رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی در گفت‌و‌گو با «ایران»:
راهکار قیمتی وغیرقیمتی ناترازی سوخت را کاهش می‌دهد
امین محمودی
خبرنگار
با توجه به ناترازی بیش از 10 میلیون لیتری بنزین و افزایش روزانه مصرف این فرآورده نفتی و ثابت ماندن قیمت گازوئیل در کشور، دولت و مجلس به دنبال راهکارهایی برای حل این مشکل هستند تا شاهد کاهش ارزبری برای واردات این دو فرآورده نفتی باشیم؛ پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در سال‌جاری باید بیش از 6 تا 8 میلیارد دلار منابع ارزی برای واردات بنزین تخصیص یابد.
چالش قیمت‌گذاری بدون توجه به تورم
هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی ایران درخصوص راهکارهای مدیریت ناترازی سوخت به«ایران» گفت: اگرچه شاخص قیمت، راهکار مهمی برای کاهش ناترازی تولید و مصرف بنزین و گازوئیل در کشور است که باید در نظر گرفته شود، اما تنها راه‌حل نیست.
وی افزود: به استناد آمار، شاخص تورم چیزی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است، حال آنکه طی 5 سال اخیر قیمت این دو فرآورده نفتی را ثابت نگه داشته‌ایم. یعنی اینکه برنامه ریزان به جای آنکه قیمت بنزین و گازوئیل را متناسب با تورم هماهنگ می‌کردند نرخ آنها را بدون توجه به تورم ثابت نگه داشتند.
رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی اظهار داشت: طی 45 سال اخیر مصرف بنزین کشورمان 10 برابر شده است و این امر نتوانسته سهم خود را در تولید ناخالص داخلی یا رشد اقتصادی نشان دهد به طوری که از سال 1360 تاکنون متوسط رشد اقتصادی تنها 3 درصد و متوسط سرانه تولید ناخالص داخلی 2 درصد بود. این امر حکایت از آن دارد که سیاستگذاری کلان کشور در بخش انرژی با مشکل مواجه است.
زمینه‌ای برای افزایش بی‌عدالتی اجتماعی
اورعی بیان داشت: باید برای کاهش قابل توجه ناترازی سوخت دو رویکرد قیمتی وغیرقیمتی در پیش گرفته شود، به طوری که قیمت‌ها به سمت واقعی شدن پیش برود و قیمت این دو کالا (بنزین و گازوئیل) بیشتر از نرخ تورم هر سال افزایش یابد.
وی افزود: بر این اساس باید برای دوره ۱۰ ساله قیمت بنزین و گازوئیل حداقل سالی ۵۰ درصد افزایش یابد که این امر با در نظر گرفتن تورم حدود ۳۴ درصدی در نظر گرفته شده است.
این مقام صنفی یادآور شد: طبق محاسبات انجام شده، میزان استفاده دهک دهم از بنزین ۲۹ برابر دهک اول بوده که به معنی این است با پایین نگه داشتن قیمت بنزین در واقع به سمت افزایش بی‌عدالتی اجتماعی حرکت کرده‌ایم، بنابراین در صورت افزایش قیمت بنزین، ثروتمندان زیان خواهند کرد، نه فقرا.
وی با بیان اینکه همزمان باید از قشر آسیب‌پذیر به صورت یارانه انرژی حمایت شود، تأکید کرد: اجرای سیاست‌هایی همچون توسعه حمل‌و‌نقل عمومی و افزایش کیفیت خودروهای ساخت داخل می‌تواند کمک شایانی به افراد مذکور کند.تحقق این موارد بخشی از تدابیر غیر قیمتی کاهش ناترازی سوخت به شمار می‌آید.
رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی می‌گوید: هم‌اکنون حمایت‌های غیرهوشمندانه‌ای از صنعت خودرو می‌شود که سبب شده مصرف بنزین خودروهای خارجی یک‌سوم خودروهای داخلی باشد. در زمینه گازوئیل نیز وضع بشدت بدتر از خودروهای بنزینی است.
وی معتقد است: طی 10 سال اخیر قیمت گازوئیل تغییری نکرده است، با این حال نمی‌توان با شوک قیمتی این معضل را به سرعت حل کرد چون اثرات نامطلوب اجتماعی خواهد داشت بنابراین بهتر است قیمت گازوئیل سالی 60 درصد افزایش قیمت یابد.
ضرورت اجرای صحیح طرح پیمایش
اورعی درخصوص طرح سیپاد و پیمایش مصرف گازوئیل تصریح کرد: باید تحویل گازوئیل را بر مبنای پیمایش و طبق طرح سیپاد انجام دهیم که مبنای آن این است که میزان گازوئیل تحویلی به ناوگان جاده‌ای، متناسب با پیمایش باشد، حال آنکه در این خصوص سنگ‌اندازی‌های زیادی صورت گرفته است.
این مقام مسئول یادآور شد: بدون شک عدم اجرای صحیح پیمایش مصرف بنزین و گازوئیل، ما را به قاچاقچیان این دو فرآورده نفتی می‌رساند. اورعی تأکید کرد: اکنون کار به جایی رسیده که مصرف متوسط روزانه بنزین ۱۲۴ میلیون لیتر شده، در حالی که متوسط تولید ۱۱۰ تا ۱۱۵ میلیون لیتر است؛ یعنی همین الان در وضعیت قرمز هستیم به طوری میزان تخصیص ارز برای واردات بنزین در سال‌جاری 6 تا 8 میلیارد دلار برآورد می‌شود.
