‌ها با نمونه‌های معمولی هستند.
یونس شهبازی، از اعضای شرکت دانش‌بنیان تولیدکننده این لباس هم دراین باره گفت: ما جزو 5 شرکت برتر دنیا در تولید این محصولات ضد تعریق نانو آنتی باکتریال هستیم. این محصولات دارای مجوزهای ستاد نانو و تأییدیه‌های لازم هستند.
وی ادامه داد: این محصولات سلامت محور براساس زیست بوم ایران طراحی شده‌اند، بنابراین کاملاً با آب و هوا و طبع ایرانی‌ها سازگارند و ازسوی دیگر قیمت ارزان‌تری نسبت به نمونه‌های خارجی دارند که در سایت آمازون به 3 برابر قیمت به فروش می‌رسند.
شهبازی از صادرات قابل توجه این محصولات ضدتعریق به کشورهایی همچون امارات، قطر، عمان و آفریقای جنوبی خبرداد و گفت: مهم‌ترین مانع شرکت‌هایی نظیر ما، نبود نقدینگی لازم است که نه تنها امکان افزایش تولید را از ما می‌گیرد بلکه باعث می‌شود نتوانیم با شرکت در نمایشگاه‌ها و رویدادهای بین‌المللی، مشتریان بیشتری پیدا کنیم. وی افزود: ما درحال حاضر توانسته‌ایم بدون هیچ پشتوانه دولتی با بزرگ‌ترین شرکت‌های اروپایی و امریکایی در این صنعت رقابت کنیم بنابراین با حمایت‌های مالی دولت، می‌توانیم جایگاه بالاتری در این صنعت به دست آوریم.
بهبود اثربخشی داروها با نانو
بخشی از غرفه‌های نمایشگاه هم به داروهای نانو به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخه‌های تکنولوژی اختصاص دارد. محمد کریم رضایی، مدیر تحقیقات توسعه یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این بخش، مهم‌ترین هدف استفاده از فناوری نانو در تولید داروهای این شرکت را بالابردن اثربخشی و کاهش عوارض دارویی دانست و به «ایران» گفت: با استفاده از دانش نانوتکنولوژی در فرمولاسیون دارو، محصول نسبت به داروهای غیرنانویی، جذب مؤثرتر و اثربخشی بالاتری خواهد داشت.
وی با اشاره به کاربرد نانوتکنولوژی در تولید انواع دارو، یادآورشد: یکی از مهم‌ترین تولیدات ما نانولیپوزوم ویتامین D3 است که جذب این دارو را نسبت به داروهای مشابه 3 تا 4 برابر بالاتر می‌برد. این کارشناس، کمبود ویتامین D را از رایج‌ترین مشکلات مردم ایران دانست و گفت: گاه مصرف‌کننده‌ها مجبور به تزریق این ویتامین می‌شوند یا باید دوز‌های بالای آن را مصرف کنند که محصول نانو ما این مشکل را حل می‌کند.
رضایی درباره داروی جدید این شرکت با نام «کیوتن» که برای درمان بیماری‌های قلبی و عروقی کاربرد دارد، از افرایش جذب آن خبر داد. وی یکی از مهم‌ترین مزیت این دارو را ارزانی آن نسبت به نسخه‌های خارجی دانست و گفت: قیمت این محصول، یک سوم داروهای خارجی است.
چالش کمبود نیروی متخصص
محمد آکو، رئیس هیأت مدیره یکی دیگر از دانش‌بنیان‌های حاضر در نمایشگاه به «ایران» گفت: طیف گسترده‌ای از محصولات شرکت ما با استفاده از فناوری نانو تولید می‌شود. اصلاح خواص محصولات تولیدی، آنتی باکتریال کردن محصولات، تولید ظروف پلیمر، افزایش کیفیت بهداشتی و استحکام محصولات از مهم‌ترین فواید استفاده از نانو در تولید این محصولات هستند.
وی افزود: در تولید برخی محصولات، ازبین بردن شرایط محیطی رشد باکتری برای ما اهمیت بسزایی دارد و از این رو، از علم نانو بهره می‌بریم تا خواص محصولات بهبود یابد.
این کارشناس حوزه نانو نیز مهم‌ترین چالش شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این بخش را تأمین نقدینگی و سرمایه در گردش دانست و افزود: این موضوع مشکلات متعددی برای‌مان ایجاد کرده است.
آکو ادامه داد: تأمین نیروی انسانی متخصص از دیگر چالش‌های کنونی این شرکت است. درحال حاضر جذب نیروهای متخصص بسیار دشوار است. البته نیروهای فارغ‌التحصیل زیاد هستند اما نیرویی که با صنعت نانو و دستگاه‌ها آشنا باشد بسیار کم است.
نانو، ناجی کارخانه‌های سیمان و پتروشیمی
مژده مددی، عضو یک شرکت دانش‌بنیان فعال در تولید نانوفیلترها در گفت‌و‌گو با «ایران»، یادآورشد: فیلترهای تولیدی شرکت ما قابلیت جذب ذرات تا 500 نانومتر را دارند و استفاده از آنها علاوه بر جلوگیری از گرد وغبار، می‌تواند به افزایش عمر دستگاه‌های مورد استفاده در کارخانه‌ها هم کمک کند.
وی همچنین با اشاره به اختراع دستگاه‌های الکتروریسی سازه‌های نانو لیفی توسط محققان این شرکت با همکاری دانشگاه امیرکبیر، گفت: این دستگاه جزو اولین اختراعات شرکت ماست و می‌تواند ریزترین غبارها را از سطوح پاک کند. بنابراین اگر شرکت‌های فعال در نساجی، گچ، سیمان و پتروشیمی از فیلترهای نانو استفاده کنند، طول عمر دستگاه‌های آنها افزایش می‌یابد.
صادرات فیلتر نانو به کشورهای عربی و افغانستان
مددی از صادرات نانوفیلترها به کشورهای عربی و افغانستان خبر داد اما درعین حال از کند بودن روند واردات و تأمین مواد اولیه مورد نیاز تولید محصولات گلایه کرد و افزود: این موضوع ما را با چالش‌های متعددی روبه‌رو می‌کند.
برش
بازار ۶۰ همتی محصولات نانو
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور در بازدید از پانزدهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی نانو و میکرو، از ایجاد بازار ۶۰ همتی محصولات نانویی ایران با صرف کمتر از یک‌همت حمایت دولتی خبر داد.
حسین افشین یادآور شد: حجم بازار در صنعت نانو سال گذشته نسبت به سال قبل آن دوبرابر افزایش داشته است. این در حالی است که طی 20 سال گذشته، مجموع حمایت‌ها از این صنعت، حدود ۸۰۰ میلیارد تومان بوده است. عملاً ما در معاونت علمی حمایتی کمتر از یک‌همت از صنعت نانو داشته‌ایم. بازار ۶۰ همتی نانو نشان می‌دهد حمایت‌های معاونت از این صنعت، برگشت کامل دارد.
وی ادامه داد: با افزایش حمایت معاونت از صنعت نانو و ارائه تسهیلات، این بازار بزرگ‌تر می‌شود و هدف ما هم همین است، چراکه با بزرگ‌تر شدن بازار شرکت‌های دانش‌بنیان، نیاز ما به واردات کم شده و از نظر اقتصادی هم درآمد خوبی ایجاد می‌شود.
معاون علمی رئیس‌جمهور افزود: 400 شرکت نانومقیاس از نظر آزمایشگاهی و صنعتی داریم که از این تعداد، ۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان هستند. افشین با تأکید بر پیگیری اهداف سند نانو که تا سال ۱۴۱۲ را در برمی‌گیرد، گفت: این سند دو فاکتور مهم دارد؛ نخست اینکه سهم بازارمان ۳۰ درصد از تورم بیشتر باشد که سال گذشته ما ۱۰۰ درصد افزایش داشتیم. دوم سهم صادرات محصولات نانویی باید ۱۵درصد کل سهم بازارمان باشد که الان حدود 1/9 درصد است که تا آخر برنامه، حتماً از آن جلو می‌افتیم.
